Okyanusun kalbinde ölüm sessizliği: 1,8 trilyon plastik, 100 bin ton atık!

Pasifik Okyanusu'nda biriken milyarlarca plastik atık, dünyanın en büyük deniz kirliliği alanı olan Büyük Pasifik Çöp Yığını (GPGP)’ni oluşturdu. Yaklaşık 1,6 milyon kilometrekare büyüklüğe ulaşan bu yığın, mikroplastikler aracılığıyla sadece okyanus yaşamını değil, insan sağlığını da tehdit ediyor.

MİKROPLASTİKLER BESİN ZİNCİRİNE KARIŞIYOR

ABD’nin Hawaii ve California eyaletleri arasında kalan bölgede, okyanus akıntılarıyla taşınan plastik atıkların oluşturduğu GPGP, 1,8 trilyondan fazla plastik parça içeriyor. Bu parçaların çoğu, güneş ışığı ve dalgaların etkisiyle mikroplastiğe dönüşüyor.

Deniz canlıları tarafından yutulan mikroplastikler, besin zinciri yoluyla insanlara ulaşıyor. Bilimsel çalışmalar, insan vücuduna giren bu parçacıkların kanser, hormonal bozukluklar, kalp-damar hastalıkları ve nörolojik rahatsızlıklara yol açabileceğini gösteriyor.

DENİZ YAŞAMI ÖLÜMLE KARŞI KARŞIYA

Plastik kirliliği, yalnızca insanları değil, deniz canlılarını da doğrudan etkiliyor. Bazı hayvanlar, plastikleri yiyecek sanarak tüketiyor; bazıları ise balıkçılık ağlarına dolanarak hayatını kaybediyor. Bilim insanları, bu durumu "deniz canlıları için ölüm cezası" olarak tanımlıyor.

EKONOMİK ZARAR 229 MİLYAR DOLARI BULABİLİR

Avustralya'daki Wollongong Üniversitesi araştırmacılarının 2022’de yayımladığı bir rapora göre, eğer plastik üretimi bu hızla artmaya devam ederse, okyanus kirliliğinin küresel ekonomik maliyeti 2030 yılına kadar 229 milyar dolara ulaşabilir.

TEMİZLEME ÇABALARI YETERSİZ

GPGP’nin temizlenmesi için birçok sivil toplum kuruluşu çalışsa da, mikroplastiklerin boyutunun çok küçük olması ve geniş alana dağılmış olmaları sebebiyle bu çabalar sınırlı kalıyor. Uluslararası toplumun henüz sorumluluğu paylaşmaması da sorunun çözümünü geciktiriyor.

Hamburg Uygulamalı Bilimler Üniversitesi’nden Prof. Walter Leal, bu durumun artık bir “kamu sağlığı krizi” haline geldiğini belirtiyor. Leal’e göre mikroplastiklerin doğada yüzyıllarca çözünmeden kalması, durumu daha da karmaşık hale getiriyor.

ÇÖZÜM: ÖNLEYİCİ TEDBİRLER

Uzmanlar, GPGP’nin büyümesini engellemek için en etkili çözümün plastik üretimini azaltmak ve tek kullanımlık plastiklere bağımlılığı sona erdirmek olduğunu vurguluyor. Ayrıca, doğada çözünebilen alternatiflerin teşvik edilmesi gerektiği ifade ediliyor.,