Hastalık geçirene tek doz aşı kararından neden dönüldü?

Hastalık geçirene tek doz aşı kararından neden dönüldü?
Geçtiğimiz hafta koronavirüs geçirenlerin tek doz aşı olmasına yönelik alınan karardan dönülerek ikinci doz için aşı olabilecekleri duyuruldu.

Koronavirüs geçiren kişilerin tek doz aşı olacağının açıklamasının ardından dün gerçekleşen Bilim Kurulu toplantısı sonrası konuşan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, "Vatandaşlarımız hastalığı geçirmiş olsalar da iki doz aşı yaptırarak da aşı sertifikasını oluşturabilirler" açıklamasını yaptı.

Habertürk yazarı Muharrem Sarıkaya'nın kulis bilgisinde"Bu noktaya gelinmesine, 11 AB ülkesinin, hastalık geçirmiş olanların tek doz aşı olmaları halinde vize verme kolaylığı getirmesi diğer 17’sinin ise katı tutumunu sürdürmesi neden olmuş.

Aşı hakkı çıkınca AB ülkelerine gitmek için uçak bileti ve otel ayarlayanların, randevu iptali karşısında tepkileri de randevu sisteminin yeniden açılmasında etkili olmuş..." diye yazdı.

Sarıkaya şöyle devam etti:

Sağlık ve Dışişleri devrede

Aktarıldığına göre, ikinci doz randevusuna dönüş öncesi, Sağlık ve Dışişleri bakanlıkları AB nezdinde bir dizi girişimde bulunmuş...

Bakanlıklar, Avrupa Hastalık ve Önleme Kontrol Merkezi’nin (ECDC- European Centre for Disease Prevention and Control) belirlediği aşılardan bir doz yaptırmanın yeterli olacağına ilişkin 11 AB ülkesinin kararına işaret etmiş.

Türkiye’de hastalık geçirmiş ve tek doz Biontech aşısı yaptırmış kişilerin vize almasına olanak tanınmasını istemiş.

Ancak Avrupa Sağlık Ajansı (EMA), bu konudaki kararların ülkelerin takdirine bırakıldığını belirterek, 11 ülkede hastalık geçirenler için tek dozun yeterli kabul edildiğini, geri kalan 17 ülkede 2 doz talebinin sürdüğünü anımsatmış.

Her iki bakanlığın etkin ve yetkin isimleri ile konuştum.

Avrupa Hastalık ve Önleme Kontrol Merkezi’nin (ECDC) bu konudaki ilkeler bütününde bu durumun yer aldığına dikkat çektiler...

AB'nin kararı

ECDC’nin ilgili sayfasını bulup okudum…

“Kullanıma Sunulan Aşılama Stratejileri” başlıklı bölümde ECDC, hem ülkelerin durumunu ortaya koymuş, hem de hangi aşıların geçerli olduğunu sıralamış.

Türkiye’de tartışma yaratan konu ikinci başlıkta açıklığa kavuşturulmuş.

ECDC şu hükmü getirmiş:

- Daha önce SARS-CoV-2 ile enfekte olmuş kişiler için, şu anda on bir (11) ülke yalnızca bir doz önermektedir (iki dozlu aşılar için).

- On yedi (17) ülke, belirli nüfus grupları için belirli COVID-19 aşı ürünleri önermektedir.

AB Komisyonu’nun “Dijital Yeşil Sertifika” (Digital Green Certificate- DGC) veya “AB Dijital Kovid Sertifikası” (Digital Covid Certificate-DCC), kısaca Aşı Pasaportu olarak da isimlendirilen uygulamasına bu durum işlenmiş.

Aynı haklara sahip olacak

AB Komisyonu şu önemli kuralı koymuş:

“Seyahat ederken, her Dijital Yeşil Sertifika sahibi, ziyaret edilen Üye Devletin aşılanmış, test edilmiş veya iyileşmiş vatandaşlarıyla aynı haklara sahip olacak…”

Bununla birlikte üye devletler yasal olarak sertifikayı uygulamakla yükümlü kılınmamış...

