ABD dün kelimenin tam anlamıyla deyim yerindeyse, diken üstündeydi. Çünkü tüm ülke genelinde polisler, siyasetçiler, uzmanlar kendilerini Donald Trump'ın tutuklanma ihtimaline hazırlamıştı. Trump bir kaç gün önce, Manhattan Bölge Savcılığı‘nca 2016 başkanlık seçimi kampanyası sırasında yetişkinlere yönelik filmlerin yıldızı Stormy Daniels'a ödenen sus payı ile ilgili başlatılan soruşturmanın bir parçası olarak dün tutuklanacağını ileri sürmüştü.
Silahı mağduriyet
Ülke tarihinde cezai kovuşturmaya uğrayan ilk eski ABD Başkanı olan Trump’ın tutumuna bakınca, mebzul miktarda bulunan Ortadoğu’daki benzerlerine haksızlık mı ediyorum acaba diye düşünmüyor değilim, doğrusu. Çünkü siyasi mücadelede hiç bir etik bariyeri olmama konusunda onlardan farkı olmayan Trump’ın, mağduriyete sığınmada da Ortadoğulularla benzerliği çok açık.
Tutuklanacağını duyurmaktaki amacının her nereye götürülecekse taraftarlarının da oraya gelmesini sağlamak olduğu sır değil. O nedenle çağrısı, başkanlık seçimlerini kaybettikten sonra taraftarlarını 6 Ocak Kongre baskınını yapmaya iten sözlerini anımsattı. Dün ülkenin “gerilmesi“nin başlıca nedeni yeni bir kargaşanın daha yaşanabileceğiydi.
Onlarla hiç bir benzerlik taşımamasına rağmen Trump’ı büyük siyah özgürlük savaşçısı Nelson Mandela’yla, ABD’li siyah hakları aktivisti Martin Luther King Jr’la hatta İsa’yla kıyaslayan Trump destekçilerinin sokak şiddeti en acil endişe kaynağı durumunda zaten uzun süredir. Kimi siyasi figürlerin söylemleri de “siyasal sistem“e bağlılığı azaltan bir işlev taşıyor. Bunlardan biri olan (aynı zamanda Trump’ın avukatı) Rudy Giuliani'nin siyasetçileri yargılamanın bir ulusun düşüşünün işareti olduğunu söylemesi son derece kışkırtıcı örneğin.
Bunu neden yapıyor?
Trump’ın tutuklanacağını ileri sürerek ortayı velveleye vermesinin iki sonucu olabilir: Ya parti tabanını toparlayabilir ya da kararsız Cumhuriyetçileri iyice partiye küstürebilir. Trump’ın bu çıkışı parti içindeki rakipleriyle sürtüşmesini de çoğaltabilir bu arada. Örneğin 2024 seçimlerinde olası/güçlü rakiplerinden Ron DeSantis’le ilişkileri hayli gerilmek üzere. Çünkü Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ile eski Başkan Yardımcısı Mike Pence de dahil olmak üzere müttefikleri yanısıra birçok üst düzey Cumhuriyetçi Trump hakkındaki iddialara şiddetle karşı çıkarken DeSantis ağzını bile açmadı.
New York Times'ta yer alan bir habere göre DeSantis'in bu konudaki sessizliğini vatana ihanet olarak nitelendiriyor Trump taraftarları. Yine gazeteye göre tüm bunlar ortaya atılan iddiaların Cumhuriyetçi başkan adaylığı için henüz yeni başlayan yarışı nasıl sarsacağını önceden haber veriyor. Gazete Trump‘ı hakkındaki suçlamayı kendisini siyasi zulmün kurbanı olarak göstermek için kullanmakla suçluyor. Ben de işte bu yüzden Ortadoğulu politikacı benzetmesi yaptım Trump için. (Bkn: Trump Allies Pressure DeSantis to Weigh In on Expected Indictment - The New York Times (nytimes.com)
Tutuklanırsa ne olur?
Donald Trump gerçekten tutuklanırsa ne olur peki? Sky News, cezai kovuşturmaya uğrayan ilk eski ABD başkanı olarak bunun "Trump'ın 2024'te kampanya yürütürken yargılanacağı benzeri görülmemiş bir duruma yol açabileceğini" söylüyor. Dahası şu Sky News’a göre: “Seçilmesi halinde, hakkındaki suçlamaları affetme yetkisine sahip olmayacak". (Bkn: What happens if Donald Trump is arrested? | US News | Sky News)
DeSantis zor durumda
DeSantis açısından son derece büyük bir zorluk var ufukta. Trump'ı savunursa zayıf görünecek, savunmazsa da kazanmak için çok uğraştığı destekçilerini kaybedecek. Trump'ın da ikamet ettiği eyaletin valisi olarak DeSantis'in, eski başkanın gönüllü olarak gitmeyi reddetmesi halinde yargılanmak üzere Florida'dan New York'a iadesini onaylayıp onaylamama konusunda karar vermek zorunda kalabileceğini de ekleyelim. Zor bir durum.
Şu yazı yazılıncaya kadar Trump’ın tutuklandığına dair bir haber yoktu. Eğer tutuklanmazsa, hakkında gerçekten var olan tutuklama kararını erkenden duyurarak önlediği söylenebilir. Kongre Baskını, eski Başkan’ın neler yapabileceğinin bir örneği oldu. Yarattığı, yeniden yaratabileceği kaosun topluma korku kendisine avantaj getireceğini biliyor.
Dünyada örnek aldığı biri vardır mutlaka.
Kimdir merak ediyorum…
