Gelir eşitsizliği raporu yayımlandı. Koca ülke asgari ücret düzeyinde maaşa mahkum oldu
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin "Gelir Dağılımı İstatistikleri" bültenini yayımladı.
Türkiye'de en yüksek gelire sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay, bu yıl geçen yıla göre 0,6 puan azalarak yüzde 48,1'e düşerken en düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay 0,2 puan artışla yüzde 6,3 olarak kayıtlara geçti.
Buna göre, eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri kapsamında en yüksek gelire sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay, 2024'te geçen yıla kıyasla 0,6 puan azalarak yüzde 48,1'e indi.
En düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay ise 0,2 puan artarak yüzde 6,3'e yükseldi.
Söz konusu gösterge, hane halkı kullanılabilir gelirinin, hane halkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak hesaplanan eşdeğer hane halkı büyüklüğüne bölünmesiyle elde ediliyor.
Toplam gelirden en yüksek payı maaş ve ücret geliri aldı
Toplam gelir içerisinde en yüksek payı, yüzde 48,8 ile bir önceki yıla göre 0,3 puan artan maaş ve ücret geliri aldı. İkinci sırayı yüzde 20,8 ile önceki yıla göre 1,3 puan azalan müteşebbis geliri alırken üçüncü sırayı yüzde 17,8 ile önceki yıla göre 0,2 puanlık artış gösteren sosyal transfer geliri oluşturdu.
Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı yüzde 17,5 olurken, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı ise yüzde 87,6 olarak gerçekleşti.
Yıllık ortalama iş geliri en yüksek yükseköğretim mezunlarında
Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla yükseköğretim mezunlarında 309 bin 721 TL, lise ve dengi okul mezunlarında 240 bin 470 TL, lise altı eğitimlilerde 168 bin 407 TL, bir okul bitirmeyenlerde 106 bin 478 TL olarak hesaplandı. Geçen yıla göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 110,2 ile lise ve dengi okul düzeyli eğitimlilerde, en düşük artış ise yüzde 88,2 ile bir okul bitirmeyenlerde oldu.
En yüksek yıllık ortalama esas iş geliri işverenlerin oldu
Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla işverenlerde 804 bin 882 TL, kendi hesabına çalışanlarda 210 bin 679 TL, ücretli maaşlılarda 209 bin 764 TL ve yevmiyelilerde 105 bin 712 TL olarak hesaplandı.
Maaşlar aya bazında 17 bin 480 TL olurken, 17 bin 2 TL olan asgari ücret düzeyinde olduğu görüldü.
Geçen yıla göre en yüksek artış yüzde 104,0 ile ücretli ve maaşlılarda, en düşük artış ise yüzde 82,2 ile kendi hesabına çalışanlarda oldu.
Gelir eşitsizliği en fazla İstanbul bölgesinde oldu
Son yapılan araştırma sonuçlarına göre P80/P20 oranı Türkiye'de 7,7 iken, bu değerin en düşük olduğu İBBS 2. Düzey bölgesi 4,9 ile TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) ve TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) olurken bu bölgeyi 5,0 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) ve TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) bölgeleri izledi.
P80/P20 oranının en yüksek olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri ise 7,7 ile TR10 (İstanbul), 7,6 ile TR51 (Ankara) ve TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) oldu.
Son yüzde 10'luk grupta olanların yüzde 66,5'i aynı grupta kaldı
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine göre sıralı yüzde 10'luk gelir grupları itibarıyla fertlerin bir önceki yıla göre yüzdelik geçişleri incelendiğinde; bir önceki yılda ilk yüzde 10'luk grupta olan fertlerin 2023 yılında yüzde 56,2'sinin, son yüzde 10'luk grupta olan fertlerin ise yüzde 66,5'inin gelir grubu değişmedi. Ayrıca 2023 yılında ilk yüzde 10'luk grupta olan fertlerin yüzde 22'sinin 2024 yılında gelir grubu birden fazla yükseldi. Son yüzde 10'luk grupta olan fertlerin ise yüzde 13,2'sinin gelir grubu birden fazla düştü.
