AFAD, depremzedelere ödenen nakdi yardımın iadesini istedi

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), deprem sonrası binalarına “orta hasarlı” raporu verilerek nakdi yardım ödenen yurttaşlara mesajla IBAN numarası göndererek paranın iade edilmesini istedi.

İzmir'de 30 Ekim 2020 tarihinde meydana gelen ve 119 kişinin ölümüne, 1034 kişinin yaralanmasına sebep olan depremde Bayraklı ilçesinin Manavkuyu Mahallesi'nde bulunan 2 bloktan oluşan Mustafa Bey Apartmanı "orta hasarlı" olarak tespit edilmişti. 

İncelemeyi yapan Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü yetkilileri, yurttaşlara iki binada da onarım yapmadan oturulamayacağını bildirerek “güçlendirme çalışması ya da kentsel dönüşüm” yollarına başvurmalarını önerdi. 31 daireye AFAD ve İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından taşınma yardımları yapıldı. Depremzede konut sahiplerine AFAD üzerinden 5 bin, kiracılara ise 2 bin 500 TL ödendi. Büyükşehir Belediyesi ise 5’er bin TL taşınma yardımında bulundu. İki bina tamamen boşaltıldı. Depremzedeler maddi ve manevi zorluklar yaşayarak yeni evlere taşındı.

Orta hasarlıdan az hasarlıya

Ancak aradan geçen 5 ayın ardından Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, binalarda yeniden inceleme yaptı ve bu kez “az hasarlı/oturulabilir” raporu verdi. AFAD, yurttaşlara gönderdiği SMS mesajında IBAN numarası vererek ödenen nakdi yardımların iade edilmesini istedi. Vatandaştan, İzmir Valiliği’nin “Acil Yardım” hesabından gönderilen yardımın aynı hesaba geri ödenmesi ve dekontun valiliğe iletilmesi talep edildi. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ise iade talebinde bulunmadığı belirtildi.

"Sosyal hukuk devletiyle bağdaşmıyor"

Sürecin kendilerini mağdur ettiğini dile getiren depremzedeler “Taşınma masrafı, yeni eşya alınması, kira masrafı, yeni abonelik bedelleri gibi birçok gidere katlandık. Yıllardır oturduğumuz ev ve mahalleden kimimiz eşyalarını dahi alamadan apar topar ayrılmak zorunda kaldık. Eksik inceleme ile hazırlanan raporlar bizi mağdur etti. Buradaki sorumluluk bize yükleniyor. Sosyal devlet nerede?” diyerek duruma tepki gösterdi. Depremzedelerin avukatı Senem Kiraz, “AFAD tarafından kanun gereği depremzedelere yapılan maddi yardımın, kesin hasar tespit raporu sonucunda geri alınması sosyal hukuk devleti ile bağdaşmamaktadır. AFAD’ın verdiği maddi yardımların yanında devletin verdiği rapora güvenerek yapılan masraf katbekat fazladır. Ödemeler kesin hasar durumuna göre yapılmadığı için bu şekilde iade talepleri vatandaşı mağdur edecektir. Bu nedenle konunun uzlaşma ve mağduriyete yol açmadan çözülmesi gerektiği kanaatindeyim” dedi. Kiraz, devletin önceliğinin ödenen düşük bedelli yardımın iadesi değil, ağır hasarlı ve yıkılma tehlikesi olan binaların ivedilikle yıkılması olması gerektiğini söyledi.