Konya'da yer yarıldı!
Konya'da yer altı sularının azalması ve toprağın çökmesi sonucu oluşan obrukların sayısı her geçen gün artıyor. Kuraklık nedeniyle bazı bölgelerde derinliği 5 metreyi bulan yüzey yarıkları da meydana geldi. Konya Teknik Üniversitesi'nden Doç. Dr. Arif Delikan, “Bölgedeki çökellerin kalınlığı, havza kenarındaki genç çökellerin ise daha ince olması bu duruma yol açıyor. Merkezdeki fazla çökme, havza kenarlarının bu çökme karşılamaması sonucunda yüzey yarıkları oluşuyor. Kuraklık devam ettiği sürece bu yüzey deformasyonları Konya'nın Hotamış, merkez, Zazadın Hanı, Aşağıpınarbaşı, Tuzlukçu ve Çumra bölgelerinde 4-5 metre derinliğe ulaşan yarıklar oluşmaya devam edecek” şeklinde açıklama yaptı.
Konya Ovası'nda, özellikle Karapınar ilçesinde oluşan obrukların sayısı son yıllarda artış gösterdi. Bu süreçte havzadaki göletler ve sulak alanlar kuruyarak yok oldu. Kuraklık, yüzey yarıklarının oluşumuna da neden oldu. Kent merkezine 15-20 kilometre mesafedeki yüzey yarıklarının derinliği zaman zaman 4-5 metreyi bulabiliyor.
Konya Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Arif Delikan, yüzey yarıklarının en büyük nedeninin kuraklık olduğunu belirtti. Yağışların az ya da çok olmasının küresel ısınma nedeniyle yüzey sularını kaybetmeye yol açtığını vurgulayan Delikan, örnek olarak Hotamış Gölü, Akgöl ve Sultaniye Havzası'ndaki göllerin tamamen kuruduğunu belirtti. Obrukların içindeki suların da kaybolduğunu ifade eden Delikan, aşırı sıcaklık ve kuraklık nedeniyle yüzeydeki suların yer altına sızmasının boşlukları oluşturduğunu ve bu boşlukların çökmesine neden olduğunu açıkladı. Geniş boşlukların obrukları, dar boşlukların ise çökellerin sıkılaşmasını sağladığını söyledi. Bölgedeki genç çökellerin, Konya fay zonu ve doğudaki eğim atımlı faylarla ilişkilendirildiğini ifade etti.
Delikan, “Bölgenin ortasında bulunan kalın çökeller ve kenarındaki daha ince çökeller nedeniyle ortaya çıkan durum, asismik faylanma veya yüzey deformasyonları olarak tanımlanıyor. Kuraklık devam ettiği sürece bu yüzey deformasyonları, Konya'nın Hotamış, merkez, Zazadın Hanı, Aşağıpınarbaşı, Tuzlukçu ve Çumra bölgelerinde 4-5 metre derinliğe ulaşan yarıklara yol açacak. Bu yarıklar yollar, enerji hatları ve diğer altyapı unsurları üzerinde deformasyonlar yaratabilir, yapıları etkileyebilir. Yapı stoklarının altından geçerse, çatlamalara ve deformasyonlara neden olabilir. Bu deformasyonlar yapıları yıkılma noktasına getirebilir” dedi.
Sonuç olarak, 800 yıllık Selçuklu dönemi yapılarından biri olan Zazadın Hanı’nın duvarlarında da çatlaklar oluştu. Delikan, “Bu yarıklardan bazıları maalesef Zazadın Hanı'nın duvarlarından geçiyor. Hanın bazı duvarlarında boydan boya çatlaklar oluşmuş ve küçük oturmalar gözlemlenmiştir. Bu zararın devam edeceği öngörülüyor. Uzman inşaatçılar, zemin mühendisleri ve jeologlarla birlikte önlem alınması gerekiyor” şeklinde açıklamada bulundu.
