Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın resmi adını "Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat" olarak duyurduğu ürün, esas değil ama işleyiş ve nitelik yönünden bir Türk Doları.

Dolara endeksli bir ürün olunca, Türk Doları pek ucube bir tanım gibi durmuyor.

Hem bu Türk Doları ifadesini yakın zamanda da işittik. Kamuoyu da epey konuştu.

Erdoğan'ın bu ürünü bir önlem olarak duyurmasından bir hafta kadar önce, TV 100'deki canlı yayında eski bakan Bülent Akarcalı ekonomiye ilişkin çözüm önerilerini anlatırken "Türk Doları" üstünde ısrarla durdu.

ANAP dönemi bakanlarından Akarcalı, Dövize Çevrilebilir Mevduatlar dönemini ve sonuçlarını yakından gören bir emekli siyasetçi olarak söylemişti bunları.

Bir hafta sonra Erdoğan benzer bir ürün açıklayınca, haliyle projenin mimarı veya fikir babası olarak Akarcalı konuşuldu. Erdoğan'ın bu canlı yayından haberdar ve peşine ikna olup, bir haftalık kısa süre zarfında projeyi hazırlatması pek olası değildi.

Sonra şüpheleri artıran bir gelişme daha oldu. Halkbank, proje açıklanır açıklanmaz yeni ürünü çağrıştıran bir reklam filmi servis etti. Doğal olarak "Demek ki proje daha önce biliniyormuş, bu kadar hızlı reklam çekilemez" tepkileri başlayınca reklam şirketi bir açıklama yaptı.

"Bu reklam 17 Ocak 2021 Pazar günü, karlı bir İstanbul gününde Fişekhane'de çekildi. Oradan da soruşturabilirsiniz" dediler.

Adres gösterilen yerdeki çalışanlar, bu bilgileri doğruluyor.

O halde soru şu; proje ne kadar eski?

Akarcalı'ya dönelim.

Öncelikle; Akarcalı, Türk Doları önerisini kamuoyuyla ilk kez TV 100 yayınında değil yine bu ayın başında, 5 Aralık 2021 tarihli Milliyet gazetesinde paylaştı. Bu detay atlandı çünkü Akarcalı'nın yazısı bir köşede değil, Milliyet'in akademisyen, siyasetçi veya uzman yorumlarına yer verdiği "Düşünenlerin Düşüncesi" adlı bölümde yer almıştı. Anlaşılan çok okunan bir bölüm değildi, kimsenin haberi olmadı.

Şöyle yazmıştı Akarcalı:

"Madem tasarruf sahibi doları güvenilir ve pratik bir tasarruf aracı olarak görüyor, bir an için Merkez Bankası’nın, dolarla borçlanılan hazine bonoları gibi, değeri birebir ABD dolarına eşit, istenildiğinde döviz bozan her banka şubesinde ve döviz bürosunda sorgusuz sualsiz ABD doları ile takas edilebilecek veya o günkü kurdan TL’ye çevrilebilecek Türk doları basıp piyasaya sürdüğünü düşünsek.

Her türlü yasal garantinin verildiği, tamamen Merkez Bankası’nın denetiminde işleyecek böyle bir uygulama başlatamaz mıyız?"

Akarcalı, gazetenin o bölümüne belirli aralıklarla yazı gönderiyor. Önceki yazılarında Türk Doları projesini dillendirmemiş.

Dillendirdiği adres başka...

Erdoğan ve iktidar partisinin destekçisi olduğunu açıktan dile getiren eski ANAP'lı bakan, Ankara'nın hala gediklisi. Partide bir dönem aktif adaylık süreçleri de yaşadı.

Akarcalı hala, hemen her hafta sonu hem işi hem de siyasi temasları adına başkentin koridorlarında.

Türk Doları önerisini bizler bir hafta önce, Milliyet okurları ise 17 gün önce duymuş olabilir.

Kulislere göre; Akarcalı bunu epeydir fısıldıyor. Tam 1 yıldır...

Geçmişte Hazine Müsteşarı olarak görev yapan kaynağıma göre, bu fikrin Ankara kulislerine girdiği tarih Berat Albayrak'ın istifasından birkaç hafta sonrası.

Albayrak ne zaman istifa etti? - Kasım 2020.

Halkbank, yeni projeye atıf olarak yorumlanan reklamın ne zaman çekildiğini söylüyor? - Ocak 2021.

Arada iki ay var. Bariz olan şu...

Akarcalı'nın bugünlerde rötüşlenerek uygulanan fikri, Aralık 2020'de Ankara koridorlarını dolaşmış. Dolar 8 Lira seviyelerinde, "Aman 10 Lira olacak" endişesini yaşarken...
Bu kulisler, Halkbank'ın durduk yere yılın başında çekip, bir yıl boyunca beklettiği ve tam da proje açıklanır açıklanmaz önceki gün servis ettiği reklamın arka planını da açıklıyor.

Yazı sona ererken, Türk Doları'nın fikir babası Akarcalı'nın Beştepe'ye önerdiği son projeyi de duyurayım.

Akarcalı, Beştepe'ye "Altın Kredi Kartları" önerdi.

Bu öneriye göre; mevcut altın hesap sahiplerine kredi kartı verilecek. Merkez Bankası denetiminde olacak bu kartlar, yatırılan altın tutarına eşit bakiyede ilerleyecek. Kart sahibi, kartı kullanarak harcama yaptıkça, harcanan tutar o günkü altın fiyatı üzerinden bankadaki altın miktarından düşülecek.

Bakalım bu öneri de, rötüşlenerek de olsa hayata geçecek mi?

Belki yine aylar, aylar sonra...