Yerel yönetimden değil yolsuzluktan anlıyorlar: İşte vurgunlar

Yerel seçimlere dört gün kala iktidar, demokrasi dışı ayak oyunlarının dozunu artırıp, ‘beka söylemini’ kullansa da, birçok AKP’li belediye borç batağına saplanmış durumda. AKP’li belediyelerdeki ‘gelişigüzel’ yönetim, Sayıştay’ın denetimine de takılırken, akıllara durgunluk veren harcamalara her gün bir yenisi ekleniyor.

BirGün'de yer alan habere göre, AKP’li belediyeler, pek çok ihalede maliyeti olması gerekenin üzerinde hesapladı, bunun sonucunda da kamu zarara uğratıldı. Bunun devamında da kendilerine yakın firmalara ve şirketlere ‘haksız kaynak’ aktarımında bulundular. Sayıştay, AKP’nin iktidara geldiği 2002’den bu yana 10,3 milyar TL zarar oluştuğunu tespit etti. Zararın 6 milyarı, 2011 yılında ‘yap-işlet-devret’ modeli ile yapılan otoyol projeleri nedeniyle ortaya çıktı.

İşsizliğin 4 milyonu aştığı bugünlerde; Sayıştay’ın İBB, İSKİ ve İETT’de ‘tespit edebildiği’ usulsüzlüklerin tutarı da 753 milyon TL’yi buluyor. Bu rakam, asgari ücret üzerinden hesaplandığı takdirde, 30 bin işsizin istihdam edilebilecek olması dikkat çekiyor. AKP, “bizim aşkımız” dediği İstanbul’u 22 milyar TL borçlandırırken, İBB, yandaş vakıflara 847 milyon 592 bin lira ‘destek’te bulundu. Usulsüz harcamaların AKP’li belediyelerce ülke genelinde yapıldığını hatırlayınca, fotoğraf daha da netleşiyor. 

AKP’li belediyelerin usulsüz harcamalarının boyutu şöyle:

TAYLAND’A ‘TEKNİK GEZİ’, 1 METRE HORTUMA 78 TL
• Ordu Büyükşehir Belediyesi: AKP’li Ordu Büyükşehir Belediyesi’ne ait Sayıştay denetim raporunda da ‘teknik gezi’ ayrıntısı göze çarpıyor. Buna göre; belediye, 15-19 Şubat 2017 tarihinde Toplu Taşıma Dairesi Başkanı, Zabıta Şube Müdürü, iki Belediye Meclis Üyesi ve bir yönetici asistanı, Tayland’a gönderildi.

• Arnavutköy Belediyesi: Belediyenin ilginç alımları ve fiyatlandırmaları dikkat çekiyor. Belediyenin satın aldığı bazı ürünlerin fiyatlandırmasıyla ürünlerin piyasa fiyatının karşılaştırıldığı raporda, piyasa fiyatı 1,72 TL olan 1 metre hortuma belediyenin 78 TL (45 kat fazlası) ödediği dile getiriliyor. Belediye, çocuk oyun havuzlarında kullanılan renkli küçük topların tanesine de 60 TL ödemiş… Arnavutköy Belediyesi’nin düzenlediği Anneler Günü, Camiler Haftası, Toplu Nikah Töreni ve gezilerde işler hiç yapılmamış ya da eksik yapılmış olmasına rağmen firmalara eksiksiz para ödendi.

• İstanbul Büyükşehir Belediyesi: Kuruma bağlı İSPARK’ın işlettiği otoparklardan yalnızca 52’sinin ruhsatı var ve birçok arazi yasalara aykırı olarak devredildi. 2017’de ‘denetim kartı’ adı altında kimi kişilere elektronik kart verildi. Bu hizmetten 126 bin 41 kez ücretsiz olarak faydalanıldı. Mevzuata aykırı olan bu durumun dışında bloke edilen İstanbulkart’lar da kullanılmaya devam etti, cezai işlem uygulanmadı. Bu kapsamda 2017’de 8 bin 997 kaçak kullanım oldu. İBB’nin ihtiyaç sahibi yurttaşlara alışveriş yapmaları için verdiği kartlar da marketlere yaradı. 2017’de 147 milyon 670 bin 821 TL’lik alışverişin sadece anlaşmalı 9 zincir market arasında paylaşıldı. Bunun için firmalar İBB’ye hiçbir bedel ödemedi, alışverişlerde de indirim uygulamadı. Bayrampaşa Otogarı’nda yer alan 868 işyerinden sadece 300 adedi ruhsatlı. 578 işyerinin ise ruhsatı yok.

