Hayata geçerse Türkiye nefes alacak mı?
halktv.com.tr Haber Merkezi
Dolmabahçe'de konuşma yapan AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Karadeniz'de Fatih gemisinin Tuna-1 kuyusunda 320 milyar metreküp doğalgaz bulduğunu duyurdu. Erdoğan, hedefin 2023 yılında Karadeniz gazının kullanıma sunulmasının olduğunu ifade etti.
Reuters'ta yer alan bir haberde, Türk yetkili bu gazın çıkarılmaya başlanmasının 7 ila 10 yıl sürebileceğine ve yaklaşık 2-3 milyar dolarlık yatırım gerektiğine dikkat çekmişti. Erdoğan'ın 2023 yılını işaret etmesi ise "Seçimlere dönük bir söylem mi?" sorusunu akıllara getirdi.
320 milyar metreküp doğalgaz ne anlama geliyor?
GAZBİR 2019 Yılı Doğal Gaz Dağıtım Sektör Raporu'na göre, Türkiye'nin doğal gaz tüketimi 2019'da 44,9 milyar metreküp olmuştu. Buna göre Türkiye, yaklaşık 7,5 yıl yetecek kadar doğalgaz rezervi buldu.
Ne olmuştu?
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, katıldığı entegre güneş paneli fabrikasının açılışında cuma günü ‘müjde’ vereceğini ifade etmişti. Erdoğan’ın ardından konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ise sözkonusu ‘müjde’nin eksen değişikliği yaratacağını belirtmişti.
Bunun üzerine sosyal medyada, gazetelerde ve televizyonlarda tüm Türkiye iki gündür Erdoğan’ın vereceği ‘müjde’ye kilitlendi. Konuyla ilgili başlarda birçok spekülasyon ortaya atılsa da son tahlilde toplumun büyük çoğunluğunda Karadeniz’de doğalgaz rezervi bulunduğu konusunda kanaat oluştu.
Açıklamaya birkaç saat kala Berat Albayrak, kişisel Twitter hesabından Enerji Bakanı Fatih Dönmez ile birlikte uçakta çekilmiş fotoğraflarını paylaştı. Bu fotoğrafla birlikte, ‘müjde’nin enerjiyle ilgili olacağı tahminleri daha da güçlendi.
Baskın seçim iddiaları
Muhalif siyasetçiler olası bir enerji kaynağı "müjde"sinin gelmesi durumunda bunun baskın seçime işaret edebileceğini söylemişlerdi.
halktv.com.tr'den İrem Yıldırım, iddialar ve spekülasyonlar üzerine daha önce seçim dönemlerinde bulunduğu söylenen enerji rezervleriyle ilgili haberleri derlemişti.
- Bloomberg, Türkiye’nin Karadeniz’de bir enerji kaynağı keşfettiği haberini son dakika olarak Erdoğan’ın konuşmasından hemen sonra duyurdu.
- Aynı saatlerde Euronews Türkçe ise farklı bir iddiayı dillendirdi. Euronews Türkçe "müjde"nin Akdeniz'de tespit edilen bir doğalgaz kaynağı olduğu ve bunun için NATO limanında demirli olan Türkiye'nin üçüncü sondaj gemisi Kanuni'nin yola çıktığını ileri sürdü.
- Reuters'a konuşan yetkili ise biri "ciddi büyüklükte" olmak üzere Karadeniz'de iki bölgede enerji kaynağı bulunduğunu iddia etti.
Seçimin "müjde"cisi mi?
Erdoğan'ın "müjde" açıklamasından sonra gelen bu haberler ve iktidara yakın medyanın müjdeyi enerjiye yorması akıllara daha önceki seçimlerden önce sürekli çıkan "enerji kaynağı bulundu" haberlerini getirdi.
12 Eylül 2010 referandumu öncesinde 21 Ocak 2010 tarihinde Hürriyet'teki haberde Türk Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) tarafından 3 yıl önce petrol arama çalışmalarına başladığı Şırnak’ın Cudi Dağı’nda petrol bulduklarını açıkladı.
30 Mart 2014 yerel seçimlerinden tam bir buçuk ay önce Diyarbakır’da kaya gazı bulunduğu açıklandı. 7 Şubat 2014’te Diyarbakır'da Türkiye'nin 40 yıl ihtiyacını karşılayacak kaya gazı bulunduğu iddia edildi.
7 Haziran 2015 seçimi öncesinde, 9 Ocak 2015’te ise Trakya'da faaliyet gösteren Kanada menşeli Marsa Enerji firmasınca, Poyraz sahasında yeni doğalgaz rezervi bulunduğu açıklandı.
14 Ekim 2015’te NTV’nin haberinde Karadeniz'de ortak olarak, petrol ve doğalgaz arayan Lukoil, PanAtlantic ve Romgaz şirketleri yaptıkları basın açıklamasında 30 miyar metreküp gaz rezervi keşfettiklerini bildirdi.
24 Haziran 2018’deki Cumhurbaşkanlığı seçiminden önce 16 Mayıs 2018’de CNN Türk'te yer alan haberde Batman'ın Sason ilçesinde Mardin ve Şırnak'ta petrol bulunduğu açıklandı.
31 Mart 2019 yerel seçimlerinden hemen önce 8 Şubat 2019'da Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, "Trakya'da doğalgaz bulundu. Pazartesi günü yerinde ekipleri, sahayı incelemeye gideceğiz." dedi.
Halk ne dedi?
Erdoğan’ın açıklamasının ardından 'müjde'nin ne olacağı bir soru işareti oldu. Erdoğan’ın 'müjde' açıklamasını Halk TV sıcağı sıcağına yurttaşlara sormuştu. Doğalgaz diyen de oldu, hiçbir şey açıklanmayacak diyen de.
Karadeniz'de kaç kere doğalgaz bulundu?
Bloomberg ve Reuters'ta yer alan Türk yetkililerin Karadeniz'de ciddi miktarda doğalgaz bulunduğu yönündeki iddiaları sonrasında 2007, 2012 ve 2018 yıllarında da Karadeniz'de doğalgaz bulunduğu yönündeki açıklamalar akıllara geldi.
12 Ocak 2007 tarihli Hürriyet’teki haberde dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Karadeniz'de doğal gaza ulaştıklarını belirterek, 'İnşallah bu kış oradan doğalgazımızı alacağız' dedi.
17 Eylül 2012 tarihli Hürriyet’teki haberde bu sefer dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Karadeniz Bölgesi'nde Istıranca'da TPAO'nun yaptığı çalışmada, doğalgaza rastlandığını bildirmişti. Yıldız, şu ana kadar 1800 kilometrelik sondaj yaptıklarını belirterek, “Özellikle TPAO olarak son 10 yılda 13 katına çıkardığımız arama faaliyetleri bütçesini devam ettirmeyi düşünüyoruz” dedi.
14 Kasım 2018 tarihinde Stratejik Düşünce Enstitüsü’nün sitesinde ise yine Karadeniz’de doğalgaz kaynağı bulunduğu yazıldı. Türkiye’nin çok az bir bölümü Türk deniz sularında bulunan Tuna Bloğu'nda kaynak tespit ettiği ve Barbaros sismik araştırma gemisinin yıllar önce rezerv tespit ettiği Tuna Bloğu enerji sahasının Türkiye bölümünde önümüzdeki dönemde sondaj başlatılacağı ifade edilmişti.