ABD’nin dev medya kurumu Fox News 2020 Başkanlık seçimlerinde parmağı olduğunu ileri sürdüğü için kendisini dava eden Dominion Voting Sytems’le mahkeme kapısında son dakikada uzlaştı. Böylelikle “kasıtlı yalan” söylediği gerekçesiyle Fox News hakkında 1,6 milyar dolarlık tazminat davası açan Dominion 787,5 milyon dolar karşılığında davayı geri çekti.
Son dakika uzlaşması
İki yıldır süren davada aslında uzlaşma için uğraşan Fox News’tü. Oy sayma makineleri üreten bir firma olan Dominion daha önce ancak Fox özür dileyerek yayında yalan söylediğini itiraf ederse anlaşmayı kabul edeceğinin belirtmişti. Davanın görüldüğü Salı günü mahkeme heyeti yeniden toplanmak üzereyken iki tarafın avukatları “son dakika”da anlaştı. Böylece Dominion hem Fox News’e özür diletti hem de ondan 787,5 milyon dolar para aldı.
Dava her açıdan ilginç. Bir kere ABD medyasının bulaştığı son yıllardaki en büyük dava. Yanlış ya da yalan haberin yayılmasına hukukun yaklaşımı ile Amerikan iftira hukukunun incelikleri de lee alındı dava süresince.
Uzlaşmanın ardından Fox TV’nin şu açıklaması son derece dikkat çekici: “Dominion Voting Systems ile olan anlaşmazlığımızı çözüme kavuşturmuş olmaktan memnuniyet duyuyoruz. Mahkemenin Dominion hakkındaki bazı iddiaları yanlış bulan kararlarını kabul ediyoruz. Bu uzlaşma FOX'un yüksek gazetecilik standartlarına olan bağlılığını yansıtmaktadır. Dominion ile aramızdaki anlaşmazlığı dostane bir şekilde çözme kararımızın, ülkenin bu konularda ileriye gitmesine olanak sağlayacağını umuyoruz."
Bir yayın kuruluşu için hayli acı bir tablo. Ama günün birinde Fox’un başına bunun geleceği biliniyordu.Zaman şimdiymiş demek ki. Sağcı bir yayın politikası var Fox’un. Donald Trump yanlısı denir, doğrudur da, ancak Trump’tan önce de “Wasp (Beyaz, anglosakson, protestan) ABD sağcısının en pespaye görüşlerini yayın politikasında yansıtır yıllardır. 2020 seçimlerinde de Trump’ın hile var iddiasını destekledi. Konuyla ilgili yaptığı haberde bu hilenin Dominion’un makineleri aracılığıyla yapıldığını iddia edince başına bunlar geldi işte.
Neden uzlaşma istedi?
1,6 milyar doları ödememek için değil sadece, mahkemece para cezasına çarptırılmanın kredi notunun düşürülmesi başta olmak üzere ciddi sonuçları var her şeyden önce. Bir başka neden daha var tabii. Mahkeme sürseydi başta sahibi Rupert Murdoch ile oğlu Lachan’ın da aralarında bulunduğu üst düzey sorumluların yanı sıra kanalın ünlü sunucuları Tucker Carlson ile Sean Hannity’nin sorgulanacağı duruşmalar utanç verici olacaktı tabii ki.
Mahkeme yargıcı Fox yöneticilerini davadaki belgeleri ele alış tarzı nedeniyle azarladı, ayrıca Fox Corp'un başkanı olan Murdoch ile ilgili konuyu incelemek üzere özel bir uzman görevlendirdi.
Kendileri bile inanmamış
Duruşmalar boyunca mahkeme dosyalarında kanalın üst düzey yöneticilerinin Trump'ın seçimde hile yapıldığı iddialarına kuşkulu yaklaştıkları da ortaya çıkmış. Hatta Murdoch'ın kendisi de bir e-postada bu iddiaları "çılgınca şeyler" olarak nitelendirerek Fox'un bazı sunucularının yanlış komplo teorilerini "desteklediğini" de kabul etmiş. Diğer Fox çalışanları arasındaki mesajlar ile maillerde daha da açık ifadelerle belirtilmiş iddianın yanlışlığı.
Yani Trump’ın “seçimlerde hile yapıldığı” iddiasına kendi yöneticileri bile inanmamışken bunu doğru kabul edip haberleştiren Fox News kendince haberi güçlendirmek için de örneğin Dominion’un makinelerini suçlamak gibi bir akılsızllık yapmış. Gerçekten akılsızlık.
Murdoch’a dokunmaz bu para ama zaten çok izlense de pek de itibarlı olduğu söylenemeyecek olan Fox News’ün herhalde kimi yöneticileri ödenen 787,5 milyon dolardan sonra orada tutunamazlar. Son derece önemli bir dava bu. Medyanın egemenleri arkasına alarak ağzına geleni söyleyemeyeceğini gösteren bir dava.
Manipüle habercilik, yalan üzerine kurulu, belgesiz yayıncılık deyince aklınıza hangi Türk kanalı geliyor?
“O kadar çok ki” derseniz hak veririm. O zaman a’sından başlayın. Z’sine kadar gidersiniz. Ama başladığınız yer önemli.
Belki uzun sürmez bulmanız.
