Diyarbakır tütün pazarında, tütün yasağına tepki: Bundan sonra ne yapacağım, bari asgari ücretle iş versinler

CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca ve beraberindeki CHP heyeti Diyarbakır Tütün Pazarı'nı ziyaret etti. 1 Temmuz’dan itibaren yürürlüğe giren ve tütün satışına hapis cezası getirilmesine karşı çıkan esnaf, “Para da istemiyoruz asgari ücretle bizi bir işe koysun tamam. Ama bize bir iş vermiyorlar diyorlar bir de sizin işinizi de elinizden alıyorum. 20 yıldır ben bu iş yapıyorum. Bundan sonra gidip ne iş yapacağım” dedi.

'Zor durumda kaldık'

CHP heyetine sorunlarını anlatan bir tütün satıcısı, “Binlerce insan buradan geçimini sağlıyor. Zor durumda kaldık” derken bir başka tütün üreticisi, “Binlerce, milyonlarca kişi mağdur olacak, perişan olacak. Aç kaldın mı ne yapacaksın?” diyerek tütün satışına getirilen hapis cezasına tepki gösterdi.

'Ben 20 yıldır bu işi yapıyorum' 

Bir başka tütün satıcısı ise şunları söyledi:

“Ben hem ekiyorum hem de burada alıp satıyorum. Hem köyde ekiyorum hem 200 bin TL’lik tütün almışım. Diyorlar ya, ‘bunu satana 6 yıla kadar hapis var, satma.’ Ben tütünü Diyarbakır’ın içinde satıyorum. Hem ekmişsin 6 ay bakmışsın, hem 200 bin liraya tütün almışsın. Önüme gelen polis diyor ‘ceza öde’, ben bu tütünü satmadan nasıl vereceğim? Para da istemiyoruz asgari ücretle bizi bir işe koysun, tamam. Ama bize bir iş vermiyorlar diyorlar bir de ‘sizin işinizi de elinizden alıyorum.’ 20 yıldır ben bu iş yapıyorum. Bundan sonra gidip ne iş yapacağım?”

Karaca: Bir lokma ekmeğinize göz diktiyse 'sandıktan seni çıkarmam' diyeceksiniz

Tütün üreticilerinin sorunlarını dinleyen CHP’li Gülizar Biçer Karaca ise şunları söyledi:

“Bu mücadeleyi Abdurahman (Tutdere) Bey, Genel Başkan’ımızın talimatıyla çok ciddi bir şekilde Meclis’te yürütüyor. Biz onun yanında mücadele ediyoruz, bütün milletvekili arkadaşlarımızla. Birincisi, örgütlü olarak bu mücadelede sesinizi daha çok yükseltirseniz bu işin kazananı siz olursunuz. İkincisi, bunun çözümü yabancılara bu ülkenin tütününü, üretim değerlerini peşkeş çeken bu anlayıştan sandıkta kurtulmak. Yarın, en erken zamanda sandık önünüze geldiğinde elinizi vicdanınıza koyacaksınız, sizin çocuğunuzun, yirmi küsur yıllık emeğinizin üzerine göz dikenlere de o sandıkta kırmızı kartı göstereceksiniz. Takım tutar gibi oy verilmez. Sözünü tutmadıysa, bir lokma ekmeğinize, çocuğunuzun rızkına göz diktiyse ‘dur kardeşim bu sandıktan seni çıkarmam’ diyeceksiniz.”

Tutdere: Zenginleri vergi borcunu ertelediler fakir fukaranın tütün işine gelince yok diyorlar

CHP Adıyaman Milletvekili Abdurahman Tutdere ise “Bu insanlar için yönetmelikteki süreler zaten bir yılı geçiyor. 6 ayda tesisleşmeleri mümkün değil. Biz Meclis’teyiz bu pandemi nedeniyle zenginlerin vergi borcunu ertelediler, fabrikatörlerin bütün borçlarını ertelediler. Her şeyi ertelediler ama fakir fukaranın tütün işine gelince yok diyorlar” sözleri ile hapis cezaları öngören yasa için erteleme taleplerinin reddedildiğini hatırlattı.

Ne olmuştu? 

5 Aralık 2017’de 4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’a “Ticari amaçla; makaron veya yaprak sigara kâğıdı içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün, tütün harici herhangi bir madde doldurmak, bu şekilde üretilen ürünleri satışa arz etmek, satmak, bulundurmak veya nakletmek yasaktır” ifadeleri eklenmiş, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda düzenleme yapılarak “Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumundan yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlar ile ticari amaçla; makaron veya yaprak sigara kâğıdını, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün ya da tütün harici herhangi bir madde doldurulmuş olarak satanlara, satışa arz edenlere, bulunduran ve nakledenlere üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası verilir” hükmü getirilmişti.

Değişikliklerin, 1 Temmuz 2018’den itibaren geçerli olması bekleniyordu. Ancak yürürlük tarihi önce 01 Temmuz 2019’a, sonra 01 Temmuz 2020’ye en son da 1 Temmuz 2021’e ertelendi.

18 Haziran 2020’de TBMM’de kabul edilen Kanun ile makaron veya yaprak sigara kâğıdının, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün ya da tütün harici herhangi bir madde doldurulmuş olarak satanlar, satışa arz edenler, bulunduran ve nakledenler 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası tehdidiyle karşı karşıya kaldı. Tarım ve Orman Bakanlığından yetki belgesi almadan veya bildirimden bulunmadan tütün ticareti yapanlara verilecek cezalar ise 1 Temmuz 2021 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere’nin, yasanın ertelenmesi için verdiği önerge de AKP ve MHP oyları ile reddedildi.