Yine Powell’a çattı: Trump neden Fed'in faiz indirmesini istiyor?
ABD Başkanı Donald Trump'ın ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'a sataşmaları sürüyor.
Trump özellikle 2 Nisan'da karşılıklı ek gümrük tarifelerinin ardından Fed'e faiz indirimine gitmesi yönünde baskı yapıyor. Fed Başkanı bu baskıya karşılık, olumsuz cevap verirken, geri adım atması halinde Fed'in bağımsızlığının sarsılacağı yorumları yapılıyor.
Trump ise tavrını sürdürüyor. Başkanı Jerome Powell'i yine hedef alan Trump göreve gelişinin 100. gününde tüm dünyayı sarsan yeni ekonomi politikalarını savundu.
Trump, düşük faiz ve enflasyona rağmen Powell’ın işini iyi yapmayarak faizi indirmediğini savunmaya devam etti.
Trump isim vermeden Powell'a "Faiz oranlarını benden az biliyor" dedi.
Trump şöyle konuştu:
“Aslında Fed’i eleştirmemek ve işini yapmasına izin vermek gerekiyor. Ama faiz oranları konusunda ondan çok daha fazla bilgim var.”
Peki, Trump neden faiz indirimi istiyor ve isteği neden karşılık bulmuyor?
Trump, Fed’in bağımsız bir kurum olması gerektiği ilkesine rağmen, sık sık kamuoyunda ve Twitter üzerinden Fed Başkanı Jerome Powell’ı eleştiriyordu.
Trump'ın Fed'e yönelik kurduğu siyasi baskıları şöyle:
Faiz indirimi çağrıları: Trump, Powell’ı defalarca faizleri “çok hızlı artırmak” ve “yavaş indirmekle” suçladı.
Açık tehdit: 2019'da Powell'ı görevden alma fikrini kamuoyunda gündeme getirdi.
Borsa takıntısı: Trump, faizlerin düşmesiyle birlikte borsaların yükseleceğine inanıyor ve bunu kendi başarı hanesine yazmak istiyordu.
Fed, bu baskılara rağmen görece bağımsız kararlar aldı ama bağımsızlık algısı ciddi şekilde zedelendi.
Trump döneminde Fed’in manevra alanı daraldı; piyasalar "Trump ne derse Fed onu yapacak mı?" endişesiyle hareket etmeye başladı.
Öte yandan Joe Biden döneminde, Fed’in bağımsızlığına açık şekilde saygı gösteren bir tutum sergilerken bu tutum Fed'e karşı güveni de tesis etti.
Biden, özellikle enflasyonun yükseldiği 2021–2023 arası dönemde Fed’e hiçbir doğrudan baskı uygulamadı.
“Fed işini yapar, benim görevim ekonominin diğer yönlerini yönetmek.” söylemiyle kurumsal sınırları vurguladı.
BIDEN, TRUMP'IN ATADIĞI POWELL'LA YOLA DEVAM ETMİŞTİ
Trump’ın atadığı Powell'ı 2021'de yeniden göreve atayarak, “parti farkı gözetmeden liyakat” mesajı verdi.
Bu da piyasalar tarafından olumlu karşılandı, Fed’in bağımsız kararlar alabileceği ortam güçlendi.
Biden'ın Fed'e yaklaşımı ile Trump'ın yaklaşının farklı sonuçları oldu.
Fed 2022–2023’teki hızlı faiz artışlarıyla enflasyonu baskı altına aldıktan sonra 2024 sonu itibarıyla faiz indirim sürecine yavaşça girdi.
Bu süreçte piyasa, Fed’in kararlarını siyasi değil, veriye dayalı olarak aldığına güvendi ancak Trump'ın baskısı sonrası, Fed'in aşacağı indirim kararı doğru da olsa, Powell'ın baskıya boyun eğdiği şeklinde yorumlanacağı için, Fed Başkanı büyük bir baskı altında.
Öte yandan anketler, seçmenlerin Trump’ın ekonomi gündeminden endişeli olduğunu ve gümrük vergilerinin resesyon ve enflasyon konusunda endişeleri tırmandırdığını gösteriyor.
ABD’de dün açıklanan nisan ayı Conference Board tüketici güveni verisi de beş yılın en düşük seviyesine geriledi. Trump ise anketlerin taraflı olduğu görüşünü savundu tarifeleri, yaklaşan vergi yasasının maliyetini dengelemek için gerekli bir adım olarak niteledi.
