Türkiye parasını nereye harcıyor?

Kişi başı ortalama tüketim harcamamız 2016 yılında 1642 TL iken 2017 yılında 1854 TL'ye çıktı. Hayat pahalılığı harcamaları artırırken aile bütçesinden ulaştırmaya ayrılan pay arttı. Yükselen petrol fiyatları ulaştırma harcamalarımızı yükseltti. Aile bütçesinde aslan payını yine konut ve kira harcamaları aldı.

Hanehalkları bütçelerinden en fazla payı konut ve kira harcamasına ayırdı. Hanehalkı bütçe araştırmasının 2017 yılı sonuçlarına göre; Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı -yüzde 24,7 ile konut ve kira harcamaları alırken, ikinci sırayı %19,7 ile gıda ve alkolsüz içecek harcamaları aldı. Toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan harcama grupları ise %2,2 ile sağlık ve %2,3 ile eğitim hizmetleri oldu.

FERT BAŞINA ORTALAMA 1854 TL

Hanehalkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak hesaplanan eşdeğer fert başına aylık ortalama tüketim harcaması 2016 yılında 1 642 TL iken 2017 yılında 1 854 TL olarak tahmin edildi.

EN FAZLA ULAŞTIRMA ARTTI

Araştırma sonuçlarına göre, ulaştırma harcamalarının payı bir önceki yıla göre 0,5 puanlık artışla %18,2'den %18,7'ye yükseldi. Gıda ve alkolsüz içecek harcamalarının payı %19,5'ten %19,7'ye, çeşitli mal ve hizmet harcamalarının payı %4,2'den %4,4'e, sağlık harcamalarının payı %2'den %2,2'ye, alkollü içecekler, sigara ve tütün grubunun payı ise %4,4'ten %4,5'e yükseldi.

Diğer taraftan, konut ve kira harcamalarının toplam harcamalardaki payı bir önceki yıla göre 0,5 puanlık düşüşle %25,2'den %24,7'ye geriledi. Ayrıca, haberleşme harcamalarının payı %3,7'den %3,4'e, lokanta ve otel harcamalarının payı %6,4'ten %6,2'ye, giyim ve ayakkabı harcamalarının payı %5,2'den %5'e, eğlence ve kültür harcamalarının payı ise %2,8’den %2,7’ye düştü.

Mobilya ve ev eşyaları (%6,3), eğitim hizmetleri (%2,3) harcamalarının payı 2017 yılında da değişmedi.

DÜŞÜK GELİRLİ HANE İKİ KATINI GIDAYA AYIRDI

Gelire göre sıralı %20'lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının 2017 yılındaki dağılımına bakıldığında; en düşük gelir grubu olan birinci %20'lik grupta yer alan hanehalkları, konut ve kira harcamalarına %31,9, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına %28,6, ulaştırma harcamalarına %10,2 ve mobilya ve ev eşya harcamalarına %5,7 pay ayırdı.

En yüksek gelir grubu olan beşinci %20'lik grupta yer alan hanehalkları ise, ulaştırma harcamalarına %23,9, konut ve kira harcamalarına %20,9, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına %14,6 ve lokanta ve otel harcamalarına %7,1 pay ayırdı.

HARCAMA KALIPLARI DEĞİŞTİ

Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hanehalkları; konut ve kira harcamalarına %23,2, ulaştırma harcamalarına %19,5 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise %18,2 pay ayırırken, müteşebbis geliri olan hanehalkları; ulaştırma harcamalarına %23,7, konut ve kira harcamalarına %20,8 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına ise %18,8 pay ayırdı.

Hanehalkının temel gelir kaynağı gayrimenkul ve menkul kıymet geliri olanlar; konut ve kira harcamalarına %29,2, ulaştırma harcamalarına %18,5 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına %14,6, emeklilik geliri olanlar ise; konut ve kira harcamalarına %30, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına %25,7 ve ulaştırma harcamalarına %12,8 pay ayırdı.