Bundan 5 yıl öncesine gidelim.

Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD)’nin 2017 yılında İstanbul’da yaptığı Yüksek İstişare Konseyi (YİK) toplantısına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan katılmış ve salonu en kalbi duygularıyla “Hasretle, muhabbetle” selamlamıştı.

TÜSİAD’ın dün akşam gerçekleşen YİK toplantısı öncesi geleneksel Ankara davetinde Erdoğan yoktu ama siyasetin ilgisi yoğun, iş dünyasının muhabbeti derindi.

Kokteyl salonuna girişte uzun kuyruklar oluşturan konukları TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Tuncay Özilhan ve TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan karşılıyordu.

Davetin ev sahipliğini TÜSİAD eski başkanlarından oluşan YİK’in üyeleri Cansen Başaran, Sirmone Kaslowski ve Erol Bilecik de paylaşıyordu.

Salonda TÜSİAD’ın kurucu ailelerinden Koç’lardan, Sabancı’lardan, Eczacıbaşı’lardan, Boyner’lerden kimse var mıydı fark edemedim.

2023 yılının bu son YİK toplantısına gösterilen ilginin yoğunluğunu ve geniş bir sermaye grubunu temsil eden TÜSİAD görüntüsünü Başkan Turan’ın kimliği ile ilişkilendiriyorum.

29 Mart 2022 günü yapılan TÜSİAD Genel Kurulu’nda başkan seçilen Turan iş dünyasının gönüllü çatı kuruluşu TÜRKONFED başkanlığından geliyor.

Turan’ın İZODER, TKYD, İMSAD gibi mesleki kuruluşları ve sivil toplum örgütlerinde yaptığı başkanlıklar dahil olmak üzere 27 yıllık “örgütçülük” deneyiminin meyvesini TÜSİAD topluyor.

Rahatlıkla söyleyebilirim ki; dün akşam 700’e yakın konuğun katıldığı davette ortaya çıkan manzaradan sonra önceki dönemlerde TÜSİAD’a yapıştırılan “İstanbul Dükalığı” sıfatı tarih olmuştur.

Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, AKP Genel Başkan Yardımcısı Nihat Zeybekçi, CHP Genel Başkan Yardımcısı Prof.Dr. Yalçın Karatepe, AKP kurucularından ve eski TBMM Başkanlarından Cemil Çiçek, İYİ Parti İYİ Parti Teşkilat Başkanı ve Milletvekili Buğra Kavuncu Buğra Kavuncu etraflarında kalabalıkları toplayan siyasetçi konuklardan bazılarıydı.

Siyasilerden başka isimler de sayabilirim: Sedat Aksakallı, M. Kemal Bozay, Nedim Yamalı, Selim Temurci, İbrahim Çanakçı, Deniz Yavuzyılmaz…

Davetin verildiği Sheraton Oteli’nin Balo salonunun her metrekaresini dolduran siyasiler, iş insanları dün akşamdan bugün yapılacak panelin ana konularına giriş yaptılar.

Bunlardan birkaçını aktarayım.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Asgari ücret işvereni üzmeyecek, çalışanı mağdur etmeyecek bir oran
olacak” ifadesini patronlar “Yüzde 40-45” olarak tercüme ediyorlar.

Daha kritik bilgiyi istihdam verilerini değerlendiren Manpower CEO’su Feyza Narlı paylaşıyor.

İşletmelerde yaptıkları yetenek açığı araştırmasında ilk kez yüzde 70 gibi yüksek bir oran çıktığını
söylüyor.

İstihdam talebi ve eğitim politikaları uyumlu değil.

Asgari ücretin en fazla 17 bin 500 lira olacağı konuşuluyor.

DİSK başta olmak üzere işçi temsilcileri ise asgari ücret 21 bin 500 lira olsa dahi, temmuz ayında ek bir artış sağlanmadığı sürece yoksulluğa mahkum edilen asgari ücretlinin “yaşama tutunmasının”
mümkün olmayacağını savunuyorlar.

Aynı yaklaşımı işveren cephesine kabul ettirmek kolay görünmüyor.

Narlı, “İşletmeler için 2024 yılı, 2023 yılından daha zor geçecek. Kredi yükleri ve maliyetler artıyor. İşçi çıkartan, kapanan firmaların sayısında artış olacak. Böyle bir durumda ücretler yılda ancak bir
kez artabilir” diye de ekliyor.

Ekonomist Prof. Dr. Yalçın Karatepe dar gelirliler tablosunu kredi kartları borçları üzerinden değerlendiriyor.

Faizlerin artmasıyla, kredi kartları borçlarına uygulanan vergi oranının yüzde 30’a çıktığını söyleyen Karatepe, “Zaten temel ihtiyaçlarını ancak kredi kartı ile borçlanarak karşılayan kesimlere vergi
yükü bindiriliyor” eleştirisi getiriyor.

Vatandaş kredi kartı borçlanarak servet edinmiyor, evine patates soğan alıyor.

Ya servet edinenler…

Çok isabetli bir uyarı ortaya çıkıyor.

Salondaki turuma bankacılarla devam ediyorum.