Üç önemli yapı oluşturulmuş:

1- AB Covid-19 Aşı Pasaportu ve Sertifikası…

2- Test Sertifikası

3- Kurtarma Sertifikası…

Aşı Pasaportu’ndan kasıt, Türkiye’de de uygulanan HES veya Aşı Belgesi gibi hem kağıt hem de dijital formatta verilebilen tek parça belge.

Aşı Pasaportu’na sahip olanların, COVID-19 için karantinaya veya teste gerek kalmadan Avrupa genelinde seyahat edebilme hakkına sahip olacağı hükmü de getirilmiş.

Dört aşıdan biri 

Aşı Pasaportu hakkı, AB üyesi ülke vatandaşlarının EMA tarafından onaylanan dört aşıdan biriyle aşılanmış herkese verilmesi de karara bağlanmış.

Bu aşıların isimleri de biliniyor:

1- Türkiye’de de uygulanan BioNTech/Pfizer, 2- Moderna, 3- Vaxzevria (AstraZeneca, Oxford) 4- Janssen (Johnson & Johnson)

Komisyon, Avrupa Sağlık Ajansı (EMA) tarafından onaylananlar dışındaki aşılardan yaptırmış ziyaretçilerin durumu konusunda da kararı üye ülkelere bırakmış.

İspanya, Sinovac'ı da kabul ediyor 

Nitekim İspanya bu kapsamda Sinovac aşısı yaptırmış olanların girişine de izin veriyor.

Test Sertifikası ise 72 saat önceden alınmış PCR testlerini kapsıyor.

Kurtarma Sertifikası ise karantina ve Test Sertifikasına gerek kalmadan AB içinde seyahati kolaylaştırıyor...

Ancak üye devletlerden herhangi biri, belgesi olsa da Covid-19 vakasının yüksek olduğu ülkelerden gelenlere kısıtlama koyma hakkına sahip kılınmış.

Aşı Pasaportu’nun sadece 2 doz aşı olanlara değil, ziyaretinden 6 ay öncesine kadar hastalığı geçirmiş veya hastalığının üzerinden 6 aydan fazla süre geçtiyse 4 aşıdan birini olanlar için de geçerli olmasına karar verilmiş.

Her ülke ile ayrı ayrı

Dışişleri Bakanlığı da bu kapsamda Sağlık Bakanlığı tarafından düzenlenen Aşı Sertifikasının üyelik müzakeresi yapan ülke olarak AB’de geçerli olmasını istemiş.

EMA, uygulama kararının üye devletlere bırakıldığını, dolayısıyla hepsiyle tek tek anlaşma yapılması halinde bunun geçerli olacağına işaret etmiş.

Dolayısıyla hastalığı geçirmiş ve EMA listesinde bulunan ve Türkiye’de de uygulanan BioNTech aşısını yaptıranlar bu 11 AB ülkesine girebilecek, diğerleriyle tek tek anlaşma yapılması gerekecekti

Dışişleri Bakanlığı’nın konuyla ilgili etkin ismi de AB’nin 17 ülkesiyle tek tek anlaşma için uğraşmak yerine, iki doz hakkının verilmesinin daha kolay olacağı sonucuna varıldığını belirtti.

Engel öne süremeyecek

Böylece AB’nin herhangi bir üye ülkesi tek doz aşıyı vize engeli olarak öne süremeyecek...

Türkiye’de uygulanan BioNTech aşısından iki doz yaptırmış her kişi, başka bir engeli yoksa AB üyesi ülkeden vize alabilecek.

Peki, kabul edilmezse ne olur?

Belgeler ve kurallar ortada…

Aşağıda da İngilizce bölümünü bıraktım...

Dileyen, kendisinden daha fazlasını isteyene bunu gösterebilir…

Buna rağmen almazsa ne olur derseniz, vereceğim yanıt kısa:

AB müzakerelerinde son 50 yılda ne olduysa aynısı olur; umarım bu kez öncekiler gibi olmaz…