Rus paramiliter örgütü Wagner’in eski komutanlarından Andrey Medvedev’in Norveç’e sığınması bu karanlık örgütün ipini iyice pazara çıkaracak, Rusya’yı da uluslararası kamuoyunun önünde son derece zor duruma düşürecek bir gelişme. Çünkü Wagner grubuna katılmadan önce hapislerde yatmış bir suçlu olan Medvedev’in kendisini güvence altına alması amacıyla grubun suçlarını kanıtlayacak belgeleri de beraberinde götürdüğü söyleniyor.

"Acı içinde ölmekten korkuyorum" diyen Medvedev’in kaçışı ancak filmlerde görülebilen türden. Dikenli tellerden tırmanarak, köpekli devriyelerden kaçarak sınırı geçtiğini söylüyor. Bir ormanın içinden, ince, kırılgan buzların üzerinden Norveç'e doğru koşarken sınır muhafızlarının kendisine ateş açtığını da.

Daha önce de söylemişti

Gruptan ayrılmak isteyenlerin infaz edildiğine tanık olduğu ve kendi hayatından da endişe duyduğu için kaçmak zorunda kaldığını söyleyen Medvedev’in gruba ilişkin iddiaları yeni değil aslında. Rus medya kuruluşu The Insider’la Aralık 2022'de yaptığı röportajda da dile getirmişti bunları.

Gruba dört aylık sözleşme yaparak katılan Medvedev; sözleşmesinin Wagner tarafından rızası alınmadan defalarca uzatılması, Wagner tarafından cepheye getirilen Rus mahkumların öldürülmesi gibi nedenlerden ötürü gruba yönelik hoşnutsuzluğunun arttığını da vurgulamıştı. Gruptan kaçma nedenleri arasında bunlar da var yani.
Wagner’in savaşa katılmayı reddeden üyelerini infaz ettiğini, ondan fazla infazdan da haberdar olduğunu söyleyen Medvedev, “vatana ihanet” suçlamasıyla balyozla öldürülen Yevgeni Nuzhin'in de komutanıydı. "Ceza kolonisinden geldi, taraf değiştirdiği güne kadar ona şahsen eşlik ettim. O gün bir beyin sarsıntısı geçirdim, hastaneye kaldırıldım. Ertesi gün Wagner Güvenlik Servisi bana gelip bu adamı sordular. Öldürüldüğünü öğendim" diyordu röportajda.

Savaşta yaralanan, kaldırıldıkları hastaneden kaçtıktan sonra da sınır bölgelerinde yakalanan iki örgüt mensubunun de MED grubu tarafından katledildiğini de belirten Medvedev, bu grubun Wagner’in güvenlik servisi içinde ayrı bir birim olduğunu da açıklamıştı bir süre önce.

40 infaz vakası var

Medvedev’in iddialarının doğru olduğunu söyleyenler de var bu arada. İnsan hakları aktivisti Olga Romanova, We Can Explain adlı Rus sitesine yaptığı açıklamada Wagner’e alınan eski hükümlülerin infaz edildiği 40 vakayı şahsen bildiğini söylüyor örneğin. İddiaları doğrulayan asıl belge ise yayınlanan bir vido kaydı. Kayıtta Wagner Grubu’nun kurucusu Yevgeni Prigozhin’in, gruba alınan mahkumları infazlar konusunda şu sözlerle uyardığı görülüyor: "Kimse geri adım atmayacak, kimse geri çekilmeyecek, kimse teslim olmayacak. Teslim olurken yanınızda iki el bombası olacak. Sağ ele geçirilmeyeceksiniz. İlk gün gelip de 'Yanlış yere geldim' diyenler 'asker kaçağı' olarak işaretlenir, daha sonra da infaz edilir."

Medvedev, Wagner Grubu'nda görev yaparken Batı'ya iltica etmiş ilk kişi olması açısından hayli önemli bir figür. Rusya’nın ısrarla bir bağı olmadığını söylemesine rağmen Ukrayna kasabası Soledar’ın ele geçirilmesine ilişkin tartışmalar sırasında Wagner’i de kahramanlar arasında saymak zorunda kalması sorun yaratabilir. Çünkü, Medvedev’in kaçarken yanında götürdüğü iddialarını kanıtlayacak belgeler örgütün vahşiliğini gözler önüne serdiğinde Rus yönetimi zor durumda kalır.

Belli ki işler özgürlüklerine kavuşmak isteyen mahkumlarla, sadece para kazanmak isteyenlerin katıldıkları sivil paramiliter grubun istediği gibi gitmemiş. Medvedev’i takip edecek başkaları da çıkabilir. Rusya bağı olmadığını söylese de Wagner’in kurucusu, işadamı Yevgeni Prigozhin’in Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e çok çok yakın olması Wagner’in neden bu kadar rahat davrandığını da gösteriyor.

Ukrayna’da savaşan önemli bir güç olan Wagner Grubu’nun savaş suçları, insan hakkı ihlalleri kanıtlanırsa ABD/Batı, Rusya’yı buna dahil etmekte gecikmezler.

Ciddi bir devlet paramiliter güçle işbirliği yapmaz ya da onu kullanmaz. Şantaj, tehdit bu gibi örgütlerin varoluş nedenidir. Hayatta kalmak için “sahiplerine” karşı da kullanır bu yöntemleri.

Putin anlayacak yakında.

Umarım dostları da anlar.

Fotoğraf: Andrey Medvedev / Gulagu