CHP'li Murat Emir: "Hakimler tutuklanmamak için tutuklanma kararı veriyor"

Daha önce Adalet Bakanlığı'ndan cezaevlerinde kalan tutuklu ve hükümlü sayılarına ilişkin bilgilendirme talebinde bulunan CHP Ankara Milletvekili Murat Emir sonuçları değerlendirdi. "Öyle bir Türkiye'ye geldik ki hakim tutuklamazsa kendisinin tutuklanacağından korkuyor. Burada asıl altı çizilmesi gereken nokta budur. 80 binin üzerinde tutuklunun olması ve yargılamaların neredeyse tamamının tutuklu yürütülüyor olması bir hukuk devleti açısından son derece tehlikeli ve kaygı verici bir durumdur."

Daha önce Adalet Bakanlığı'ndan cezaevlerinde kalan tutuklu ve hükümlü sayılarına ilişkin bilgilendirme talebinde bulunan CHP Ankara Milletvekili Murat Emir sonuçları değerlendirdi. "Öyle bir Türkiye'ye geldik ki hakim tutuklamazsa kendisinin tutuklanacağından korkuyor. Burada asıl altı çizilmesi gereken nokta budur. 80 binin üzerinde tutuklunun olması ve yargılamaların neredeyse tamamının tutuklu yürütülüyor olması bir hukuk devleti açısından son derece tehlikeli ve kaygı verici bir durumdur."

CHP'li Murat Emir, geçtiğimiz günlerde cezaevlerinde kalan tutuklu ve hükümlü sayılarına ilişkin Adalet Bakanlığı'ndan bilgi edinme talebinde bulundu. Talebe yanıt veren Adalet Bakanlığı, 15 Haziran 2017 tarihi itibarıyla ceza infaz kurumlarında 85 bin 105'i tutuklu, 139 bin 773'ü hükümlü olmak üzere 224 bin 878 kişi bulunduğunu bildirdi. Ayrıca cezaevleri kapasitesinin de 202 bin 676 kişi olduğu belirtildi. Sonuçları değerlendiren Emir, “Kişilerin yargılanırken tutuksuz yargılanmaları esastır. Ama öyle bir noktaya geldik ki hakim tutuklamazsa kendisinin tutuklanacağından korkuyor. Yani cezaevlerini tıka basa doldurmuşuz. Ve yargı sonucu olmaksızın doldurmuşuz” dedi.

İşte o tespitler:

– Cezaevlerinde kapasite fazlası 22 bin kişi bulunuyor ve çoğu da kötü koşullar altında yaşamak zorunda. Burada sorunu, cezaevi yetersizliğinden öte cezaevine koyduğumuz vatandaşların fazlalığı üzerinden ele almak lazım. Özellikle tutukluların çok fazla olduğunu görüyoruz. 80 binin üzerinde vatandaşın tutuklu olduğunu görüyoruz. Ve bu aslında son derece tehlikeli bir şey.

TUTUKSUZ YARGILAMA ESASTIR

– Tutukluluk aslında bir önlemdir, bir tedbirdir ve istisnai bir durumdur. Kişilerin yargılanırken aslında tutuksuz yargılanmaları esastır. Tutuklama bir istisnadır. Nadiren başvurulması gereken bir şeydir. Ama 80 binin üzerinde kişinin tutuklu bir biçimde yargılandığını görüyoruz. Bu da aslında cezaevlerindeki kalabalıklığın asıl nedeni. Türkiye'de tutukluluğu böylesine bir cezalandırma yöntemine dönüştürürseniz ve insanları yargısız cezaevine koyarsanız gelinecek sonuç budur.

ÇOĞU TUTUKLUNUN YATAĞI BİLE YOK

– Bize verilen rakamlardan çarpıcı olanlardan birisi de, 20 binin üzerindeki tutuklunun yatağının dahi olmamasıydı. Mesala Ankara Sincan'daki cezaevinde koğuşta kalan tutuklu ve hükümlü sayısı neredeyse olması gerekenin 2 katı. Yani cezaevlerini tıka basa doldurmuşuz. Ve yargı sonucu olmaksızın doldurmuşuz. Bu da tabii Türkiye yargısı açısından ve infaz sistemi açısından son derece kötü bir durumu işaret ediyor.

– 15 Temmuz darbe girişiminden sonra çok geniş çaplı tutuklamalar yapıldı. Bunların bir bölümü anlaşılabilir. Özellikle darbe girişimine katılanlar açısından elbetteki tutuklama şart. Ama ilgili-ilgisiz herkesin tutuklandığını görüyoruz. Ciddi suç isnatları olmasına rağmen iktidara yakın olanların tutuksuz yargılandığını ama delillerin son derece yetersiz olduğu veya darbe girişimiyle yakın bir ilişki kurulamayacak kişilerin de tutuklu yargılandığını görüyoruz. Yani tutuklamalarda hukuk ölçütlerinin kullanılmadığını sıklıkla görüyoruz. Tabii ki darbe girişimi, cezaevlerindeki tutuklu sayısının artması açısından anlaşılabilir ama bu ölçüde yapılmış olması anlaşılamaz. Özellikle darbe girişiminden sonra cezaevleri boşalsın diye ceza kanununda değişiklik yapıldı ve bazı şartlı salıverme olanakları genişletildi. Ve buna rağmen bu durumda. CHP olarak bizim af gibi bir önerimiz elbette yok. Burada yapılması gereken, tabii ki cezaevlerini daha uygun koşullara getirecek bir çözümdür. Ama bunun bir başka çözümü de yargılamaları doğru dürüst yapmak, hızlı yapmak, etkin yapmak.

BİZİM AF GİBİ BİR ÖNERİMİZ YOK

Öyle bir Türkiye'ye geldik ki hakim tutuklamazsa kendisinin tutuklanacağından korkuyor. Burada asıl altı çizilmesi gereken nokta budur. 80 binin üzerinde tutuklunun olması ve yargılamaların neredeyse tamamının tutuklu yürütülüyor olması bir hukuk devleti açısından son derece tehlikeli ve kaygı verici bir durumdur. Tutukluluğun bir cezaya dönüştürülmüş olması, cezaevlerinin böylesine tıka basa dolmuş olmasında ana etkenlerden birisi.

CEZAEVLERİNİN KOŞULLARI ACİL BİR ŞEKİLDE DÜZELTİLMELİ

CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, “Parti olarak af önerimiz yok ama cezaevi koşullarının düzeltilmesi şart. İktidara yakın olanlar tutuksuz yargılanırken, delilleri yetersiz kişiler tutuklu yargılanıyor. Çifte standart yanlış. Tutuksuz yargılama esastır” dedi.