• Konya Büyükşehir Belediyesi: Söz konusu belediye, “Beyşehir Akyokuş Yaya Köprüsü İnşaatı” işini 7 milyon 765 bin TL bedelle ihale etti. Ancak Sayıştay’ın yaptığı incelemede ihale konusu işlerin yapılmadığı, yerinde yeller estiği görüldü.

MİLYONLUK ÜRÜNÜ BOZUK ALMIŞLAR
 

• Ankara Büyükşehir Belediyesi: Belediyedeki usulsüzlükler dikkat çekici. Belediyeye bağlı ASKİ’de bozulan 3 arıtma motoru yerine 1.3 milyon değerindeki arızalı 2 motor alındı. Bununla da sınırlı kalınmadı: Sincan Belediyesi’nin sınavsız özel kalem müdürü ataması yoluyla 7 personelden 6’sını çeşitli görevlere veya diğer kurumlara naklen atadığı ortaya çıktı.

TUTARI KÂĞIT ÜSTÜNDE FAZLADAN GÖSTERMİŞLER

• Ceyhan Belediyesi: AKP’li Adana Ceyhan Belediyesi tarafından düzenlenen bazı iş ve deneyim belgelerinde, belge tutarı ‘fazladan’ yazıldı. Üstelik yapılmayan iş artışları tutarı ve fiyat farkları da belge tutarına eklendi. Sayıştay, belge tutarı 6 milyon 258 bin 189 TL olarak gösterildiğini, gerçekleştirilen iş tutarının ise 4 milyon 922 bin 177 lira 82 kuruş olduğunu tespit etti.

MUHTARA CEP HARÇLIĞI DAĞITMIŞLAR
 

• Denizli Büyükşehir Belediyesi: Etik tartışma yaratan ‘muhtarlara harçlık’ uygulaması dahilinde, Denizli Büyükşehir Belediyesi il genelindeki tüm muhtarlara her ay 250 lira el harçlığı verdi. Ankara Mamak Belediyesi ilçedeki tüm muhtarlara her ay 150, Keçiören Belediyesi de yılda bir kez 250 lira ‘harçlık’ veriyordu.

• Kayyumlarda yolsuzluk diz boyu: Sayıştay, kayyum atanan beledeyilerdeki usulsüzlükleri de sıralandı. ‘Nakit yetersizliği’ gerekçesiyle 27 milyon TL’lik elektrik faturasını ödeyemeyen Ağrı Belediyesi’nin, kasasındaki parayı ‘amacı dışında’ kullandığı ve Diyarbakır Belediyesi’nin, mülkiyeti belediyeye ait olan taşınmazları, muhasebe kayıtlarına almadan AKP’li belediye ve müftülüklere tahsis ettiği ortaya çıktı. Mardin Artuklu Belediyesi’nin de seçimlere kadar ihale yapabilmek için doğal afet yönetmeliğini kullandığı raporlara yansıdı.

İSKİ’NİN ‘UÇAN’ ARAÇLARI: 100 KM’DE 63 LİTRE YAKIT TÜKETMİŞ
 

• İSKİ: Sayıştay’ın İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi’ne (İSKİ) ilişkin denetim raporunda, kuruma ait 100 km’de ortalama 4-5 lt yakıt tüketmesi gereken Renault Clio tipi aracın, görünürde 63 lt’yi aşan yakıt tüketimi gerçekleştirdiği saptandı. Yani 175 yolcu kapasiteli bir uçak, 100 km’de kişi başına 2,57 lt yakıt tüketirken, yolcu kapasitesi 5 olan İSKİ’ye ait Clio, aynı mesafede kişi başına 5 kat fazla, yani 12,6 lt benzin tüketiyor.

3.7 MİLYAR TL KAYIPLARA KARIŞTI

Sayıştay’ın hazırladığı 2017 yılı denetim raporuna göre; belediyeler ve il özel idareleri hariç devletin kasasından kâr amacı gütmeyen dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık gibi kurumlara bir yıl içinde yaptığı yardım 3.7 milyar lira. Bu yardımlara soru işareti koyan Sayıştay, raporunda yardım alanların faaliyetlerine ilişkin bilgi verilmediğini tespit etti.

EN BORÇLU 8 BELEDİYENİN 6’SI AKP’Lİ
 

AKP ve MHP’nin yönettiği belediyeler borç sıralamasında ilk iki sırada yer alıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre; AKP’li Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin 6 milyar 66 milyon lira birinci sırada yer alıyor. Diğerleri şöyle:

• Antep Büyükşehir Belediyesi GASKİ (AKP) 426 milyon TL

• Sakarya Büyükşehir Belediyesi (AKP) 423 milyon TL

• Bursa Büyükşehir Belediyesi (AKP) 359 milyon TL

• Ankara Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (AKP) 243 milyon TL

• Antalya Büyükşehir Belediyesi (AKP) 208 milyon TL