Fiskobirlik de Sümerbank gibi parça parça satılıyor: Atatürk'ün talimatıyla kurulmuştu

Doğu Karadeniz bölgesinde yetiştirilen fındık, Türkiye'nin en önemli tarım kaynaklarından biri olarak öne çikarken, 1937 yılında koruma altına alındı.

Türk üreticinin kaliteyi belirlediği ve dünya lideri olduğu fındığın ticari değerini ve ülke ekonomisine katkısını muhafaza edebilmek için kurulan Fiskobirlik'ten yine kötü haber geldi.

FİSKOBİRLİK DE SÜMERBANK GİBİ PARÇA PARÇA SATILIYOR

Türkiye’nin en büyük tarım satış kooperatifi, dünyanın ise en büyük fındık kooperatifi Fiskobirlik'in, Karadeniz sahil yolundaki denize sıfır konumdaki 7,5 dönümlük arazisinin satışa çıkarılması tepkilere neden oldu.

Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan, "Fiskobirlik’i kişisel emellerine alet ediyorlar" dedi.

Nurittin Karan, Yönetim Kurulu Başkanlığını AKP Sakarya Milletvekili Lütfi Bayraktar’ın yaptığı Fiskobirlik’in, yaklaşık 2 milyar liralık borç batağında olduğunu, kurumun her gün 2,5 milyon lira faiz ödemek zorunda kaldığını söyledi.

Fiskobirlik yönetiminin adeta tasfiye etmek istercesine kurumun sahip olduğu gayrimenkulleri satmayı sürdürdüğünü belirten Karan, kamuoyunda büyük tepkiye neden olan Giresun’daki 7,5 dönümlük son arazi satışıyla ilgili açıklamalarda bulundu.

Birliğin mallarının tamamı kadar borca battığını aktaran Karan, "Şu anda bütün gayrimenkullerine birebir ipotek karşılığında bankalardan kredi kullanılmış, mal varlığının tamamı kadar borcu vardır. Son yıllarda Tirebolu ve Fatsa ile Giresun’da Genel Müdürlüğün önü, Entegre Tesisinin önü, ne buluyorlarsa, hangisi öncelikle satılıyorsa onu satma derdine düşmüş bir yönetimle karşı karşıyayız" diye konuştu.

11 Temmuz 1933’te Atatürk’ün bizzat adını verdiği Sümerbank da 23 işletme, 16 mağaza, 335 bayisi ile özelleştirilme kapsamına alınmış 2003-2019 yılları arasında borç batağına girip zarar ederek ya satılmış ya da kapatılmıştı. Cumhuriyet tarihinin en önemli kurumları arasında yer alan Sümer Holding’e ait dört taşınmaz daha en son geçtiğimiz yıl 7-8 Eylül’de satıldı.

Fiskobirlik'in de Sümerbank ile benzer şekilde borçlanıp zarar ettikten sonra mülklerinin satışa çıkması dikkatleri çekti.

"BAŞKA DEĞERLİ YERİ KALMADI"

Lütfi Bayraktar’ın, kurumu kişisel emellerine alet ettiğini söyleyen Karan, Fiskobirlik’in kurtuluşunun sadece gayrimenkul satışı ile çözülemeyeceğini ifade ederek şunları söyledi:

"Aslında Yönetim Kurulu Başkanının milletvekili olması kurum için bir avantaj olması lazım. Ama biz görüyoruz ki başkanın milletvekili olması kurum için bir dezavantaja dönüşmüş. Başkan sadece kurumu borçlandırmak için milletvekilliğini kullanıyor, kişisel emellerine alet ediyor. Bu araziye Giresun Üniversitesi de takas yoluyla talip olduğunu açıkladı. Fakat Bayraktar buna yanaşmıyor. Çünkü onlara acil para lazım. Arazileri satmaları gerekiyor. Çünkü ödemelerinde aksamalar olduğunu kamuoyundan duyuyoruz.

Fiskobirlik’in Giresun'da başka değerli yeri kalmadı. Genel Müdürlüğün önü de şu anda bir proje aşamasında. Satılıp satılmadığını bilmiyoruz. Satıldığı yönünde bilgiler kamuoyuna yansıdı. Ellerinde sadece genel müdürlük binası ile entegre tesisinin arazisi kaldı. Artık bundan sonraki satış sırasının entegre tesise geldiğini düşünüyoruz. Çok uzun sürmez, bu yılın sonuna doğru ne yazık ki kurumun maddi ve maddi sıkıntılarının had safhaya ulaştığını görebiliriz."

Öte yandan Fiskobirlik’in söz konusu araziyi satışa çıkarması, üniversite gelişim sahası olması nedeniyle başta Giresun Üniversitesi olmak üzere, siyasi partiler, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlar tarafından tepkiyle karşılandı.

ATATÜRK'ÜN TALİMATIYLA KURULMUŞTU

Türk fındığı, önce 1937 yılında Mustafa Kemal Atatürk'ün talimatıyla koruma altına alındı. Sonra Türk tarımının gelişmesi için birliklerin kurulmasının önemine dikkat çeken Atatürk'ün “Fındık başta olmak üzere diğer belli başlı ürünlerimizi ilgilendiren birlikler kurulmalıdır“ sözleri ile harekete geçildi.

1. Uluslararası Fındık Kongresi sonrasında 28 Temmuz 1938 tarihinde Giresun, Ordu, Trabzon, Keşap ve Bulancak Fındık Tarım Satış Kooperatiflerinin birleşmesiyle Fiskobirlik kuruldu. Fiskobirlik; ülke fındığının sigortası olarak İstanbul’dan Artvin’e kadar 50 kooperatife bağlı değişken ortak sayısı ile alanında dünyanın en büyük üretici birliğidir.