Son 2 yılda ortalama maaş zammı ne oldu? En avantajlı ve dezavantajlı kim? İşte yanıtları...

SGK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına 5 puan ek zam verilmesine ilişkin kanun teklifi bu hafta TBMM Genel Kurulu’nda görüşülerek yasalaşacak. Kanun Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra SGK ve BAĞ-KUR emeklilerine ek zam farkı verilecek. Aynı kanunla en düşük emekli aylığı da 7.500 liradan 10.000 liraya yükselecek. Aralık ayında ödenen kök aylıklar yüzde 42,57 oranında artırılacak. Bu artırım sonrasında ek ödeme dahil kök aylığı 10.000 liranın altında kalanların aylıkları 10.000 liraya tamamlanacak.

SGK ve BAĞ-KUR’luların ek zammı sonrası 2024 yılında işçi ücretleri, memur maaşları ve emekli aylıklarına yapılan zamlar da ilk yarı için netleşmiş oldu. Geçen yılın temmuz ayına göre asgari ücret yüzde 49,11, memur maaşları ve emekli memur aylıkları yüzde 49,25, SGK ve BAĞ-KUR emekli aylıkları yüzde 42,57 oranında artacak.

Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre Temmuz ayında SGK ve BAĞ-KUR zamları, memur maaşı ve emekli memur aylıklarına yapılacak zamdan daha fazla olacak. Örneğin 6 aylık enflasyon yüzde 24 çıkarsa SGK ve BAĞ-KUR’luların emekli aylıkları yüzde 24 artarken memur maaşları ve emekli memur aylıkları yüzde 18,61 oranında artacak. Her iki gruptaki maaş artışları yüzde 77’de dengelenecek. Altı aylık enflasyon hangi oranda çıkarsa çıksın ocak ve temmuz maaş zamlarının toplamı her iki grup için de eşit oranda olacak.

Asgari ücret bu yıl 1 Ocak – 31 Aralık 2024 tarihlerini kapsayacak şekilde belirlendi. Temmuz ayında zam yapılmayacak.

ELE GEÇEN PARA TUTARI NE KADAR ARTACAK?

Söz konusu zam oranları temmuz ayına göre bu yıl ocak ve temmuz aylarında yapılan ve yapılacak zamları ifade ediyor.

Bu zamların yıllık bazda ne anlama geldiğini, kimlere nasıl yansıdığını anlamak için yıllık bazda ele geçen para tutarı üzerinden karşılaştırma yapıldığında çarpıcı sonuçlar ortaya çıkıyor. Karşılaştırma yapılırken her bir grubun bir yıl boyunca eline geçen toplam net maaş tutarı dikkate alındı.

ASGARİ ÜCRETTEKİ YILLIK ARTIŞ YÜZDE 70,8 OLACAK

Örneğin net asgari ücret 2023’ün ilk yarısında 7.507 TL, ikinci yarısında 11.402 TL oldu. Buna göre, asgari ücretli bir işçi geçen yıl ilk yarıda 51.042 TL, ikinci yarıda ise 68.412 TL olmak üzere yıllık 119.454 TL ücret aldı. Net asgari ücret bu yılın tamamında 17.002 TL olarak uygulanacağından asgari ücretli bir işçi yıllık bazda toplam 204.024 TL ücret alacak.

Ocak ayında asgari ücret geçen yılın aynı ayına göre yüzde 100 oranında artarken, 2024’te yıllık uygulanacağı için bir yılda ele geçen toplam para tutarı 2023’te ele geçen toplam para tutarına göre yüzde 70,8 oranında artacak.

YILLIK BAZDA EN YÜKSEK ARTIŞ MEMUR MAAŞLARINDA

Geçen yıl temmuz ayında memur maaşlarına oransal zammın yanı sıra 8.077 TL seyyanen zam yapıldı. Seyyanen zamla gelen ilave ödeme tutarı bu yıl da 12.055 TL olarak devam edecek. Bu yılın ocak – haziran döneminde yüzde 24 enflasyon varsayımıyla 8/1’deki bir öğretmenin eline geçen maaş yüzde 109,58 oranında artarak 218.371 TL’den 457.665 TL’ye yükselecek. Ele geçen yıllık tutar itibarıyla 8/1’indeki polis maaşı yüzde 102,58, en düşük memur maaşı da yüzde 112,12 oranında artacak.

EMEKLİ MEMUR AYLIKLARINDAKİ ARTIŞ ÇALIŞAN MEMURLARIN ALTINDA KALACAK

Emekli memurlara yıllık bazda ödenen aylık tutarı, 6 aylık enflasyonun yüzde 24 olacağı varsayımıyla geçen yıla göre yüzde 81,26 oranında artacak. Emekli memur aylıklarındaki artış tüm mesleklerde aynı oranda olacak. Geçen yıl 159.746 TL olan emekli öğretmen ve polisin eline geçen yıllık maaş tutarı bu yıl 289.561 TL olacak.

EN DÜŞÜK ARTIŞ SGK VE BAĞ-KUR’DA OLACAK

En düşük SGK ve BAĞ-KUR aylıklarındaki artış genel olarak diğer gruplara göre düşük kalacak. En düşük aylık tutarı 2023’ün ocak-mart döneminde 5.500 TL, nisan – aralık döneminde ise 7.500 TL olarak uygulandı.

2008 öncesi SGK’lıların kök aylığı ocak-haziran döneminde 6.093 TL olduğu için ocak – mart döneminde bu tutarda aylık aldılar. Nisan ayında en düşük emekli aylığı 7.500 TL’ye çıkartılınca 2008 öncesi SGK’lılara da nisan, mayıs, haziran aylarında 7.500 TL ödendi. Temmuz ayında yüzde 25 zam yapılınca ise ikinci yarıda 7.616 TL aylık aldılar. Buna göre, 2008 öncesi çalışmaya başlayan SGK’lıların eline geçen yıllık maaş tutarı 2023’te 86.475 TL olurken, 2024’te 145.933 TL olacak. Yıllık bazda artış yüzde 68.76’da kalacak.

2008 sonrası çalışmaya başlayan SGK’lılar ile BAĞ-KUR’luların kök aylıkları en düşük emekli aylığının altında kalıyor. Bu gruptaki emeklilere ilk yarıda 39.000 TL, ikinci yarıda 45.000 TL olmak üzere 2023’te toplam 84.000 TL ödendi. Ocak ayında 10.000 TL olarak belirlenen kök aylık temmuz ayında aynı kalırsa en düşük aylık tutarı 2008 sonrası çalışmaya başlayan SGK’lılar ile tüm BAĞ-KUR’lulara 2024 yılında 120.000 TL ödenecek. Yıllık bazda artış yüzde 42,86’da kalacak.

Asgari ücrete temmuz ayında ara zam yapılmaz, 10.000 TL tutarındaki en düşük emekli aylığı da artırılmazsa ücret maaş dengesi önemli ölçüde değişecek. Ortalama emekli aylıklarının en düşük emekli aylığına oranı ile ortalama ücretlerin asgari ücrete oranı yükselecek. Ancak, emekli memur aylıklarının çalışan memur maaşlarına oranı aynı kalacak.