Kahramanmaraş 40 yıldır santrallerin gölgesinde: Elbistan ovası çöle döndü

Kahramanmaraş 40 yıldır santrallerin gölgesinde: Elbistan ovası çöle döndü
Ekoloji örgütleri, Afşin ve Elbistan’da bulunan termik santrallerin çevreye ve halk sağlığına verdiği zararları vurgulayarak yeni santral projesinin iptalini talep etti.

Kahramanmaraş, 40 yıldır kömürün gölgesinde yaşıyor. Afşin-Elbistan A ve B Santrallarının toplamda 8 ünitesi bulunurken bu santrallerin 2795 MW kapasiteye sahip olduğu biliniyor. Fakat mevcut termik santrallerin çevreye ve halk sağlığına verdiği zararlar ortadayken bölgedeki enerji yatırımları hız kesmeden devam ediyor.

İklim alanında çalışan ekoloji örgütleri, Elbistan'daki yeni kömürlü termik santral açılmaması gerektiğine işaret ederek "Santralın çevresinde yaşayan insanların üzerine yağan küller ve gazlar maalesef bölgede sağlıklı insan bırakmadı. Üstelik ne göçmen kuşlar geliyor buraya ne 5 bin yıllık asmalar üzüm veriyor. Doğanın bize armağan ettiği birinci sınıf tarım alanlarına sahip güzelim Elbistan Ovası’nın büyük bölümünü 40 yılda çöle çevirdik" açıklamasını gerçekleştirdi.

termik2.jpg

ÇED OLUMLU KARARI VERİLDİ

Afşin-Elbistan A Termik Santralı'na, toplam 688 MW kapasitede 2 ünite daha eklenmesinin planlandığı iletilirken Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yeni bir termik santral büyüklüğünde olan ek üniteler için 27 Aralık 2024 yılında “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) olumlu" kararı verdi.

350 Türkiye, Avrupa İklim Eylem Ağı, Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, Fosil Yakıtların Ötesi, Greenpeace Türkiye, Mekanda Adalet Derneği, Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği, Temiz Hava Hakkı Platformu, Yuva, Türetim Ekonomisi Derneği, Yeşil Düşünce Derneği ve TEMA Vakfı'nın bulunduğu imzacı kurumlar, bölgenin yeni bir kömürlü termik santralı daha kaldıramayacağını ifade etti ve santrallerin insan sağlığına ve ekosisteme verdiği zararları şu şekilde sıraladı:

● Sağlık Bakanlığı’na bağlı Elbistan Sağlık Grup Başkanlığı’nın kayıtları, Afşin Elbistan A Santralı'nın açılışını takiben bölgedeki kanser vakalarının sekiz kat arttığını ortaya koyuyor.

● İki santralın sağlık etkilerinin incelendiği modelleme çalışmasına göre, bu santrallar kuruluşlarından 2020 yılına kadar 17.500 erken ölüme neden oldu. Eklenmesi planlanan iki ünitenin de tüm baca gazı filtreleri eksiksiz yapılsa bile 2268 erken ölüme yol açacağı öngörülüyor. Sağlık etkilerinin toplam ekonomik maliyeti ise 88,4 milyar TL.

● Santralın genişletilmesi, hem bölge halkını susuz bırakacak hem de içme, kullanma ve sulama sularını tehlikeye atacak. Çevresel Etki Değerlendirme Raporuna göre ek üniteler Afşin ilçesinin bir yılda tükettiği suyun sekiz katı su tüketecek.

● Bölgede yapılan akademik çalışmalar; santrala yakın topraklarda arsenik, kadmiyum, kurşun, çinko, mangan ve molibden gibi ağır metallerde ve iz elementlerde önemli artışlar olduğunu gösteriyor. Halk sağlığını tehdit eden bu durum tarımsal verimin düşmesine neden olarak geçim kaynaklarının da azalmasına yol açıyor.

● Kömür tüketimi iklim değişikliğinin başlıca nedenlerinden olduğundan, yeni kömürlü termik santral kurmak Türkiye’nin 2053 net sıfır karbon hedefi ile de çelişiyor. Sağlıklı ve güvenli bir yaşam için yeni kömürlü termik santral projeleri iptal edilmeli.

Kaynak:BirGün