Erdoğan Kremlin'den Eli Boş Dönüyor
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "TUR" uçağıyla saat 10.50'de, Atatürk Havalimanı'ndan Soçi'ye hareket etti. Erdoğan, Soçi’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ikili görüşme gerçekleştirdi.
Erdoğan ve Putin kameralar karşısında ortak basın açıklaması düzenledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuşmasından öne çıkanlar;
"Üzerinde özellikle durduğumuz konulardan biri, Karadeniz Girişimi’nin yeniden canlandırılması oldu. Rusya’nın Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde ofis açma kararından memnuniyet duyduk. Karadeniz Girişimi, küresel gıda kriziyle mücadelede anahtar rol oynadı. Özellikle Afrika gibi tahıla en çok ihtiyaç duyanlar için bir nefes borusu oldu. Gündeme getirilen alternatif öneriler, Karadeniz Girişimi gibi sürdürülebilir, güvenli ve taraflar arası iş birliğine dayanan kalıcı bir model sunamamıştır.
"Girişimin devam etmesi gerektiğine inanıyoruz"
Rusya’nın girişimin yeniden başlaması noktasındaki beklentileri, tüm tarafların malumudur. Rus dostlarımızın dile getirdiği hususları, biz de farklı vesilelerle ifade ettik, ediyoruz. Eksiklerin giderilerek, girişimin devam etmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu konudaki görüşlerimizi, değerli dostumla da samimiyetle ikili görüşmemizde paylaştım. Bu kapsamda Birleşmiş Milletler’le bilistişare önemli ilerlemeler içeren yeni öneriler paketi hazırladık. Bu yeni süreç vasıtasıyla netice almanın mümkün olduğu kanaatindeyim. Türkiye olarak beklentileri karşılayacak bir çözüme inşallah kısa sürede ulaşacağımıza inanıyorum.
Bölgemizde kalıcı barış, istikrar ve refahın tesisine yönelik çalışmalarımızı sürdürme kararlılığındayız. Devam eden çatışmaların, bir an önce uluslararası hukuk temelinde kalıcı ve adil bir barışla sona erdirilmesini arzu ediyoruz. Her konuşmamda vurguluyorum, savaşın kazananı, barışın kaybedeni olmaz. Bu ilkesel yaklaşımımızı aynen muhafaza ediyoruz. Taraflar arasında doğrudan müzakerelere evvelce ev sahipliği yaptık. Bu konuda üzerimize düşeni her zaman olduğu gibi yine yapmaya hazırız.
Sinop Nükleer Santrali
Sayın Putin ile diğer bölgesel ve küresel meseleleri de ele aldık. Bu kapsamda Suriye, Güney Kafkasya, Libya ile Afrika’daki son gelişmeleri değerlendirdik. İkili ilişkilerimizi bugüne kadar iyi komşuluk, dostluk, samimiyet ilkeleri temelinde, ülkelerimizin ve bölgemizin çıkarına hizmet edecek şekilde ilerlettik. Bu temel üzerine inşa edilen, Türk-Rus münasebetlerinin faydalarını çok geniş bir alanda gördük, görüyoruz. Rusya ile yakın temasımız, bölgesel ve küreseler meselelerin çözümüne katkı sunmayı sürdürecektir. Özellikle Akkuyu Nükleer Enerji Santrali malum son şiddetiyle yürüyor, ikinci bir adım olarak da Sinop Nükleer Enerji Santrali konusunu bugün değerli dostumla ele aldık. Bu alanda da atılacak bir adımla Türkiye, sınıf atlayacaktır.
"Rus turist sayısının artacağına inanıyorum"
Bugün gerek ikili gerekse heyetlerimizin katılımıyla yaptığımız görüşmelerde, gündemimizdeki konuları ele aldık. Ticaret, enerji, tarım, turizm, ekonomi ve finans başta olmak üzere çok boyutlu iş birliğimizi daha da güçlendirmek için atılabilecek adımları değerlendirdik. İkili ticaret hacmimiz geçen sene yaklaşık 69 milyar dolara ulaştı. 100 milyar dolar olarak belirlediğimiz hedefe emin adımlarla ilerliyoruz. Turizmde bu yıl da oldukça başarılı bir sezon geçiriyoruz. 2022 yılında 5 milyon 230 bin Rus vatandaşını ülkemizde ağırlamıştık. Bu yılın ilk 7 ayında ise 3,5 milyon Rus turist ülkemize geldi. Bu sayının kalan dönemde daha da artacağına inanıyorum."
"Rus tahıl ürünlerinin ihracatı ile ilgili yaptırımlar kaldırılırsa Tahıl Anlaşması'nı canlandırmaya hazırız"
Putin'in konuşmasından öne çıkanlar ise şöyle:
"Rusya'nın doğalgaz konusunda Türkiye'nin en büyük partneri olacağının altını çizmek istiyorum. Rusya her zaman olduğu gibi sevkiyatlar konusunda güvenli ve sorumlu bir ortak olacaktır. Türkiye'de doğalgaz merkezi projesinde Gazprom, BOTAŞ'a yol haritasını sundu, sırada ortak çalışma grubunun kurulması var.
Geçen sene ticareti hacmimiz bu sene ilk 6 ayda yüzde 19 arttı. Turizm alanındaki işbirliğimiz bu sene yılın ilk yarısında 2.2 milyon turistti. Umarız ilerleyen süreçte bu daha da artacak. Rus turistlerimizin güvenli ve huzurlu tatil yapması için elimizden geleni yapıyoruz aynı şekilde Türk tarafları da ellerinden geleni yapıyorlar.
Karşılıklı ticarette yerli para birimi kullanımı konusunda kararlılığımızı teyit ettik. Dolar ve euroyu daha az kullanma konusunda hemfikiriz
Şubat ayındaki depremde Rusya ilk yardım eli uzatan ülkelerdendi. Yangınlar için de yangın söndürme uçakları gönderdik.
Karadeniz Tahıl Girişimi'nin sona ermesinden de bahsettik. Biz dedik ki, bizi bu karara zorladılar. Özellikle şunun altını çizmek istiyorum anlaşmasının sona ermesi küresel gıda pazarını çok fazla etkilemedi. Dağıtım kısmında sorun var. Bunun da Karadeniz Tahıl Girişimi ile bir alakası yoktu. Batı bizi aldatıyordu. Yüzde 70'i gelişmiş ülkelere ulaştı ve fakir ülkelere çok azı ulaştı. Ben ilkesel tutumumu tekrar dile getirmek istiyorum. Biz tahıl anlaşmasını canlandırmaya hazırız tabii eğer Rus tahıl ürünlerinin ihracatı ile ilgili yaptırımlar kaldırılırsa. Ben Sayın Erdoğan'a da bunu ilettim.
"Batı bizi dolandırdı"
Suriye'de işbirliğimizi çok önem veriyoruz. Astana formatı da çok önemli. Suriye konusunda etkin bir mekanizma söz konusu.
Libya'da kapsamlı bir işbirliği ve çözümden yanayız.
Batılı partnerlerimiz bizi dolandırdı. Birkaç gün içinde sözler yerine getirilsin biz bu tahıl koridorunun devam etmesi için kendi çabalarımızı sarf ederiz."
Anlaşma imzalanması beklenmiyor
Öte yandan görüşmeye ilişkin Kremlin Sözcüsü, Erdoğan-Putin'in görüşmesinin ardından bir anlaşma imzalanması beklenmediğini kaydetti.