Yeni Bir Okyanus Doğacak... Dev Kıta Ortadan İkiye Bölünüyor!

Yeni Bir Okyanus Doğacak... Dev Kıta Ortadan İkiye Bölünüyor!
Dünyanın en büyük ikinci kıtası olan Afrika, ortadan ikiye bölünmeye devam ediyor. Yavaş yavaş kıta geneline yayılan çatlaklar, ilerleyen yıllarda yeni bir okyanusun doğmasına neden olacak ve Afrika kıtasını ortadan ikiye bölecek.

Jeoloji alanında yapılan son çalışmalar, 'Kara Kıta' olarak bilinen Afrika'nın ortadan ikiye bölündüğünü gözler önüne seriyor.

Bu hareket, tüm levha bölünmeleri gibi milyonlarca yıl sürecek olsa da, ayrılma sonrası dünyanın nasıl bir hal alacağı bilim insanları tarafından şimdiden modellenmiş şekilde. Devasa parçalanma, Etiyopya, Kenya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Uganda, Ruanda, Burundi, Zambiya, Tanzanya, Malavi ve Mozambik dahil olmak üzere Afrika'daki birkaç ülke boyunca binlerce kilometre aşağı doğru uzanan, dünyanın en büyük yarıklarından biri olan Doğu Afrika Yarık Sistemi (EARS) ile ilişkili.

afrika-2.jpg

BÖLÜNME SOMALİ TARAFINDA YAŞANACAK

2004 yılında yapılan bir araştırmaya göre, bu yarık sistemi sebebiyle Afrika plakası, her yıl milimetrelik süper yavaş bir hızla birbirinden uzaklaşan iki plakaya (daha küçük Somali plakası ve daha büyük Nubian plakası) ayrılıyor.

Teorik olarak hazırlanan bilgileri doğrulayan gelişmeler ise tek tek Afrika kıtasında gözle görülebiliyor. Son büyük gelişme 2018'de Kenya'da ortaya çıkan bir çatlak haberi ile gözlemlendi. Birçok araştırmacı bunun Afrika'nın gözlerimizin önünde ikiye ayrıldığının kanıtı olduğunu iddia etti.

afrika3.jpgBu ürkütücü sahne EARS ile ilgili olsa da, bunu Afrika'nın büyük bölünmesinin canlı bir kanıtı olarak sunmak tam olarak doğru olmayacaktır. Bu çatlak, muhtemelen vadinin düzenli riftleşme aktivitesinin oldukça yerelleştirilmiş bir ifadesiydi.

afrika4.jpg

EARS, yaklaşık 25 milyon yıldır bu sürece devam ediyor ve Kenya'daki çatlak, kıtada meydana gelenlerin dolaylı bir fısıltısı olarak yorumlanabilir.

Ancak, EARS'deki değişikliklerin 5 ila 10 milyon yıl içinde büyük ölçüde farklı görünen bir dünya ile sonuçlanması mümkün görünüyor. Bu zaman diliminin sonunda, muhtemel beklenti Somali levhası ile Nubia levhası arasında yeni bir okyanus formunun oluşması yönünde. Afrika kıtası doğu kısmını kaybedecek ve uçsuz bucaksız bir deniz Doğu Afrika'yı ayıracak.

Bu ne kadar tuhaf görünse de, Dünya yüzeyinin sürekli bir değişim halinde olduğunu, ancak aşırı yavaş olması sebebiyle insan deneyiminin bunu algılayamadığını hatırlamakta fayda var.

catl1.jpg

Doğu Afrika'nın ayrılışı, bu dev jeolojik hikayenin başka bir sayfası olacak. İnsanlığın bu değişikliklerden herhangi birini görebilecek kadar gezegende yaşayıp yaşamayacağını ise zaman gösterecek.

Ancak bu yapboz parçaları çok yavaş bir şekilde milyonlarca yıllık bir zaman ölçeğinde hareket eder.