Mahfi Eğilmez: Hesabı neden halk ödüyor?
İktisatçı Mahfi Eğilmez, Türkiye ekonomisinde enflasyonun düşürülmesiyle ilgili son dönemdeki gelişmeleri değerlendirerek, önemli eleştiriler ve önerilerde bulundu.
Eğilmez’in “Kendime Yazılar” blogunda yayımladığı "Enflasyonu Düşürme Başarısı" başlıklı yazı, geçmişte uygulanan ekonomik politikaların yol açtığı sorunlara ve bu politikaların maliyetini toplumun geniş kesimlerinin nasıl ödediğine dikkat çekiyor.
İşte Eğilmez’in değerlendirmelerinden öne çıkanlar:
"Enflasyon düşüyor. Hangisini esas alırsanız alın ister TÜİK TÜFE, ister ENAG e-TÜFE, ister İTO İstanbul ücretliler geçinme endeksi hepsi düşüşte.
(Aşağıdaki grafik bu durumu gösteriyor (grafiği, TÜİK, İTO ve ENAG enflasyon serilerini kullanarak hazırladım.)
Kırıklı çizgi 'faiz sebep enflasyon sonuç' diyerek giriştiğimiz faiz düşürme operasyonundan sonra oluşan durumu gösteriyor. Bu yanlış politikayla yüzde 80’lere yükselmesine neden olduğumuz TÜİK TÜFE enflasyonunda henüz başladığımız noktaya gelemedik. 2025 yılı boyunca aylık ortalama yüzde 1,5 enflasyon oranını yakalarsak enflasyonu yılsonunda yüzde 19,56’ya düşüreceğiz.
Bir de Merkez Bankası’nın (TCMB) bu dönemde nasıl bir faiz politikası izlediğine bakalım (grafiği hazırlarken kullandığım TCMB faizi verisini ve enflasyon hedefini TCMB sitesinden, gerçekleşen enflasyon verisini de TÜİK sitesinden aldım.)
Grafikte kırıklı çizgi TCMB’nin yıllardır hiç değişmeyen yüzde 5’lik enflasyon hedefini gösteriyor.
TCMB’nin 2021 Eylül ayında giriştiği faizi düşürerek enflasyonu düşürme eyleminin nelere mal olduğu açıkça görülebiliyor.
Bu iki grafiğe bakınca ben 2023 ortalarından sonra enflasyonu düşürmede bir başarı görüyorum. Ne var ki buna başarı diyebilmek için mesela yeni bir hükümetin göreve gelmiş olması gerekir. Oysa aynı siyasal iktidar devam ediyor. O zaman şu soruyu sormak gerekiyor: Eğer 2023 ortalarından sonra faizi yükselterek enflasyonu düşürmek başarıysa 2021 Eylülünden 2023 ortalarına kadar faizi enflasyonun çok altında tutarak böyle bir enflasyona neden olmak nedir? Bu yanlış ekonomi politikasıyla ortaya çıkan facianın, kayıpların hesabını niçin asgari ücretli, ücretli, emekli, halk ödüyor?"