Dünya Sağlık Örgütü Kararını Verdi! Yapay Tatlandırıcı Aspartam Kanserojen... Yiyip İçtiğimiz Her Şeyde Var

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) değerlendirmelerinde şeker içermeyen tatlandırıcı aspartamın kansere neden olmasıyla ilgili ‘sınırlı kanıt’ olduğunu belirtilip insanlar için ‘muhtemelen kanserojen’ olarak sınıflandırıldığını duyurdu. Kabul edilebilir günlük tüketimin vücut ağırlığı kilosu başına 40 mg olduğu ifade edildi.

IARC yanı sıra Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) oluşturduğu Gıda Katkı Maddeleri Ortak Uzman Komitesi (JECFA) tarafından şeker içermeyen tatlandırıcı aspartam hakkındaki değerlendirmelerini bugün yayımladı. IARC, aspartamın insanlarda kansere neden olmasıyla ilgili ‘sınırlı kanıta’ atıfta bulunarak, insanlar için ‘muhtemelen kanserojen’ (IARC Grup 2B) olarak sınıflandırdı ve JECFA ise kabul edilebilir günlük tüketimin vücut ağırlığı kilosu başına 40 mg olduğunu teyit etti.

DSÖ aspartamın kullanıldığı ürünlerle ilgili “Aspartam, 1980'lerden beri diyet içecekler, sakız, jelatin, dondurma, yoğurt gibi süt ürünleri, kahvaltılık gevrek, diş macunu ve öksürük pastilleri ve çiğnenebilir vitaminler gibi ilaçlar dahil çeşitli yiyecek ve içecek ürünlerinde yaygın olarak kullanılan yapay (kimyasal) bir tatlandırıcıdır” açıklamasını yaptı.

"70 KİLO BİR KİŞİ, GÜNLÜK 9-14 KUTU ASPARTAMLI MEŞRUBAT İÇERSE SINIRI AŞAR"

DSÖ, değerlendirmeleri sonucunda aspartamın ‘yaygın olarak kullanılan dozlarda güvenlik önemli bir endişe konusu olmasa da’ potansiyel etkilerinin daha fazla araştırılması ve incelenmesi gerektiğinin altını çizdi.

JECFA, aspartamın sınırlı oranda tüketimini güvenli bulduğu belirtilerek “200 veya 300 mg aspartam içeren bir kutu diyet meşrubat baz alındığında 70 kg ağırlığındaki bir yetişkinin, diğer gıda kaynaklarından başka bir alım olmadığı varsayılarak kabul edilebilir günlük alımı aşması için günde 9-14 kutudan fazla tüketmesi gerekir” açıklamasını yaptı. DSÖ ve IARC’ın apsartam konusunda araştırmalarına ve incelemelerine devam edeceği ifade edildi.

"DİYET KOLA İLE ŞEKERLİ KOLA ARASINDA KALANLAR İKİSİNİN DE YERİNE SU İÇEBİLİR"

Duyuru öncesinde basın toplantısı düzenleyen DSÖ beslenme sorumlusu Francesco Branca, içecek tercihleriyle ilgili tüketicilere aspartam veya başka tatlandırıcıları dikkate almamalarını, tüketicilerin tatlandırıcılı kola ya da şekerli kola arasında karar vermek durumunda kaldıkları takdirde, üçüncü bir seçenek olan su içmeyi tercih etmelerini tavsiye etti.

Branca, aynı konuşmada elde ettikleri sonuçların ara sıra tüketimin çoğu tüketici için risk oluşturacağını göstermediğini de söyledi.

TÜKETİM TAVSİYESİ AYNI KALDI

IARC, Haziran ayında yaptığı incelemede bin 300 çalışmayı değerlendirdiğini söyledi.

Öte yandan, Kuruluşun Gıda Katkı Maddeleri Ortak FAO/DÖS Uzman Komitesi'nden (JEFCA) ayrı bir rapor, aspartam için mevcut günlük limitlerin güvenli olduğuna karar verdi. Örneğin, 60 kg ağırlığındaki bir yetişkinin risk altında olması için her gün, içecekteki aspartam miktarına bağlı olarak, 12 ila 36 kutu diyet kola içmesi gerekiyor.

Ancak, Aston Üniversitesi'nden Dr. Duane Mellor, "Açık olmak gerekirse, bu bir tüketme tavsiyesi değil. Tatlandırıcı içeren diyet versiyonları da dahil olmak üzere herhangi bir alkolsüz içeceğin yüksek alımı, muhtemelen daha az sağlıklı gıdaların tüketilmesine yol açacaktır." diyerek insanları aspartam içeren ürünlere karşı temkinli olmaları gerektiği konusunda uyardı.

100 BİN YETİŞKİN İNCELENDİ

Aspartam yıllardır kapsamlı bir şekilde inceleniyor. Geçen yıl Fransa'da 100 bin yetişkin arasında yapılan gözlemsel bir çalışma, aspartam da dahil olmak üzere daha fazla miktarda yapay tatlandırıcı tüketen kişilerin kanser riskinin biraz daha yüksek olduğunu gösterdi.

Bu çalışma, 2000'li yılların başında İtalya'daki Ramazzini Enstitüsü'nde yapılan ve fare ile sıçanlardaki bazı kanserlerin aspartamla bağlantılı olduğunu bildiren çalışmayı takip etti. Geçtiğimiz ay DSÖ, tüketicilere kilo kontrolü için şeker içermeyen tatlandırıcıları kullanmamalarını tavsiye eden kılavuzlar yayınlamıştı.

ASPARTAM NEDİR?

Aspartam, yapay tatlandırıcı olarak kullanılan bir maddedir. Çoğunlukla düşük kalorili veya kalorisiz gıda ve içeceklerde bulunur. Aspartam, tatlandırıcı olarak tercih edilen birçok üründe kullanıldığından, sağlık konularında bazı tartışmalar ve endişeler de bulunmaktadır.