Hayır, ülkenin dağılması anlamına gelen “Ulusal Boşanma“ Kongre’nin en saldırgan figürlerinden biri olan Cumhuriyetçi üye Marjorie Taylor Greene'nin bir fantazisi gibi görülecek türden değil, bu sefer. ABD’de hem de ciddi olarak birliğin dağılması düşüncesi önceki yıllardan çok daha yaygın hale gelmiş durumda.
Sağcı Greene'nin "ulusal boşanma" zamanının geldiğini ilan ederek "Kırmızı eyaletlerle mavi eyaletlerin kendi yollarına gitmesini“, böylelikle Amerikan muhafazakarlarının "iğrenç kültürden" kurtulmasını istemesi toplumun büyük bir kesiminden destek gördü, şaka değil.
Cumhuriyetçi politikacı ayrılmanın ardından eyaletlerin tek bir ortak orduya sahip olacağını ancak, silahlar, seçimler, LGBTQ hakları ile diğer konularda kendi politikalarını belirleyebileceğini savunuyor. Yani dağılma sonrasına ilişkin de önerileri var. İyi hazırlandığı belli. Bu fikre sıcak bakanların sayısında önceki yıllara göre büyük artış olduğu söyleyenler, bu nedenle “sadece Greene’nin hayali değil“ demekte haklılar. Daily Beast gazetesinden Bonnie Kristian bu önerinin sanılandan daha popüler olduğunu söyleyenlerden. (Bkn: National Divorce Is More Popular Than You Think (thedailybeast.com))
Kanlı mı olacak kansız mı?
İki yıl önce yapılan bir anket bu popülerliği gözler önüne seriyor. Buna göre Güneyli Cumhuriyetçilerin üçte ikisi, Batı Yakası Demokratlarının yüzde 47'sinin düşündüğü gibi bölgesel ayrılmayı destekleyeceklerini belirtmiş. Dağılır mı dağılmaz mı ,ayrı konu ama zaten eyaletler arasında derin düşmanlıkların olduğu ABD’de dağılmanın son derece yıkıcı olabileceği de belirtiliyor. “Öfke” üzerine kurulu bir dağılmanın pek de “sakince” gerçekleşeceğini düşünmek zor. Bu nedenle kanlı olmasındansa “barışçıl bir boşanma daha arzu edilebilir bir çözüm” diyenler de var.. Ama ne tür olursa olsun ayrılma fikrini doğru bulmayanlar da var.
National Review'da Wilfred Reilly, Greene’in dile getirdiği arzuyu "delicesine kötü bir fikir" olarak değerlendiriyor örneğin. “1860'larda ayrılıkla olan önceki flörtümüz sırasında, Konfederasyon ile Birlik eyaletleri arasında net bir coğrafi ayrım vardı. Artık öyle değil” diyor. (Bkn: National Divorce: Insanely Bad Idea | National Review)
Kırmızı eyaletlerde her zaman Demokratlara oy veren iki ya da üç büyük şehrin olduğunu vurgulayan Atlanta Journal-Constitution gazetesinden Patricia Murphy, “Greene'nin memleketi Georgia'ya bakın” diyor. “Cumhuriyetçi bir valimiz var ama Başkan olarak Biden'a oy verdik, iki de Demokrat senatör seçtik” diyerek, soruyor: "Ulusal boşanma sonuçlandığında hafta sonları kimin evinde kalacağız?" (Bkn: https://www.ajc.com/gdpr.html)
Sağ her yerde aynı gerçekten. Ülkenin dağılmasını Marjorie Taylor Greene gibi sağcı/muhafazakâr bir Kongre mensubu savunmasına rağmen New Hampshire Union Leader gazetesi yazarı David Harsanyi, bundan solu sorumlu tutuyor. Sol'un "gerçekten çeşitlilik içeren bir ulusu kabul etmeyi" reddetmesinin birçok ABD’linin “boşanmak“ için can atmasına neden olduğunu ileri sürüyor. Dağılmaya değil daha fazla federalizme ihtiyaçları olduğunu da belirtiyor yazısında. (Bkn: David Harsanyi: We don't need a 'national divorce'; we need more federalism | Columnists | unionleader.com
'Zaten bölünmedik mi?'
Bu tartışmalara The Dispatch'ten Chris Stirewalt daha farklı yaklaşıyor. “Birlikçiler de ayrılıkçılar da ne kadar feryat ederse etsinler gerçek şu ki bugün Amerikalıların çoğu yaşamak istedikleri yerde, yaşamak istedikleri şekilde yaşıyorlar” diyerek ekliyor: "Boşanma yanlıları kendimizi ayırmamız gerektiğini söylüyor, ama aslında bunu zaten yapmadık mı?” (bkn: Divorced From Reality - The Dispatch)
Ülkede 22 milyondan fazla insanın açlık sınırında yaşadığı biliniyor.Tüm gücüne rağmen ABD sınırlarını hala gümrük duvarlarıyla koruyan bir ülke. Tek başına ölçü olmasa da yine de üretimdeki gerilemeye Detroit örnek verilebilir. Ülkenin otomotiv üretim merkezi Detroit artık neredeyse ”ölü bir kent” üretim açısından. Yani ülke ekonomik anlamda krizler yaşıyor. En son ABD’nin onaltıncı büyük bankası olduğu belirtilen Silicon Valley Bank’ın batması bu krizlerden sadece biri.
İçinde bulunulan ekonomik koşullar, kültürel farklılıklar ABD’yi oluşturan birliğin dağılmasını tetikleyecek gerekçeler olabilir.
Marjorie Taylor Greene belki de olacağı biliyor.
Biliyor ki savunuyor.
