TCBM açıkladı: Cari açık arttı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), tarafından yayımlanan, 2025 yılı Mart ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerine göre cari açık martta 4 milyar 87 milyon dolarla piyasa beklentisinin üzerinde açık verdi.
AA Finans Ödemeler Dengesi Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, cari işlemler hesabının mart ayında 3 milyar 936 milyon dolar açık vereceğini tahmin etmişti.
CARİ AÇIĞIN BÜYÜMESİ EKONOMİ İÇİN NE ANLAMA GELİYOR?
Şubatta cari açık 4,4 milyar dolar olarak açıklanmıştı. Mart ayında açık büyüdü.
DIŞ FİNANSMAN İHTİYACI
Cari açık, bir ülkenin dış dünyaya mal, hizmet ve gelir transferleri yoluyla borçlandığını gösterir. Açık verildiğinde bu farkın finansmanının sağlanması gerekir:
Dış borçlanma (özellikle kısa vadeli borçlar)
Doğrudan yabancı yatırımlar (Yatırımcı güveni şart)
Portföy yatırımları (hisse senedi, tahvil)
Cari açık yüksek oldukça, dış kaynaklara olan bağımlılık artar.
DÖVİZ ÜZERİNE BASKI YARATIR
Bir ülke cari açık veriyorsa, bu ülkeden döviz çıkışı anlamına gelir. Bu da TL üzerinde baskı yaratabilir. Merkez Bankası döviz rezervlerini kullanmak zorunda kalabilir veya kurlarda yukarı yönlü hareketler görülebilir. Eğer finansman sağlanamazsa bu:
Kurda dalgalanmalara,
Enflasyon baskısının artmasına,
Piyasa güveninin azalmasına neden olabilir.
EKONOMİDE KIRILGANLIK ARTIYOR
Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için sürekli ve yüksek cari açık, uzun vadede kırılganlık yaratırken, özellikle küresel faizlerin yüksek olduğu bir ortamda (örneğin ABD faizleri yüksekken) dış borç bulmak daha maliyetli hale gelir. Bu durum:
Risk primi artışı
CDS (kredi risk primi) yükselişi
Kredi notlarında baskı anlamına gelebilir
KUR VE ENFLASYON BASKISI SÜRECEK
Mart ayındaki cari açık verisi, Türkiye'nin dış finansman ihtiyacının sürdüğünü ve ekonomik dengelenmenin henüz tam sağlanmadığını ortaya koyuyor.
Mart 2025’teki yüksek cari açık verisi, Türkiye’nin ekonomik kırılganlıklarının devam ettiğini, özellikle de kur ve enflasyon baskılarının sürebileceğini gösteriyor. Bu da para politikasında sıkı duruşun sürebileceği anlamına gelir.
