Afganistan'daki etnik çatışmalar Türkiye'ye taşınabilir mi?
HalkTV ekranlarında yayınlanan Özlem Gürses'le Perdenin Önü Arkası programına bağlanarak Afganistan'daki son gelişmeleri anlatan Afgan Mülteciler Dayanışma Derneği Başkanı Zakira Hekmet halkın daha önce yaşadığı tecrübeden ötürü oldukça tedirgin olduğunu aktardı.
'Elde ettiğimiz hakları tekrar kaybetmek istemiyoruz'
1996 yılından 2001 yılına kadar Taliban rejimi altında yaşayan Afgan halkının tekrar aynı dönemleri yaşayacak olmaları tedirginlik yaratıyor diyen Hekmet, "Taliban döneminde kadınlara ve kız çocuklarına yönelik çok ciddi hak ihlalleri görüldü. İnfaz, taşlanma, oje sürdüğü içi parmakları kesiler kadınlar... 2009 yılında yapılan seçimlerde yine oy kullananların 'neden oy kullanıyorsunuz' diye parmakları kesilmişti. Şuan Taliban'ın yeninden gelmesiyle, Afgan halkının aklına bu eski hatıralar geliyor. Halk korku içerisinde. Taliban döneminde okullar yakıldı, kız çocukları okullardan mahrum bırakıldı. Biz gizli evlerde okuduk ama bütün kız çocukları bu şansı elde edemedi. Elde ettiğimiz hakları tekrar kaybetmek istemiyoruz" dedi.
'Taliban eskisinden daha güçlü bir şekilde geldi'
Gazeteci İsmail Saymaz'ın, "Afganistan'da nüfusun büyük bir kısmı Taliban'ın iktidarını istiyor, Taliban gibi düşünüyor ve destekliyor bu konuda ne diyeceksiniz?" sorusuna Hekmet, "Taliban 2001 yılında tamamen bitmiş olmadı, sadece hükümetten çekildi. Maalesef 2021 yılında eskisinden daha güçlü bir şekilde Afganistan'a geri geldi ve hükümeti ele aldı. Bu 20 yıl içerisinde bir sürü saldırılar düzenlediler. Sivil halk hayatını kaybetti.
Taliban'ın büyük bir bölümü etnik bir gruptan oluşuyor ve bu etnik grup hem Pakistan'da hem de Afganistan'da var. Bu 20 yıl içerisinde özellikle Eşref Gani hükümetinde hem yolsuzluk vardı hem de rüşvet. Bu nedenle görevler kendi uzmanına verilmiyordu. Özellikle son 1 ay içerisinde 18 tane vali değiştirildi. Yani Taliban hükümetin içerisine de çok ciddi bir şekilde gelmişti" şeklinde cevap verdi.
halktv.com.tr Genel Yayın Yönetmeni Hakan Çelenk'in, "Bizin İstanbul ve Van sınırında yaptığımız gözlemlerde, bazı etnik çatışmalar olma ihtimalini görüyoruz. Özbeklerle Peştunlar arasında birbirini sevmeyenler var. Bazı etnik çatışmaların ve rekabetin Türkiye'ye taşınabileceği konusunda bir risk analizimiz var. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?" sorusu üzerine Zakira Hekmet şöyle cevap verdi:
"Aslında Afganistan'da etnik çatışmalar hep vardı. Ancak son zamanlarda halkın eğitimi ile birlikte bunun çok ciddi bir şekilde azaldığını gördük. Tüm Peştunlar Taliban değildir ama köylerde kasabalarda Taliban'ı destekleyen aşiretler mensupları var. Bundan dolayı insanlar istemiyor"
