29 Aralık 2025
İstanbul 0 °C
Halk TV Canlı Yayın

Dünyanın En Çok Güneş Alan Yeri Ama Sıcak Değil

Dünyanın En Çok Güneş Alan Yeri Ama Sıcak Değil
Dünya üzerindeki bu genellikle soğuk ve kuru nokta, gezegendeki diğer tüm yerlerden daha fazla güneş ışığı alıyor.

Güney Amerika'nın batı kıyısına yakın bir yerde, Atacama Çölü'nün Altiplano'su olan And Dağları'nın yakınında geniş bir ova bulunur. 4.000 metreden daha yüksek olan Dünya üzerindeki bu genellikle soğuk ve kuru nokta, gezegendeki diğer tüm yerlerden daha fazla güneş ışığı alır - daha yüksek ve ekvatora daha yakın olan yerleri gölgede bırakır. Aslında yayla, Venüs kadar güneş görebilir.

Bilim adamları dünyadaki en güneşli yeri keşfettiler, ancak muhtemelen olmasını beklediğiniz yerde değil.
Bulletin of the American Meteorological Society'de 1 Haziran'da yayımlanan araştırmada, bilim insanları uydu verilerini inceleyerek Güneş ışınımlarını hesapladı.

Güneş ışınımı, Güneş'in çekirdeğindeki füzyon süreciyle açığa çıkan elektromanyetik radyasyon enerjisini ifade ediyor.

Çalışmada Güneş ışınımlarının, Güney Amerika'da yer alan Atacama Çölü'ndeki Altiplano'da en yoğun seviyeye ulaştığı belirlendi.

Büyük bir kısmı Bolivya'da yer alan Altiplano, Peru ve Şili'ye kadar uzanıyor.

gunes1.jpg

Independent Türkçe'nin aktardığına göre bilim insanları, Altiplano'nun Şili tarafında kalan bölümündeki Chajnantor platosunda, metrekare başına 2 bin 177 wattlık Güneş ışınımı enerjisi olduğunu hesapladı. Araştırmacılar, atmosferin en üst katmanına metrekare başına 1360 wattlık enerji geldiğine işaret ederek, Altiplano'daki miktarın bundan da fazla olduğuna dikkat çekti.

Çalışmanın yazarlarından Raul Cordero, "Bu aslında yazın Venüs'te olsanız maruz kalacağınız radyasyona eşdeğer" dedi. Hollanda'daki Groningen Üniversitesi'nden akademisyen, Venüs'ün Dünya'ya kıyasla Güneş'e yüzde 28 oranında daha yakın olduğunu hatırlatarak, Altiplano'daki durumu "inanılmaz" diye niteledi.

Cordero, dünyanın en yüksek ikinci platosundaki radyasyon seviyesine dair "Bu kadar yüksek radyasyon tehlikesine maruz kalıyorsanız cildinizi korumanız gerekli" dedi.

atamaca-colu.jpg
Chajnantor platosu, dünyanın en kurak sıcak çölü olan Atacama'da yer alıyor (ABD Ulusal Radyo Astronomi Gözlemevi)
Bilim insanları, Şili'deki Llano de Chajnantor Rasathanesi'nden topladıkları verilerlere radyasyon seviyelerinin neden bu kadar yüksek olduğunu da tespit etti.

Uydu verileri daha önce bu bölgenin Dünya'daki en fazla güneş ışığını aldığını göstermişti, ancak yeni çalışma, bu bölgenin neden bu kadar aşırı radyasyon yaşadığını açıklamaya yardımcı olmak için yeni ölçümleri analiz etti. Ölçümler, yüksekliği 5.000 metreden fazla olan ve "havalanma yeri" anlamına gelen Şili'deki Chajnantor Platosu'nda yapıldı. Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Dizisi (ALMA) dahil olmak üzere büyük astronomik projelere ev sahipliği yapmaktadır .

Ekip, aşırı radyasyonun bölgedeki ince, yüksek irtifa bulutlarına kadar izlenebileceğini buldu.

Cordero, bulutların genellikle güneş ışığını engellediğini veya radyasyonu uzaya geri yansıttığını, ancak bu konumdaki ince parçalı bulutların, güneşe bir büyüteç tutmak gibi ileri saçılma olarak bilinen bir fenomende güneşi yoğun bir şekilde yüzeye odaklayabildiğini açıkladı. Çalışma, tipik olarak kümülüs, cirrus veya cirrostratus bulutları olan bu bulutların, yüzeydeki güneş radyasyonunu bulutsuz koşullara kıyasla yüzde 80'e kadar artırabildiğini buldu.

Araştırmada, 5 bin metre yükseklikteki bu bölgenin üzerindeki ince ve yüksek irtifadaki bulutların, adeta bir büyüteç etkisiyle yüzeye yansıyan ışınımın yoğunluğunu artırdığı belirlendi.

Çalışmada sirüs, kümülüs ve sirrostratüs tipi bu bulutların, bölgeye gelen Güneş enerjisini yüzde 80 oranında artırdığına dikkat çekildi. Söz konusu bulut oluşumlarının Güney Yarımküre'de yaz mevsiminin yaşandığı ocak ve şubatta yoğun şekilde görüldüğü belirtildi.