Tarifeler küresel bilgisayar pazarını kaosa sürüklüyor: İlk 5'teki oyuncuların tepkisi nasıl?
Gizmochina'nın analizi, küresel PC pazarının öngörülebilir gelecekte kaosa ve belirsizliğe sürüklenebileceği konusunda uyarıyor. Bunun nedeni ise ABD ile Çin arasında 2018 yılında başlayan ve ABD Başkanı Donald Trump'ın ilk devlet başkanlığı dönemindeki girişimiyle tırmanan ticaret savaşının hızla tırmanması.
Trump, 2025 yılı nisan ayının başlarında Çin'e baskıyı artırdı ve yeni gümrük vergileri getirdi. Hemen hemen tüm dünya, farklı derecelerde de olsa, bundan olumsuz etkilendi; ancak Çin en şanssız olanıydı; çünkü ona göre yeni Amerikan tarifeleri sadece birkaç saat içinde birkaç kat arttı. Önce yüzde 84'e, sonra yüzde 104'e, daha sonra yüzde 125'e fırladılar ve yeni bir artışın olma ihtimali de var.
İLK 5'TEKİ OYUNCULARIN TEPKİSİ NASILDI?
Araştırma şirketi IDC'nin raporuna göre, 2025'in ilk çeyreğinde (1 Ocak - 31 Mart) dünya çapındaki PC sevkiyatları bir yıl öncesine göre %4,9 artarak 63,2 milyon adede ulaştı. Sevkiyatlarda ilk sırada Çinli Lenovo yer alırken, Tayvanlı Asus da ilk 5'e giriyor.
Yeni tarifelerin ilk sonuçları çok geçmeden görüldü. Lenovo ve Asus, dünyanın en büyük bilgisayar satış pazarlarından biri olan ABD'ye dizüstü bilgisayar sevkiyatını durdurdu.
Lenovo, 2025 yılının ilk çeyreğinde 15,2 milyon adet PC sevkiyatı gerçekleştirerek küresel PC pazarının lideri konumunda olup, bir önceki yıla göre %10,8 büyüme sağlamıştır. Çinli şirketin pazarın yüzde 24,1'ini ele geçirmesi sağlandı. Bir yıl önce yüzde 22,8'di.
İlk 5'teki bir sonraki üç sırayı ise Amerikan şirketleri aldı. Bunlardan ikisi, HP ve Dell, Trump'ın gümrük vergilerinin ardından ABD'ye teslimatlarını durdurdu, üçüncüsü ise Apple, yeni gümrük vergileri yürürlüğe girmeden önce acilen uçak dolusu ekipman ithal etti.
Apple, yapay zeka destekli Mac bilgisayarlarına olan talebin artmasıyla çeyrekte sevkiyatlarda %14,1'lik artış bildirdi. Şirket, bir önceki yıla göre yüzde 8 olan pazar payı yüzde 8,7'ye ulaşarak dünya dördüncüsü oldu.
HP ve Dell sırasıyla 12,8 milyon (+%3,2) ve 9,6 milyon (+%2,4) adetlik mütevazı satış büyümesi bildirdi. HP'nin küresel pazar payı yıl içerisinde yüzde 20'den yüzde 20,2'ye yükselirken, Dell'in payı yüzde 15,4'ten yüzde 15,1'e geriledi.
SEKTÖR İÇİN ÜÇ SENARYO
IDC analistleri raporlarında, Trump'ın yeni tarifelerinin tüketicilere daha yüksek fiyatlar getireceğini, bunun da enflasyonu daha da kötüleştireceğini vurguluyor.
Sektör üç olası senaryo ile karşı karşıya: Gümrük vergilerinden kaçınmak için üretimi Çin dışına taşımak, marjları korumak için maliyetleri düşürmek veya maliyetleri müşterilere yansıtarak satışların düşmesi riskini almak.
IDC'ye göre orta sınıf bilgisayarlar fiyat hassasiyetine karşı en savunmasız olanlar iken, Apple gibi üst sınıf markalar gümrük vergilerine daha iyi dayanabiliyor.
IDC uzmanları Trump'ın eylemlerinin küresel bilgisayar pazarını yalnızca yakın zamanda değil, çok yakın bir zamanda etkileyeceğinden şüphe duymuyor. Gerçekten birkaç aydan, hatta belki birkaç haftadan bahsediyoruz.
IDC, ABD başkanının neredeyse tüm dünyaya karşı başlattığı yeni ticaret savaşının, 2025 yılının ikinci çeyreğinden itibaren itibaren PC tedarik zincirlerinde çok sayıda aksama ve fiyat artışına yol açacağını öngörüyor. IDC'ye göre, 2025'in ikinci yarısında durumun daha iyiye gitmesi pek olası değil.
Analistler, küresel bilgisayar pazarının 2025'in ilk çeyreğinde büyümesini öngörüyor. Yeni tarifeler öncesinde stoklamanın önemine dikkat çeken uzmanlar, ancak politika değişiklikleri ve ekonomik istikrarsızlığın artık piyasanın büyüme beklentilerini gölgelediğine dikkat çekti.
IDC, Ekim 2025'te ücretsiz Windows 10 desteğinin sona ermesi ve modern bilgisayarlara yapay zekanın dahil edilmesi de dahil olmak üzere, öngörülebilir gelecekte küresel PC satışlarını artırabilecek bir dizi faktörün potansiyel olumlu etkisini reddediyor.
