Maymun çiçeği virüsü alarmı: 13 ülkede görüldü
İlk olarak ay başında İngiltere'de görülen maymun çiçeği virüsünün ilerleyen günlerde çeşitli Avrupa ülkeleri ve ABD'ye yayılması, dünyada endişeleri artırıyor.
Hangi ülkelerde görüldü?
İlk vakanın 7 Mayıs'ta görüldüğü İngiltere'nin ardından Maymun Çiçeği virüsü ABD, Kanada, İspanya, Belçika, Fransa, Portekiz, İtalya, İsveç, Almanya, Avustralya, İsrail'in ardından İsviçre'de de görüldü.
İngiltere'de 11 yeni vaka daha tespit edildi. Vaka sayısı 20'ye çıktı. İspanya'da da 14 yeni vakayla toplam sayı 21'i buldu. Avrupa'da toplam vaka sayısı 100'ü aştı.
Belçika'da maymun çiçeği virüsünün Antwerp kentinde düzenlenen Darklands isimli "fetiş festivalinden" yayıldığı belirlendi. 5 Mayıs'ta Antwerp'te düzenlenen 4 günlük Darklands festivalinin organizatörleri ise virüsün etkinliğe yurt dışından katılan kişilerce taşındığını, Sağlık Bakanlığının da bunu doğruladığını açıkladı.
Tarihte ilk olarak 1958'de maymunda bulunan virüs, insanlar arasında ilk defa 1970'te Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde kayıtlara geçti.
Kısa zamanda 11 Afrika ülkesine sıçrayan virüs, Afrika'nın dışında ilk olarak 2003'te ABD'de yayıldı.
Daha sonra 2018'de İngiltere ve İsrail, 2019'da Singapur ve 2021'de ABD'de, Afrika'ya seyahat eden bazı kişilerde maymun çiçeği virüsüne rastlandı.
Şimdiye kadar en çok Afrika'da etkili olan virüs, 2017'de Nijerya'da en büyük salgına yol açarken ülkede 200 kişi virüse yakalandı ve vakaların yüzde 3'ü hayatını kaybetti.
Ölüm oranı ne kadar?
Endemik bir virüsün neden olduğu nadir hastalıklardan biri olarak bilinen maymun çiçeği, Kongo ve Batı Afrika türü olmak üzere ikiye ayrılıyor.
Virüsün Kongo türünün yüzde 10'a kadar ölüm riski bulunurken Batı Afrika türünün ise her 2 vakadan birinde yüzde 1 ölüm oranına sahip olduğu biliniyor.
Genellikle hayvandan insana ve nadiren insandan insana yakın temasla bulaşan virüs, vücutta yüksek ateş ve kaşıntılı kabarcıklara yol açabiliyor.
Nasıl bulaşıyor?
"Maymun çiçeği", enfekte biriyle yakın temas halinde bulaşıyor. Virüs, vücuda, deri üzerindeki yara ve çatlaklardan, solunum yoluyla ya da ağız, burun ve gözden giriyor. Virüs, maymun, fare, sincap gibi enfekte hayvanlarla temas ile de bulaşıyor. Kıyafet ya da yataktan da geçmesi mümkün.
Belirtileri neler?
Hastalık yüksek ateş, baş ağrısı ve kaşıntıyla başlıyor. Terleme, sırt ve kas ağrısı, halsizlikle seyrediyor. Döküntüler genellikle önce yüzde görülüyor, sonra vücuda yayılıyor.
Vakaların çoğu hafif geçiyor. Çocukluk hastalığı olarak bilinen "su çiçeğine" benziyor. Hastalar 14 ile 21 gün içinde kendiliğinden iyileşiyor. Bazen ağır vakalara rastlanabiliyor. Batı Afrika'da ölümle sonuçlanan vakalar olduğu biliniyor.
Tedavisi var mı?
Maymun çiçeğinin tedavisi yok. Salgınlar enfeksiyonla mücadele yöntemleriyle kontrol altına alınabiliyor. Çiçek aşılarının maymun çiçeğini önlemede yüzde 85 etkili olduğu biliniyor.
Maymun çiçeği vakalarının başka ülkelere yayılarak küresel salgına dönüşme ihtimali tartışılırken, virüsün ölüm riskine karşı etkili bir aşının olup olmadığı da merak ediliyor.
Konuya ilişkin İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı, maymun çiçeği virüsü için özel bir aşı olmadığını, ancak çiçek hastalığı aşısının bir miktar koruma sağladığını belirterek, ihtiyaç duyulanlara aşının teklif edildiği bilgisini paylaştı.
NTV'de yer alan habere göre, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verileri de çiçek hastalığını yok etmek için kullanılan aşıların maymun çiçeği virüsü hastalığına karşı da yüzde 85'e kadar etkili olduğunu gösteriyor.
