Rusya Avrupa'daki gübre işinden nasıl milyonlar kazanıyor?

Örneğin Kassel bölgesinden çiftçi Bernhard von Weichs, gübre fiyatlarının şu anda yaklaşık yüzde 30 oranında arttığını ve bunun tek başına çiftliği için yaklaşık 30.000 avroluk ek maliyete yol açtığını söylüyor. Ancak Deutsche Welle'nin haberine göre buğday fiyatları artmadı, tam tersine azaldı.

YAPAY GÜBRELERİN %90'I DOĞAL GAZDAN OLUŞMAKTADIR

Orta büyüklükte bir çiftliği olan Von Weichs ise endişeli. Üstelik sorundan sadece onlar etkilenmiyor; Almanya'da buğday hala en önemli tahıl ürünü ve ARD'ye göre 2,62 milyon hektarlık bir alanda yetiştiriliyor.

Rusya'nın Ukrayna savaşının başlamasının ardından Almanya'da gübre fiyatları önemli ölçüde arttı. Yapay gübrelerin yüzde 90'dan fazlası doğal gazdan oluşuyor ve enerji fiyatlarının arttığı günümüzde üreticiler açısından aşırı pahalı hale geliyor. Savaşın başladığı ilk haftalarda mineral gübrelerin fiyatı ton başına 250 avrodan 1.000 avroya fırladı ve o tarihten bu yana gaz fiyatına paralel olarak sürekli değişim gösteriyor.

Vladimir Putin, Rus suni gübrelerini Avrupa pazarına sürüyor. Aynı zamanda Avrupa'ya azotlu gübre şeklinde gaz ithal ederek Avrupa'nın gaz ambargosunu da aşabilir.

Reuters'ın haberine göre, savaşın başlangıcından bu yana Rusya'nın gübre ihracatı hızla arttı ve sadece 2024 yılında yüzde 33 daha arttı. Öte yandan Rusya, AB'ye en fazla gübre ihraç eden ülke konumunda olup AB verilerine göre savaşın başlangıcından bu yana Avrupa'ya yaklaşık 6,2 milyon ton gübre ithal etti.

ZARAR GÖRENLER AVRUPALI ​​ÜRETİCİLER OLDU

Rusya'daki mineral gübre üreticilerinin doğalgaz maliyetleri çok düşük olduğu için, uyguladıkları dampingli fiyatlarla Alman gübre üreticilerini kolayca batırabileceklerini belirten sektör, ARD'ye şikayette bulundu. Üreticilerden biri Alman medyasına yaptığı açıklamada, piyasanın adeta ucuz gübreyle dolup taştığını, bu nedenle Almanya'daki üretimin savaş öncesine göre yüzde 50 ila 60 oranında gerilediğini söyledi.

Avrupalı ​​gübre üreticilerinin Rusların dampingli ürünleriyle rekabet etmesi zor görünüyor. Bu eğilimin devam etmesi halinde Avrupa'da amonyak üretiminin sona ermesi ve Almanya'nın Rus gübrelerine bağımlı hale gelmesi tehlikesi bulunuyor. Aynı endişeleri dünyanın en büyük amonyak üreticilerinden biri olan Norveçli Yara şirketi de paylaşıyor. Yara endişesinden Marco Fleischmann ARD'ye "Almanya ve Avrupa'da mineral gübre üretimi kritik altyapının bir parçasıdır. Gıda sektöründe de otokratik devletlerden bağımsızlığımızı koruyabilmemiz için stratejik bir hedef olmalıdır" dedi.

MİNERAL GÜBRELER BALTIK DENİZİ ÜZERİNDEN ULAŞTIRILIYOR

Peki gübre Almanya'ya nasıl ulaşıyor? Rus gübreleriyle ticaretin yasadışı olmamasına rağmen resmi bir bilgi bulunmuyor. Alman kamu hukuku medya kuruluşunun haberine göre, azotlu gübreler henüz AB yaptırım listelerine dahil edilmedi.

Gazetecilik soruşturmaları St. Petersburg'a kadar uzanıyor. İsviçre merkezli EuroChem şirketinin orada birkaç yıldır son derece modern bir gübre fabrikası bulunuyor. Yük gemisi hareketlerinin analizi, gübre yüklü gemilerin düzenli olarak Baltık Denizi'nden geçerek bunları Avrupa iç pazarına ulaştırdığını gösteriyor. Örneğin, Kalin adlı kargo gemisi Mart ayında Rusya'nın Vyborg kentinden Bremen'e 5 bin 500 ton mineral gübre getirdi. Bunların tahmini değerinin 2,5 milyon avro civarında olduğu tahmin ediliyor.

Liman yetkilileri, gübre ithalatının arkasında kimin olduğunu ve gübrelerin Almanya'ya kimin tarafından taşındığını bilmiyor. Bremen Limanı'ndan Joachim Butte, ARD'ye yaptığı açıklamada, "Gümrük bu kargoya itiraz edemez çünkü ne gemi ne sahibi ne de kargo yaptırım listesinde yer almıyor." dedi.

Brüksel'deki ve Berlin'deki siyasetçiler arasında bu sürece karşı artan bir direnç var çünkü Rusya'dan yapılan büyük miktardaki gübre ithalatı Rus bütçesine milyarlarca dolar kazandırıyor. Bir şey daha var; son araştırmalar, Rus gübre fabrikalarının daha önce düşünülenden daha doğrudan askeri üretimle bağlantılı olduğunu gösteriyor. Örneğin Reuters'a göre EuroChem şirketi, Rus silah fabrikalarına mühimmat üretmek için 38.000 ton nitrik asit tedarik etti.

Alman siyasetçiler tehlikenin farkındalar ve bu arada AB yaptırım rejiminin genişletilmesini talep ediyorlar. Schleswig-Holstein eyaletinin enerji bakanı Tobias Goldschmidt, ARD'ye şunları söyledi: "Putin'in St. Petersburg'undan gübre ithalatına karşı kararlı bir direnişin zamanı geldi. Federal hükümet, Avrupa düzeyinde arka kapılar olmadan etkili bir yaptırım rejiminin hızla uygulanabilmesi için baskı yapmalı."