
Serpil Yılmaz
AK Parti’nin BM’de Aile Diplomasisi
Birleşmiş Milletler’in kadının güçlenmesini amaçlayan 2030 hedefine 5 yıl kala; “Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu'nun 30'uncu yılı: Pekin+30.”; ülkelerin ara karnesini verecek.
1995 yılında 189 ülke tarafından geliştirilen Pekin Deklarasyonu, istihdamdan şiddetin sonlanmasına, siyasetten sağlığa kadar 12 kritik alanı kapsıyor.
Pekin 30. yıldönümü; BM Sürdürülebilirlik Kalkınma Hedefi’ne ve özellikle toplumsal cinsiyet eşitliğine ilişkin 5. Hedef’e ulaşmak için küresel bir eylem çağrısı işlevi görüyor.
***
Pekin Deklarasyonu; 4-15 Eylül 1995 tarihinde Çin’in başkenti Pekin’de gerçekleştirilen Dördüncü Dünya Kadın Konferansı’nda kabul edilmiş ve BM Genel Kurulu’nun 15 Eylül 1995 tarihindeki 16. Kurul toplantısında onaylanmıştı.
***
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, BM’nin New York’daki merkezinde 8 Mart Dünya Kadın Emekçiler Günü kapsamında, 10-14 Mayıs tarihleri arasında düzenlenen oturumlara ve yan etkinliklere katılıyor.
Bakan Göktaş, 10 Mart’ta Kadının Statüsü Komisyonu (KSK) 69’uncu (CSW69) “Dijital Trendler-Kadın Girişimciliği-Ekonomin Geleceği” konularının ele alındığı açılış oturumda sunum yaptı.
Göktaş, geçtiğimiz Pazar günü ABD’deki Türk vatandaşları ile de Türkevi’nde biraraya gelmişti.
Göktaş’a;TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu (KEFEK) Başkanı ve AK Parti Sakarya Milletvekili Çiğdem Erdoğan ile KEFEK Başkanvekili ve İYİ Parti’den AK Parti’ye transfer olan Antalya Milletvekili Dr.Tuba Vural Çokal eşlik ediyor.
Bakan Göktaş, ayrıca Katar ile birlikte “Pekin+30'dan Sosyal Kalkınma için İkinci Dünya Sosyal Zirvesi'ne: Sosyal Koruma Yoluyla Kadınların Güçlendirilmesinin Hızlandırılması” başlığıyla düzenlenen yuvarlak masa etkinliğinin bakanlar panelinde bir konuşma da yapacak.
***
Türkiye’nin dönem başkanlığında G20 kapsamında açılan W20 (Kadın 20) Birimi zirvesinin yürütme kurulunda; Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER), Türkiye İş Kadınları Derneği (TİKAD) ile birlikte yer alan üç dernekten biri olan Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM), 2015 yılından itibaren her sene W20 zirvesine katılarak, uluslararası kadın diplomasisinde Türkiye adına inisiyatif alıyor.
Bakan Göktaş, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kızı Sümeyye Erdoğan Bayraktar’ın Mütevelli Heyet Başkanı olduğu KADEM’in; kadın liderler, politika yapıcılar ve W20 delegelerinin bir araya geleceği Women 20 (W20) İftar Programı’na katılacak.
İftar yemeğinde, İbn Haldun Üniversitesi Sosyoloji Bölüm Başkan Yardımcısı Dr. Nursem Keskin Aksay moderatörlüğünde gerçekleşecek panelde; KADEM Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Saliha Okur Gümrükçüoğlu, KAGİDER Başkanı Esra Bezircioğlu, TİKAD ve W20 25 Türkiye Delegasyonu Başkanı Esin Güral Argat, 2025 yılı G20 Dönem Başkanlığını üstlenen Güney Afrika adına W20 Yönetim Katılım Grubu Başkanı Gülden Türktan ve W20 Güney Afrika Delegasyon Başkanı Narnia Bohler Muller konuşmacı olarak yer alıyor.
Bakan aynı zamanda, 14 Mart’ta da KADEM’in “Kadın İş Gücü ve Emeğini Anlamak” etkinliğinin açılış konuşmasını yapacak.
***
Aile Bakanlığı’nın 2024-2025 dönemi “Ailenin Korunması ve Güçlendirilmesi Vizyon Belgesi ve Eylem Planı” nda “kadın” yalnızca aile ile güçlenen bir cins!
