Çalışanlar için kritik detay ortaya çıktı: Bir ay içerisinde başvuru yapan parasını alacak!

Şirketin konkordato ilan etmesi işçiye iş akdinin fesih hakkını vermiyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, konuta kadar işçilerin haklarını tüm detaylarıyla yazdı.

Son zamanlarda konkordato ilan eden işyerlerinin sayısında belirgin bir artış yaşanıyor. En son, borsa üzerinden işlem gören bir şirket de konkordato sürecine girdi. Konkordato sürecine giren işletmeler için icra takibi ve haciz kararlarının uygulanması genellikle mümkün olmuyor.

Ancak, konkordato ilanı, bu işyerlerinde çalışan işçilerin ödenmeyen alacakları için haciz uygulanmasına engel teşkil etmiyor. Şirketler konkordato talebinde bulunduklarında önce geçici, ardından ise kesin mühlet alıyor. Sürecin sonunda, ödeme güçlüğü aşılmamışsa iflas süreci başlatılıyor.

KONKORDATO İŞÇİ İÇİN İŞ AKDİNİ HAKLI FESİH SEBEBİ Mİ?

İşçi, haklı sebepler ortaya çıktığında iş akdini tek taraflı olarak feshedebilir. İşveren, konkordato ilan etmiş olmakla birlikte işçinin ücretini ve diğer sosyal haklarını düzenli olarak ödüyorsa, çalışma koşullarını ağırlaştırmamışsa işçi, konkordato ilan edilmesini iş akdini haklı fesih sebebi olarak gösteremez. İş akdini bu gerekçeyle feshettiğinde kıdem tazminatını alamaz.

Bununla birlikte konkordato ilan eden işveren ücret ödemelerini aksatırsa işçiye iş akdini fesih hakkı doğar. Ücretini alamayan işçi, iş akdini feshedebilir. O işyerinde bir yıldan fazla çalışmışsa, kıdem tazminatını talep edebilir.

İŞÇİ ALACAKLARI KAÇINCI SIRADA?

Konkordato ilan eden şirket aleyhine vergi, harç, sosyal güvenlik primi dahil kamu ya da özel kişi alacakları için takip yapılamıyor. Daha önce başlamış takipler de duruyor.
Ancak, işyerinde konkordato ilan edilmesi işçi alacakları için icra takipleri ve hacizlere engel teşkil etmiyor. Her ne kadar işçi alacağı güvencede gibi görünse de konkordato ve iflasta rehinle teminat altına alınmış alacaklar, diğer tüm alacakların önüne geçtiği için işçi alacaklarına sıra gelinceye kadar ortada para kalmayabiliyor.

Çünkü rehinle teminat altına alınan alacaklar, bankalar ve diğer finans kuruluşlarına ait oluyor.

İşçi alacakları, teminatlı olup da rehinle karşılanmamış veya teminatsız bulunan alacaklardan arasında ilk sırada yer alıyor. Bankaların rehinli alacaklarının tahsilinden sonra para kalırsa ilk sırada işçi alacakları ödeniyor.

İŞÇİ ALACAKLARINI KAÇ GÜN İÇİNDE KAYDETTİRMELİ?

Konkordato ilan eden veya hakkında iflas kararı verilen işyerlerinde çalışan işçiler alacaklarını bir ay içinde kaydettirmeli. Alacak kaydını yaptırmak için bir aylık süre, konkordato veya iflas ilanıyla başlıyor. Başvurunun, konkordato ilan edilmesi durumunda konkordato komiserliğine; iflasta ise iflas masasına yapılması gerekiyor.

Konkordato ilanından veya iflas kararından önce alacakları için dava açmış olan işçiler de davanın görüldüğü mahkeme aracılığıyla alacak kaydını yaptırmalı.
Bir aylık sürede başvuru yapılmadığı takdirde, işçi alacaklarına tanınan, banka alacaklarının ardından ilk sırada ödeme hakkı ortadan kalkıyor.

İŞÇİLER HANGİ ALACAKLAR İÇİN BAŞVURABİLİR?

İşçilerin, iflasın açılmasından veya konkordatodan önceki bir yıl içinde tahakkuk etmiş ücret, ihbar ve kıdem tazminatı gibi alacaklarıyla iflas nedeniyle iş ilişkisinin sona ermesi üzerine hak ettikleri ihbar ve kıdem tazminatları için başvuru hakkı bulunuyor. İşçinin bu alacakları, bankaların rehinli alacaklarının ardından ilk sırada ödeniyor.

İŞÇİ KONKORDATO AŞAMASINDA ÖDENMEYEN ÜCRETİNİ TALEP EDEBİLİR Mİ?

İşçiler ödenmemiş bulunan ücret ve diğer alacaklarını konkordato sürecinde talep edebilirler. Talep etmelerine rağmen ücretleri ödenmediği takdirde haciz işlemi yapabilirler.

ÜÇ AYLIK MAAŞ ÜCRET GARANTİ FONU’NDAN

İşverenin konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası gibi nedenlerle ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde ücretin ödenmemesi durumunda, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) bünyesindeki Ücret Garanti Fonu devreye girer. İşçinin İŞKUR’a başvurması halinde ödenmemiş ücretlerinin üç aya kadar kısmı fondan karşılanır.

Bu haktan yararlanabilmek için işçinin son bir yıl içerisinde konkordato ilan edilen işyerinde çalışıyor olması gerekiyor.

PRİME ESAS KAZANÇ ÜZERİNDEN HESAPLAMA YAPILIYOR

Ücret Garanti Fonu’ndan ödemeler, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilen prime esas kazanç üzerinden yapılır. Prime esas kazanç tavanı 2024 yılı için 150.000 TL olarak uygulanıyor.

Ücret Garanti Fonu’ndan ücretini alan işçi, ücretinin zamanında ödenmediği gerekçesiyle iş akdini haklı fesih yapamaz.