DEİK Türkiye-İsrail İş Konseyi eski Başkanı Hasan Akçakayalıoğlu ile tutuklanan bankacı Seçil Erzan’ın
fon dolandırıcılığını bankacı gözüyle değerlendirmesini istiyorum.

“Aç gözlülük, ne yaptığını bilmezlik” diyor özetle...

Aile şirketi Ekspo Factoring Yönetim Kurulu Başkanı Akçakayalıoğlu, Maliye’nin “hayali fondan” gelirilerin vergilendirilmesi gerektiğini hatırlatıyor.

Futbolcular bugünlerde avukatlarıyla çok meşguller. Bana kalırsa muhasebecilerini de ihmal
etmemeliler.

Mağdur, müşteki muhabbeti çok uzadı. Ülkeye verdikleri ekonomik ve etik zarara odaklanalım.

Akçakayalıoğlu’nu görmüşken, İsrail’in yüzde 73’ü halka açık en büyük ticari bankası Hapoalim’in Türkiye’den çıkışını da hatırlayalım.

Halit Cıngllıoğlu’nun Yönetim Kurulu Başkanı olduğu Demirbank 2008 yılında TMSF bünyesine
alınmıştı. Cıngıllıoğlu Ailesi, Bank Hapoalim’in hakim ortak olduğu Bank Pozitif’i kurdu.

Fona devredilen Demirbank’ta uzun süre genel müdür olarak görev yapan Hasan Akçakayalıoğlu, C
Faktoring A.Ş. ve Demir Kyrgyz International Bank'ın yönetim kurulu başkanlığının yanı sıra Bank
Pozitif’in de yönetim kurulu başkanıydı.

Cıngıllıoğlu Ailesi Bank Pozitif’teki hisselerinin tümünü 2021 yılında Bank Hapoalim’e devretmişti.

Geçtiğimiz nisan ayında da Hopoalim bankayı dijital ödeme platformu PayFix’e satıp Türkiye’den çıktı.
Bu devir İsrail’de 6 Ekim’de başlayan iç savaş sonrasına kalsaydı zordu.

Deprem bölgesinde faaliyet gösteren işletmelerin halini de merak ediyorum. Salonun belki de 4’te 3’ü
Anadolu illerinden gelen iş insanlarıyla dolu.

6 Şubat depreminin yerle yeksan ettiği Hatay’daki Ekinciler Demir Çelik A.Ş’nin Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Faruk Ekinci’ye “Bölgede imar faaliyeti artıyor. Demir satışlarınız ne durumda” diye soruyorum.

Ekinci demir çelik endüstrisinde kapasite kullanım oranının yüzde 56’da kaldığını, inşaat demiri ithalatının haksız rekabet yarattığını söylüyor. Özellikle Rusya’dan ihracat kaydıyla ithal edilen demir çelik ile rekabet şansları olmadığını vurguluyor.

Demir çelik tesislerinde kullanılan enerji maliyetinin yüksekliğine de değinen Ekinci, Almanya örneğini vererek EPDK’nın sektörün enerji faturasına tavan fiyat sınırlaması getirmesi gerektiğini söylüyor.

Sektörde herkes aynı zorluklar içinde değil. Türkiye Varlık Fonu Yönetim Kurulu üyesi de olan Fuat
Tosyalı’nın şirketi Tosyalı Holding’in kağıt gibi saç üretmeye başladığını belirtiyor.

Tosyalı Holding tarafından Sarıseki ‘deki İskenderun 2 Organize Sanayi Bölgesi’nde hayata geçirilen 2,5 milyar dolarlık yassı çelik üretim tesisi yatırımının büyük bölümü tamamlandı.

Sarıseki Tesisi ile daha düşük elektrik enerjisi tüketimi sağlayan Quantum Furnace teknolojisinin Türkiye'deki ilk kullanıcısı Tosyalı İskenderun olacak.

Salonda etrafı en kalabalık siyasilerden biri de AKP Genel Başkan Yardımcısı Nihat Zeybekçi’ydi. Eski Ekonomi Bakanlarından da olan Zeybekçi’nin iş dünyasında popülaritesi yüksekti.

İş insanları karşılarında “aracısız” iktidarın üst düzeyde bir temsilcini bulmuş kaçırır mı? Her biri dert
anlatma yarışına girdi.

2009-2011 yılları arasında Yapı Kredi Bankası Yönetim Kurulu Başkanlığı ve Koç Holding Bankacılık ve
Sigorta Grubu Başkanlığı görevlerini üstlenen Tayfun Bayazıt ve eski Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlarından Tevfik Altınok ile selamlaşmamız, Türkiye’de gelecek umudu görmeyip yurt dışına
giden gençlerin sorunlarına takılıp kalıyor.

Bugün de Ankara Sheraton Oteli’in konferans salonunda olacağız.

TÜSİAD tarafından yıl boyunca Anadolu’nun farklı illerinde, farklı ekonomik ve sosyal topluluklarla Nisan-Ekim 2023 döneminde gerçekleştirilen “Cumhuriyetin İkinci Yüzyılına Girerken” ana temalı
çalıştay dizisinin çıktılarını dinleyeceğiz.