Devrimci hareketin sembol ismi Che Guevara unutulmadı

9 Ekim 1967’de Bolivya’da öldürülen Che Guevar'nın ölümünü Fidel Castro, Devrim Meydanı’ndaki bir milyon Kübalı’ya, şöyle duyurdu: "Che’nin uğrunda yaşamını verdiği idealler hiçbir zaman ölmeyecek"

Arjantin’de dünyaya geldi

Gerçek adı Ernesto Che Guevara olan devrimci hareketin sembol ismi 14 Haziran 1928’de Arjantin’in Rosario kentinde dünyaya geldi. Babası, İrlanda asıllı olan yüksek mühendis Ernesto Guevara Lynch, annesi Clia dela Sena ise İrlanda-İspanyol karışımı bir aileden.

2 yaşında astım oldu

2 yaşındayken astım hastalığına yakalan Che, üç yaşına geldiğinde ailesiyle birlikte Arjantin’in başkenti Buenos Aires’e yerleşti. Daha sonraları astım krizlerinden dolayı Che'nin durumu daha da kötüye gitti. Bu nedenle yeniden göç kararı alan ailesiyle birlikte Cordoba'ya yerleşti. Tipik bir burjuva ailesi olan Guevara ailesi, politik görüş olarak sola açık ve liberal olarak tanınıyordu. İspanya iç savaşında açıkça cumhuriyetçileri destekleyen ailesinin zamanla maddi durumları kötüye gitti.

14'ünde Freud, 16'sında Neruda

Ülkenin eğitim bakanlığına bağlı Dean Funes Lisesi’ne gitmeye başladı. Okulda İngilizce eğitim alan Che, zamanla Fransızca konuşmayı öğrendi. 14 yaşındayken Freud'un kitaplarını okumaya başlayan Che, Fransızca şiirlere de ayrı bir ilgi gösteriyordu. Baudelaire'e karşı büyük bir tutkuya sahipti. 16 yaşında ise Neruda’ya hayran kalmıştı.

Tıp fakültesine yazıldı

1944'te yeniden Buenos Aires'e göçen Guevara ailesinin bu süreçte maddi durumları iyice kötüleşince, Che hem okurken hem de çalışmaya başladı. Tıp fakültesine yazılan Che, Arjantin'in kuzey ve batı bölgelerini dolaşarak buradaki orman köylerinde cüzzam ve tropikal hastalıklar üzerinde çalışmalar yaptı.

Doktor oldu

Tıp fakültesi son sınıfta arkadaşı Alberto Granadas ile Latin Amerika'yı gezdikleri bir motosiklet turunda sömürülen köylülerini yakından tanıma fırsatı buldu.

İlk makalesinin ardından tutuklandı

1953'te doktor olan Che, Venezuella’daki cüzzam kolonisiyle olan çalışması sırasında Peru'ya da uğradı. Peru’da yerliler hakkında daha önce yayınlanmış bir makalesi yüzünden tutuklanarak cezaevine gönderildi.

Guetamala'ya gitti

Hapisten çıktıktan sonra Ekvator'da birkaç gün kaldı. Burada Ricardo Rojo adında bir avukatla tanışarak hayatının dönüm noktasını yaşadı. Che, Venezulla'ya gitmekten vazgeçip, Ricardo Rojo ile birlikte Guetamala'ya gitti. Devrimci Arbenz Hükümeti sağcı bir darbe ile devrilince Arjantin büyükelçiliğine sığındı.

Küba devrimcileri safına katıldı

İlk fırsatta ihtilalcilerin safına katılan Che, faaliyetlerinden dolayı elçilik binasından çıkartıldı. Guetamala’da kalması tehlikeli bir hal alınca Meksika’ya gitti. Che Guevara, Guatemala'da birçok Kübalı sürgün ve Fidel Castro'nun kardeşi Raul ile karşılaştı. Meksika'ya geçtiğinde ise Fidel Castro ve arkadaşlarıyla tanışarak Küba devrimcileri safına katıldı.

Aleida March ile evlendi

1959 yılına gelindiğinde ise Küba vatandaşı ilan edilen Che Guevara, bir süre sonra ise silah arkadaşı olan Aleida March ile dünya evine girdi.

Sanayi bakanlığı dönemi

7 Ekim 1959'da Milli Tarım Reformu Enstitüsü başkanlığına atanan Che, 26 Kasım'da da Küba Milli Bankası başkanlığına getirilerek, ülkenin mali işlerini yüklendi. 23 Şubat 1961'de Küba Devrim Hükümeti bir sanayi bakanlığı kurarak Che'yi bakanlığın başına getirdi. Ancak Playa Giran çatışması sırasında, tekrar kale komutanlığı görevine çekildi. Az gelişmiş ülkelere çeşitli geziler yapan Che, sömürülen halkları ve emperyalistleri daha yakından tanıma fırsatı buldu. Bu geziler sırasında Che'nin savaşçı yanı tekrar canlandı.

Latin Amerika ülkelerine gidip halkları örgütlemesi gerektiğini düşünen ve bu düşünce doğrultusunda belirli kararlar veren Che, 1965 yılının eylül ayında hiç bilmediği ülkelere doğru yola çıktı.

3 Ekim 1965'de Fidel Castro, Che'nin ünlü veda mektubunu Küba Halkı'na okudu. İlk olarak Kongo-Kinşasa’ya (Kongo Demokratik Cumhuriyeti) daha sonra da Bolivya’ya gitti.

Operasyonla öldürüldü

Che Guevara, 9 Ekim 1967’de Vallegrande yakınlarındaki La Higuera’da Bolivya Ordusu’nun elinde iken CIA ve Amerikan Ordusu Özel Harekât Birlikleri’nin ortak operasyonu sonrası yakalanarak öldürüldü. Öldürüldüğü sırada yanında bulunan arkadaşları ve onu öldürenler, yargısız infaz sonucu öldürüldüğüne tanık oldu. ABD başkanına sunulan raporda, Che Guevara'nın canlı yakalandığı fakat bütün itirazlara rağmen, General Ovando'nun emriyle idam edildiği anlattı.

Kemikleri bulundu

Ölümünün ardından Che Guevara, dünya üzerinde sosyalist devrimci hareketlerin sembolü olmayı başardı. Kemikleri 1997'de bulundu ve Küba'ya getirilerek toprağa verildi.

Küba ve Venezuela liderlerinden Fidel Castro anması