Merkez Bankası'ndan flaş karar: Vatandaş borca batacak

Ekonomideki durgunluğu vatandaşı borçlandırarak gidermeye çalışan ekonomi yönetiminden birbiri ardına paketler geliyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) tüketici kredileri ve kredi kartı harcamalarını artıracak kararlarının ardından Merkez Bankası da bankaların piyasaya yaklaşık 10 milyar lira daha fazla kredi kullandırmalarını sağlayacak şekilde karşılık oranlarını düşürdü. Merkez Bankası aldığı yeni bir kararla TL mevduatlarla bankaların hurda altın alımlarına uyguladığı karşılık oranlarını 1'er puan indirdi.

Sözcü'den Erdoğan Süzer'in haberine göre, yeni karara göre bankaların tasarruf sahiplerinden vadesiz ve 3 aya kadar vadeyle topladığı mevduatların yüzde 8'i yerine artık yüzde 7'si Merkez Bankası'na karşılık olarak yatırılacak. Aynı şekilde Merkez'e yatırılacak karşılık oranı 6 aya kadar vadeli TL mevduatlarda yüzde 5'ten yüzde 4'e, 1 yıla kadar vadeli mevduatlarda yüzde 3'ten yüzde 2'ye 1 yıl ve daha uzun vadeli mevduatlarda ise yüzde 1.5'ten yüzde 1'e çekildi. Ayrıca, TL zorunlu karşılıkların yurtiçi yerleşiklerden toplanan işlenmiş veya hurda altın kaynaklı standart altın cinsinden tesis edilmesi imkânı üst sınırı da yüzde 5'ten yüzde 10'a yükseltildi.

Zorunlu karşılık yöntemi, bankaların tasarruf sahiplerinden topladığı mevduatın ne kadarının piyasaya kredi olarak kullandırabileceğini belirliyor. Düzenleme öncesinde bankalar örneğin 3 ay vadeyle topladığı 100 liralık mevduatın 8 lirasını Merkez'e gönderip 92 lirasını piyasaya kredi olarak kullandırabilirken bugünden artık Merkez'e 7 lira verip geriye kalan 93 lirayı kredi olarak dağıtabilecekler. Böylece vatandaşın daha da borçlandırılmasının önü açılacak. Bankalarda halen 1 trilyon lira civarında TL mevduat bulunuyor. Karşılık oranı 1 puan indirildiği için Merkez'in hesaplarında bekleyen 10 milyar liranın biraz üzerindeki kaynak bankalar tarafından kredi olarak piyasaya akıtılacak. Böylece mevduat toplama maliyetleri düşen bankalar daha fazla kredi açtıkları gibi aynı zamanda kredi faiz oranlarını da aşağı çekme imkanı bulacak.

ENFLASYON TIRMANACAK

Öncelikli görevi enflasyonla mücadele olan Merkez Bankası'nın aslında, enflasyondaki artışı frenleyebilmek için zorunlu karşılık oranlarını belirli bir seviyede tutmaya çalışıyordu. Ancak ekonomideki durgunluğun bir türlü önlenememesi, seçimler öncesinde üretim ve işsizlikte yaşanan tırmanış ekonomi yönetimiyle birlikte Merkez Bankası için de önceliğin enflasyondan ekonominin canlandırılmasına kaydığını işaret ediyor. Yeni kararla piyasaya girecek 10 milyar lira kredileri, dolayısıyla harcamaları ve talebi, kısmi de olsa artırırken enflasyonu da tırmandıracak.

BDDK da borcu destekliyor

Ekonomi yönetimi piyasada son zamanlarda yaşanan durgunluğu aşabilmek için, düşük geliri yüzünden harcamadan kaçınan vatandaşları kredi cesaretiyle harcamaya yönlendirecek politikalar izliyor. BDDK bu amaçla son dönemde kredi kartı borç yapılandırmalarının önünü açan, tüketici kredilerinde vadeyi uzatan, taşıt ve konut kredilerinde limitleri yükselten bir dizi kolaylık sağladı.