Ekim ayında İsrail Parlamentosu Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler İçin Yardım ve Çalışma Ajansı'nın (UNRWA) İsrail topraklarında faaliyet göstermesini yasaklayan yasayı onayladı.
15 aylık savaşın ardından İsrail, Cuma günü Birleşmiş Milletler'e bir mektupla, UNRWA adlı yardım ajansının, Doğu Kudüs'teki tüm operasyonlarını durdurması için altı günü olduğunu iletti.
Amerika Birleşik Devletleri; Batı Şeria, Doğu Kudüs, Suriye, Ürdün ve Lübnan'da yaklaşık 6 milyon Filistinli mülteciye hizmet veren UNRWA'nın önemli finansörlerindendi.
2024 Mart ayında, İsrail hükümetinin, 12 ajans çalışanının 7 Ekim'deki Hamas saldırısına katılığını iddia etmesi ardından, UNRWA'ya yapılan finansmanı sonlandırdı.
Temsilciler Meclisi üyeleri Pramila Jayapal, André Carson ve Jan Schakowsky mücadele eden isimler olarak tarihe geçti..
UNRWA Hamas üyelerinin kuruma sızmış olmasıyla suçlanıyor.
BM soruşturmalarına göre, 13.000’e yakın çalışandan yalnızca 10’u grup ile bağlantılı. Bu kişiler işten çıkarıldı…
İsrail'in BM Büyükelçisi Danny Danon, BM Genel Sekreteri António Guterres'e hitaben yazdığı mektupta, “UNRWA'nın Kudüs'teki operasyonlarını durdurması ve şehirde faaliyet gösterdiği tüm binaları, en geç 30 Ocak 2025'e kadar boşaltması gerekmektedir.” dedi.
Bu mektup, İsrail'in Ekim ayında İsrail Parlamentosu tarafından kabul edilen; UNRWA’nın İsrail topraklarında faaliyet göstermesini yasaklayan yasaya dair BM'ye verdiği ilk resmi bildirim.
Guterres, bu hafta BM Güvenlik Konseyi'nde düzenlenen bir toplantıda, " BM kuruluşları — insani yanıtımızın belkemiği olan UNRWA da dahil olmak üzere — işlevlerini engellenmeden yerine getirebilmelidir." ifadesini kullanmıştı.
***
Cumartesi günü başkan Donald Trump gazetecilere verdiği demeçte Gazzeye dönüşlere dair soruya, Gazzelilerin Arap ülkelerine; Mısır ve Ürdün’e yerleştirilmesinden bahsederek cevap verdi.
“Muhtemelen bir buçuk milyon kişiden bahsediyorsunuz… Orada insanlar ölüyor. Bu yüzden bazı Arap uluslarıyla ilişki kurmayı ve Filistinlilerin barış içinde yaşayabileceği farklı bir yerde konut inşa etmeyi tercih ederim" ifadesini kullandı.
Bu durumun geçici veya uzun vadeli olabileceğini söyledi gazetecilere.
Trump hükümeti Biden yönetiminin İsrail'e 2.000 poundluk bombaların tedarikine koyduğu engeli de kaldırdı.
Pentagon General Dynamics üretimi bombaları gönderecek.
Trump, gazetecilere "Bugün onları serbest bıraktık ve onları alacaklar. Onlar için ödeme yaptılar ve uzun zamandır bunları bekliyorlardı. Depoda bekliyordu," dedi.
Bombalar, 360 metre mesafedeki canlıları öldürebiliyor ve 800 metre mesafedeki bina içindekilere de etkili olabiliyor.
Ayrıca Biden yönetiminin ABD-israil çifte vatandaşı olan İsrailli yerleşimcilerden şiddete karışanlara uyguladığı yaptırım da sona eriyor.
Bu gelişmeler İsrail lobisine yakın isimlerin Abraham Anlaşmalarını eleştiren DiMinio’nun Savunma Bakanlığı'nda Ortadoğu ile ilgili göreve atanması ardından tepkilerinin peşinden geldi...
Gazze'de, kuzey bölgesine dönüş, uzun zamandır bekleniyordu.
Ancak İsrail, Gazze'yi ikiye bölen Netzarim Koridoru'ndan geri çekilmeyeceğini ve bir başka kadın rehine serbest bırakılana kadar bölge sakinlerinin geçişine izin vermeyeceğini söyledi.
600 bin Filistinli geri dönüş yolunda…
Filistinlilerin Gazze yerine başka yerlere yerleşmesi İsrail'in işine yarıyor ama Ürdün, Mısır veya Körfez ülkeleri onları almak istemeyebilir.
Savaş sırasında dahi Mısır'a geçişlere izin yoktu.
Nasıl ki İsrailliler Avrupa veya Amerika'da yerleşmek yerine o topraklarda olmak istiyor; durum Filistinliler için de aynı.
Ve belli ki iki kesimi de kimse istemiyor…
Gazze’den serbest bırakılan İsrailli kadın askerlerin videosu ile serbest bırakılan Filistinli mahkumların videosu iki tarafın tutsaklara davranışlarının kıyaslanmasına yol açtı.
İsrail Güney Lübnan'dan çekilmek için sözleşilen tarihe de uymadı.
***
Terör damgasıyla açık hapis ile hapsedilen Filistinlilerin olduğu kavanoza; onların tek umudu olan BM yardım ajansının da, bine yakın çalışan içinden onunun irtibatı nedeniyle atıldığını görüyoruz.
Onları oradan çıkarmaya çalışan yardım elinin sahibinin de kavanoza çekilmesi Arap karikatüristlere de konu oluyor.
Trump, Cumartesi günü Ürdün Kralı II. Abdullah ile konuştu. Abdullah Trump’ın yeniden göreve başlamasını tebrik etti.
Ürdün yaklaşık 2,4 milyon kayıtlı Filistinli mülteci kabul etmiş durumda ve çoğuna vatandaşlık verdi.
Ülkede 10 büyük Filistinli mülteci kampı bulunuyor.
***
Diğer yandan BM’nin yıllık Ekonomik ve Sosyal Konsey (ECOSOC) Ortaklık Forumu, çalışmalara geniş yelpazedeki aktörlerin dahil edilmesi için önemli bir platform görevi görüyor.
Geçtiğimiz hafta ECOSOC Sivil Toplum Kuruluşları Komitesinin oturumları toplandı.
UNRWA’ye yönelik tutum merakla izlenirken ECOSOC Forumun' katılımcı olarak bölgede yardım faaliyetleri yürüten ABD kökenli kurumları da bünyede tutması son derece önemli.
Sivil toplum kuruluşlarının Birleşmiş Milletler'in resmi müzakerelerinde rol oynadığı ilk kez 1946'da ECOSOC aracılığıyla oldu.
BM Şartı'nın 71. Maddesi, STK'larla danışma statüsü için uygun düzenlemelere kapı açtı.
Ancak bu organlarda statü sahibi olabilmekte bir mesele...
