Göç İdaresi Başkanlığı geçtiğimiz gün Türkiye'deki yabancı sayısının 4 milyon 990 bin 663 olduğunu açıkladı. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) verilerine göre ise sadece 2017 yılında Türkiye'ye gelen göçmen sayısı 466 bindi. Geçen bu süre içerisinde göçmen sayısındaki artış yüzde 972’ye çıktı. İçişleri Bakanlığı’na bağlı Göç İdaresi Başkanlığı’nın bütçesi ise 6 yılda fonlardan aldığı paralar hariç yüzde 2 bin 617 arttı. Göç İdaresi’nin 2017’de merkezi yönetim bütçesinden aldığı para 349 milyon 852 bin TL iken 2022’de 4 milyar 493 bin 997 TL’ye çıktı. Temmuz ayında bütçe bitince 1 milyar 650 milyon TL ek ödenekle 6 milyar 143 milyon 997 bin TL’ye ulaştı. 2023 yılında ise 9 milyar 508 bin 170 bin TL’ye çıkan bütçe bir yılda ek bütçeye rağmen yüzde 54 yükseldi. Ek bütçe hariç bir yıllık kamuya maliyeti artışı yüzde 111 oldu. 2023 yılında Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) için belirlenen bütçe 8 milyar 75 milyon 405 bin TL iken Sahil Güvenlik Komutanlığı’nın 4 milyar 986 milyon 900 bin TL oldu. Milli İstihbarat Teşkilatı’nın ise aldığı bütçesi 7 milyar 729 milyon 120 bin TL’de kaldı.

Devasa ödeneğe rağmen yetmiyor

Göç İdaresi Başkanlığı göçmenlerin geri gönderim merkezlerine götürülmesi ve orada barınmaları süresinde beslenmeleri için ihaleler açıyor. 2023 yılı için aldığı bütçeye rağmen başkanlığın açtığı ihaleler bütçe yetersizliği nedeniyle iptal oldu. 2023 yılı için Muğla İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne Bağlı Ula Geri Gönderme Merkezi’nde barındırılacak yabancılara yemek-kumanya ve kolluk gözetimindeki yabancılara kumanya hizmeti alımı ihalesi de 6 Mart’ta “bütün tekliflerin alıma ayrılan ödeneğin, yaklaşık maliyetin çok üzerinde olması nedeniyle” iptal edildi. Aynı şekilde Kayseri İl Göç İdaresi Müdürlüğü Geri Gönderme Merkezi’nin 688 bin 500 öğün yemek ve kumanya hizmet alımı ihalesi de şubat ayında ayrılan ödenek yetersiz olduğu için yapılamadı. 2022’de de benzer bir durum yaşayan başkanlık temmuz ayında ek bütçe almıştı.

Ödenek dışında AB, BM ve UNICEF’ten de para alıyor

Göç İdaresi Başkanlığı verilen ödeneklerin dışında Avrupa Birliği (AB), Birleşmiş Milletler (BM), Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) üzerinden de fon alıyor. Sayıştay’ın Göç İdaresi’ne ait 2021 yılı raporunda AB ve BM ile yapılan projeler kapsamında 2021 yılında göçmen ve mülteciler için toplam 273 milyon 790 bin TL bütçe ayrıldığı görülüyor. 2021 yılı içerisinde; AB ile yapılan “Düzensiz Göçmenlerin Yönetimi, Kabulü ve Barınması Konusunda Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün Desteklenmesi Projesi”nin 22 milyon 300 bin Euro (233 milyon 35 bin TL-ortalama Euro/TL kuru) bütçesinden 78 milyon 103 bin TL; BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ile yapılan “İl Göç İdaresi Müdürlüklerinin Desteklenmesi Aşama III Projesi”nin 30 milyon 404 bin TL bütçesinden 30 milyon 128 bin TL; Birleşmiş Milletler (BM) Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ile yapılan “Çocukların Korunması Programı Projesi”nin 1 milyon 167 bin dolar (10 milyon 351 bin TL) bütçesinden 3 milyon 90 bin TL para kullandı.