2025 yılını “Aile Yılı” ilan eden iktidar: evlenme oranlarının düşmesi, boşanmaların artması sorununu ekonomik krizlerden bağımsız ele alıyor.
Değişen dünyada, insanlık için önemli olan temel değerlerin korunmasını ve nesillere aktarımının felsefi karşılığı “Ailemiz, İstikbalimizdir” sloganıyla ifade ediliyor.
Bu doğrultuda atılan ilk adım; yeni evlenen çiftlere 2 yıl geri ödemesiz 48 ay vadeli 150 bin lira faizsiz evlilik kredisi çıkarmak oldu.
***
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, “14 Şubat Sevgililer Günü” nedeniyle "Seviyorsan git evlen bence" paylaşımında bulundu. Evlenmek için “sevmek” yetiyor mu? Gençler en çok bu soruda takılıyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 3 bin kişilik kadrosuyla, hileli boşanmaları takip etti. Yetim aylığı (dul ve yetime bağlanan ölüm aylığı) )alabilmek için aynı evde yaşasa da eşinden boşanan 2 bin 404 kişi yakalanmış! Hileli boşanma yoluyla alınan aylıklar, faizi ile geri alınacakmış. İlgili kanun maddesine göre 7 yıla kadar hapis cezası da istenebiliyor.
3-4 bin lira aylık gelir için böylesi güvencesiz ve hukuksuz bir yola gidenler, geçim derdinden başka hangi saikle hareket etmiş olabilirler?
***
Bakanlığın eylem planında, aileye yönelik riskleri ve ailenin iyilik halini ölçen “Aile Endeksi” oluşturmak da var.
Aile endeksinde; pazardan boş fileyle dönen, akşam pazarlarında elde kalan sebze ve meyveleri toplayan, askıda ekmek alan, askıda faturası ödenen, asgari ücret veya emekli aylığı ile evini geçindiremeyen, çocuğuna ayda bir bile olsa et yediremeyen kesim ve de aile içinde işlenen kadın cinayetleri, ekonomik yetersizlikten üniversiteye kaydını yaptıramayan yüzbinlerce genç de yer alacak mı?
***
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na yurt dışı teşkilatı kurma yetkisi verilince, 2015 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile de Almanya’da Berlin Büyükelçiliği nezdinde 1 müşavirlik, Düsseldorf, Köln, Münih, Hamburg ve Stuttgart Başkonsoloslukları nezdinde de 5 ataşelik kurulması kararı çıkarıldı.
Bakanlığın, Türk vatandaşlarının nüfus yoğunluğuna göre Avrupa’nın diğer kentleri ve ABD’de de “Aile Ateşeliği” kurma hedefi bulunuyor.
Vakıflar, dernekler, tarikatlar yetmemiş; derin yoksullukla mücadele eden ailelere destek olması beklenen ilgili bakanlık da dış politika bürokrasisine dahil edilmiş.
***
Türkiye’nin 2021 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tek karar verici olarak “İstanbul Sözleşmesi” olarak anılan “Kadınlara Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadele Hakkındaki Avrupa Konseyi Sözleşmesi” nden çıkması, ülkenin BM’deki ağırlık merkezini, kadının güçlenmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliği mücadelesinden aileye doğru çekiyor.
***
Türkiye’nin G20 başkanlığı döneminde (2015) çalışmaları sonlandırılan “toplumsal cinsiyet eşitliği” metinlerinde imzası olan W20 Kurucu Başkanı olan Dr. Gülden Türktan, Pekin 30 kapsamında W20 2025 yılı dönem başkanı Güney Afrika’nın düzenlediği sanal oturuma katıldı.
2024 yılı G20 dönem başkanı W20 Suudi Arabistan Eş Başkanı Sibulele Nomahlubi Poswayo’nun moderatörlüğünde düzenlenen panelde, Türktan’ın yanı sıra; geçmiş dönem BM Kadın Başkanı H.E. Phumzile Mlambo Ngcuka, Güney Afrika Amerika Büyük Elçisi H.E. Ebrahim Rasool, geçmiş dönem Gambia Başkan Yardımcısı H.E. Fatoumata Tambajang yer alıyor.
New York’daki 8 Mart haftasında kadın liderliği ve sürdürülebilirlik oturumu ise KAGİDER; Beba Vakfı ve TÜSİAD ile birlikte düzenliyor.