Niğde'de çiftçiler ürünlerini tarlada bırakıyor: Para etmiyor!
Niğde’nin Altunhisar ilçesi Yakacık bölgesinde yazlık patates üreticileri bu yıl da emeklerinin karşılığını alamadı. Tarlada kalan tonlarca patates, üreticilerin çaresizliğini gözler önüne sererken, CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, üreticilerle bir araya gelerek sorunlarını dinledi.
Gürer, Türkiye’de buğdaydan sonra en çok tüketilen ürünün patates olduğunu hatırlatarak, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin devreye girmesi gerektiğini söyledi:
“Niğde, patates üretiminde ilk sırada. Yazlık patatesin hasadı başladı ancak çiftçi geçen yıl sattığı fiyata bu yıl da satamıyor. Girdi maliyetleri artmışken ürün maliyetin altında kalıyor. Çiftçi ‘Yeter ki maliyeti kurtarsın, makul bir kâr verilsin, ürünümüz alınsın’ diyor. Ancak tarlaya tüccar gelmiyor, gelen de istediği gibi seçiyor.”
"BİZ ÇİFTÇİYİZ AMA ÜÇ PATRONUN İNSAFINA KALDIK"
Patates üreticisi Tuncer Özçelik ise durumu şu sözlerle özetledi:
“Bu yıl ürün az ama yine para etmiyor. Üç büyük market taban fiyatı belirliyor. Simsarlar bu fiyata göre hareket ediyor. Biz çiftçiyiz ama üç patronun insafına kaldık. Mazot 56 lira, gübrenin tonu 30 bin lira, sulama masrafı aldı başını gitti. Elektrik faturasını ödeyemedik, faiz gibi işliyor. İhracat engelleri kalkmazsa bu ürün tarlada kalacak.”
Gürer de üretim maliyetlerinin geçen yıla göre yüzde 100’ü aştığını belirtti.
“Gübre 27 bin lirayı geçti, DAP gübresi 30 bin liranın üstünde. Mazotun litresi 56 liraya dayandı. Bu şartlarda çiftçi üretimden soğuyor” diyen Gürer, tarlada kalan patateslerin büyük kısmının küçük ve orta boy olduğunu, bu ürünlerin büyük kent marketlerinde kat kat pahalıya satıldığını vurguladı.
Patates üreticisi İsmail Dilekli ise sulama giderlerine dikkat çekti:
“Elektriğin saati 500 lira. Su yok, olan da çok pahalı. Bankaya kredi borcumuz var. Traktöre kredi borcu var. Devlet bu işi yapan çiftçiye destek olmuyor. Elimizi ayağımızı çekmemizi istiyorlar.”
"ÜRETİM ARTMADI ÇÜNKÜ ÇİFTÇİ KAZANAMIYOR"
Gürer, Türkiye’nin patateste dışa bağımlı hale geldiğini ve rekabet gücünü kaybettiğini belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:
“1999’da 6,5 milyon ton olan üretim 2024’te de 6,5 milyon ton. Oysa nüfus 30 milyon arttı. Üretim artmadı çünkü çiftçi kazanamıyor. Her yıl zarar eden çiftçi üretimden çekiliyor. Kayıtlı çiftçi sayısı 2 milyon 300 bine düştü. Tüccarın eline bakan bu model sürdürülemez. Devlet destek alım yapmazsa bu ürünler tarlada çürür.”
Üreticiler, Tarım Kredi Kooperatifleri'nin de düşük fiyat teklif ettiğini, ihracat engellerinin kaldırılmaması halinde ürünlerin tarlada kalacağını belirtiyor.
“Patatesin pili bitmiş durumda” diyen Tuncer Özçelik, “İhracat açılmazsa, bu ürün üç gün sonra zaten alınmayacak. Tarla yandı, çiftçi yandı. Kimse sesimizi duymuyor” diyerek tepkisini dile getirdi.
Gürer, yazlık patatesin ince kabuklu olduğu için depolanamadığını ve hasat sonrası hemen sevkiyat yapılması gerektiğini hatırlatarak, “Tarım politikaları üreticiyi koruyacak şekilde yeniden düzenlenmeli. Aksi halde her yıl aynı tabloyu yaşamaya devam ederiz” dedi.
