Kapadokya’da peri bacaları 'yol' için yıkılıyor
UNESCO Dünya Kültür mirası listesinde bulunan Kapadokya'da milyonlarca yılda oluşmuş peri bacaları yol yapımı nedeniyle yok ediliyor. Kapadokya Çevre Platformu sözcüsü Mükremin Tokmak, Ortahisar-Göreme arasında yapımı süren yolun bölgedeki peri bacalarına, manastırlara ve tarihi yapılara ciddi ölçüde zararlar verdiğini söyledi. Tokmak yolun aynı zamanda Ortahisar’a kısa yoldan doğalgaz götürülmesi için de yapıldığını ileri sürdü.
'Bizans manastırını yok ederek buraya yol açıyorlar'
Evrensel'den Özer Akdemir'in haberine göre, Nevşehir İl Özel İdaresi Yol ve Ulaşım Hizmetlerine bağlı ekipler tarafından yaklaşık bir buçuk ay önce başlatılan Göreme-Ortahisar arasında yeni yol yapımı, UNESCO'nun Dünya Mirası listesindeki Kapadokya’nın ortasından geçiyor. Kapadokya Çevre Platformu sözcüsü Mükremin Tokmak yol güzergâhının aynı zamanda 1. Derece Arkeolojik ve Doğal Sit alanında olduğunu dile getirdi. Saklı Kilisenin de olduğu bu alanın hem doğal sit, hem de arkeolojik sit alanı olduğunu belirten Tokmak, "Alttaki kayaları keserek ve bir Bizans manastırını yok ederek buraya yol açıyorlar" dedi.
'Bölgede kırılmadık, yıkılmadık peri bacası kalmayacak'
Yol yapımına, Göreme Müzesi'nin oradaki Tokalı Kilise'nin yakındaki yoldan geçen araçların yol açtığı titreşimden kaynaklı olarak zarar gördüğü gerekçesinin gösterildiğini aktaran Tokmak, "Bu yolu kapatmak alternatif olarak yeni yol yapmak istiyorlar. Yapımı süren yol güzergahında Peri bacaları, manastırlar, inanılmaz oluşumlar var. Neredeyse Saklı Kilise’nin üzerinden geçiyor yol. Burası 45 metrelik bir dağ kütlesini rampayı düzlemek için yukarıdan aşağıya doğru oyuyorlar. Buralarda inanılmaz bir yarık açacaklar. O bölgede kırılmadık, yıkılmadık bir peri bacası, manastır kalmayacak. İleride de aynı gerekçeyle, araçların sarsıntısı nedeniyle ciddi bir hasara neden olacak. İnanılmaz bir katliam var ve kimsenin sesi çıkmıyor" dedi.
Ortahisar Belediye Başkanı: 8-10 kaya damı var
Ortahisar Belediye Başkanı'nın geçtiğimiz günlerde yol yapımı güzergahında “8-10 tane kaya dam var” diyerek yapılacak yıkımın etkisini azaltmaya çalıştığını kaydeden Tokmak, "Oysa ki fotolarda görüleceği üzere bir ton peri bacası ve bu kaya dokunun içinde ise Bizans dönemine ait bir manastır kompleksi var. Yani 8-10 kaya dam diyerek hafife alınacak bir alan değil. Doğalgaza ihtiyacımız var diyor ve bu yol bunun içindir de diyor. Bu doğalgazın geçeceği yer burası olamaz. Başka güzergahlardan geçirmelisiniz bu yolu" dedi.
'Şirket daha uzun boru döşemesin diye yapıyorlar'
İşin diğer yönünün bu Ortahisar’ın doğalgaz meselesi olduğunu belirten Tokmak, "Uçhisar’da doğalgaz var, Ürgüp’te var, Göreme’de var. Uçhisar’dan doğalgazı getirseler yol düz aslında, asfaltın kenarından döşenir borular. Ancak yol çok uzun ve Enerya adındaki enerji şirketine maliyeti çok artıyor. Ürgüp’ten getirseler yine 4-5 km fazla boru döşemek zorunda kalacaklar. Buradaki zihni sinir proje, bu doğalgazı da gerekçe göstererek yapıyorlar bu yolu. Doğalgaza yönelik bir hamle yani. Bu Enerya şirketin daha uzun boru döşemesin diye yolu yapıyorlar. Asıl nedenlerden birisi bu doğalgazın oraya götürülmesi" dedi.
CHP'li vekilden soru önergesi
Öte yandan geçtiğimiz günlerde CHP Nevşehir Milletvekili Faruk Sarıaslan TBMM’ye verdiği yazılı soru önergesi ile Kapadokya’da yapılan yolu gündeme getirdi.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını istenilen soru önergesinde Sarıaslan Kapadokya jeopark alanından çift şeritli yolun yakınındaki kültür varlıklarında zararlar meydana getirebileceğine vurgu yaptı. Bir belediye başkanının isteği doğrultusunda fiziksel yol çalışmaları başladığını belirten Sarıaslan, "İmar alanı dışındaki söz konusu bölgede yol yapmak tek kişinin Ortahisar Belediye Başkanı'nın kararıdır. Dünyanın gözbebeği milyonlarca yılda oluşmuş, ulusal ve uluslararası bir doğa ve kültür mirası niteliğindeki alanda yapılacak herhangi bir hatanın geri dönüşü mümkün olamayacaktır. Bu nedenlerle böylesi bir yol yapılmadan önce, jeofizik, jeodezik ve ilgili yer bilimleri açısından yapılacak yolların peribacalarında, jeopark alanında ve çevresinde oluşturacağı etkinin araştırılması, ciddi bilimsel raporların düzenlenmiş olması gerekmektedir, tüm bunlar belirsiz ve keyfidir" dedi.
Sarıaslan bakana şu soruları yöneltti:
- Bakanlığınızca Ortahisar ve Göreme beldelerimiz arasına yapılacak yeni yol için gerekli araştırmalar yapılmış mıdır?
- Kapadokya Alan Yönetimi Başkanlığı'nda sorumlu jeoloji mühendisinin ve bu çalışmaları yapacak teknik bir kadronun olmadığını biliyoruz, bu konuda yapılmış bilimsel çalışmalar var mıdır?
- Kapadokya Alan Yönetimi Başkanlığı'nda bahsi geçen yol projesi değerlendirilmiş midir?
- Plansız alanda açılmaya başlanan yol, henüz daha üst ölçek plan kararları oluşmadan hangi kamu yararına hizmet edecektir? Hangi üst ölçek plan kararına dayandırılacaktır?
- Bilimsel düşünceden uzak olarak, sadece bir kişinin öngörüsünde, bu yolun açılmasının sakıncaları kamuoyuyla paylaşılacak mıdır?
- Turizm konusu bakanlığınızı ilgilendirdiği için, bu konu hakkında kamuoyuna bir açıklama yapmayı düşünüyor musunuz?
