Sınav kaygısıyla nasıl başa çıkılabilir? Uzmanından gençlere tavsiyeler...
Milyonlarca gencin ter dökeceği üniversite sınavları geldi çattı. Peki birçok gencin baş etmeye çalıştığı sınav kaygısı neden olur, kaygı ile nasıl mücadele edilir?
Uzm. Klinik Psikolog Enise Öziç, sınav kaygısı hakkında açıklamalarda bulundu.
Öziç, “Öğrencide gerçekçi olmayan beklentilerin oluşturduğu düşüncelerin ardından sınav öncesi ve esnasında oluşan kaygı sonucunda kalp çarpıntısı, terleme ve titreme gibi duygusal ve bedensel değişimler meydana gelebilmektedir. Yani kaygı sadece duygusal belirtiler değil, fiziksel belirtileri de beraberinde getirebilir ve bu durum da yanlış yorumlanabilmektedir” dedi.
“Kısır döngüden çıkın”
Kısır bir döngüye neden olan bu düşüncelerin geçmiş olumsuz deneyimlerle de birleşmesiyle beraber öğrencinin var olan potansiyelini gerçekleştirmesine de engel olabileceğine vurgulayan Uzm. Klinik Psk. Öziç, "Belirtilere yüklenen anlamın olumsuz olması tekrar sınav performansına yönelik ‘başaramayacağım’, ‘aptalım’ gibi olumsuz düşünceleri doğurmaktadır.
Hedefe odaklanabilmek ve sınav başarısını artırabilmek için öncelikle bu kısır döngünün kırılması gerekmektedir. Bu da duygu, beden duyumu ve davranışlarımıza yönelik düşünce sistemimizde değişiklik yapmaya başlamakla mümkündür. Karşılaşılan durumlara karşı esnek olabilmek, performansımızı ve en önemlisi kendimizi esnek değerlendirebilmek oldukça önemlidir" diye konuştu.
“Olumsuzlukları bir kenara bırakın”
Stresi kontrol etmenin ilk adımı olarak alternatif düşüncelere odaklanmanın iyi gelebileceğini anlatan Öziç, “Sınav kaygısı ile baş ederken aklımızdan geçen olumsuz düşünceler yerine olumlu düşünceler bulmaya çalışabiliriz. Örneğin, dikkatim hiç dağılmamalı yerine, dikkatim dağılabilir, ben dikkatimi ekonomik kullanmaya çalışayım denilebilir.
Hiç heyecanlanmamalıyım yerine; sınavlarda heyecanlanmak doğal, heyecanım bana gerekli şeklinde düşünülebilir. Hiçbir soruda takılmamalıyım, hemen yapmalıyım yerine; takıldığım sorular olabilir, yapamadığımı görürsem diğer sorulara geçebilirim, buradaki her soru bana puan kazandırır şeklinde alternatif düşüncelere odaklanmak stresi kontrol etmenin ilk adımı olabilir.
Ayrıca stres seviyesinin normal düzeye çekilebilmesi için kas gevşetme ve nefes egzersizleri kullanılarak bedeninizdeki stres düzeyini azaltıp kontrol edebilirsiniz. Sakin kalmaya çalışarak durumun iyi yanlarını değerlendirip, stresi fırsata dönüştürebilirsiniz” şeklinde konuştu.
