Altın piyasasında 50 ton kaçak altın olduğuna işaret ediliyor

Sektör temsilcileri ülkede kaçakçılık yapan suçluların altını daha karlı buldukları için bu alana yöneldiğinin altını çiziyorlar.

10 AYDA 2 MİLYAR 523 MİLYON LİRALIK KAÇAK ALTIN ELE GEÇİRİLDİ

Borsa İstanbul’un Kıymetli Madenler Piyasası verilerine göre altın ithalatı 2022’de 264 tona, 2023’te ise 318 ton olmuştu. Altın ithalatında yaşanan artışın cari dengeye olumsuz etkisi nedeniyle geçtiğimiz yıl altında kota 12 ton olarak belirlenmişti. Bu kota altında 10 yılda ele geçirilen kaçak altının 10 ayda katbekat üzerine çıkmasına neden oldu.

Ticaret Bakanlığı verilerine göre bu yıl ocak-ekim döneminde 2 milyar 523 milyon TL’lik kaçak altın sınırlardan Türkiye’ye girmek üzere iken yakalandı. Bu değer 2015-2023 arasındaki 10 yıllık dönemde 1 milyar 465 milyon TL’ idi. Artışta yakalamalarda müsadere usulünün uygulanmaması da önemli bir etken olarak öne çıkıyor.

“KAÇAK ALTININ AYAR SORUNU MALİYETLERİ DE YANSIYOR”

İç piyasada altın arzının azalmasının uluslararası piyasalarla büyük fiyat farkı oluşmasına neden olduğunu kaydeden Atayık, bu farkın da iç talebin zirve yaptığı dönemlerde kilogramda 4-5 bin dolara kadar çıktığını vurguladı. Atayık, “Kota uygulaması bir yandan üretici ve ihracatçıların rakiplerinden yüksek fiyatla hammadde teminine neden olurken kaçak girişlere de zemin hazırlıyor. Her gün ekranlara yansıyan ‘kaçak altın yakalandı” haberlerini hep birlikte üzülerek izliyoruz” dedi. Öte yandan, kaçak altında menşe ve ayarın belirsiz olması nedeniyle ayarı düşük altınların dolaşım riskinin de arttığına işaret eden Atayık, “Ayrıca kalitesiz rafine edilmiş takozların yeniden dökülmesini gerekiyor. Bu da yüzde 60-70 oranında üretim sürecinde geri dönüşleri gündeme getirerek maliyet artışına neden oluyor. Sektörümüzün gelişmesini sekteye uğratan kota kısıtlamasının bir an önce kaldırılmasını talep ediyoruz” diye konuştu.

TALEP ARTTIKÇA FİYAT FARKI ARTIYOR

Takı Üreticileri ve İhracatçıları Derneği (TÜİD) Başkanı Mustafa Kamar, son 5 yılda altın ithalatındaki artışın Merkez Bankası ve vatandaşın talebinden kaynaklandığını belirterek, “Hane halkının talebi arttıkça fiyat farkı artıyor bu da kaçağa yol açıyor. Burada asıl zararı vatandaş görüyor. Bugün vatandaş bir Ata Lira’yı19 bin 500 TL olması gerekirken 20 bin 500 TL’ye alıyor. Aradaki bin TL kaçakçıya gidiyor. Yıllık 44 ton kaçak riski var ise bu yaklaşık 4 milyar dolarlık altın demek. Uluslararası piyasa ile yüzde 5 fark demek, kaçakçının 200 milyar dolar kazanması demek. Kaçakçıların kazandığı parayı halk ödüyor” ifadelerini kullandı.