İhaleler kapalı kapılar ardında! Cumhurbaşkanlığı da “açık usul” tercih etmedi

Kamu İhale Kurumu, 2024 yılına ilişkin Kamu Alımları Raporu'nu açıkladı. Söz konusu rapora göre, geçtiğimiz yıl toplamda 130 bin 345 ihale yapıldı. Yapılan ihalelerin 20 bin 434'ü daha sonra iptal edilirken imzalanan sözleşmelerin toplam bedeli 2 trilyon 196 milyar TL olarak gerçekleşti.

2024 yılında 4734 sayılı Kanun kapsamında yapılan ihalelerin yüzde 44,18'inin mal alımı, yüzde 22,29’unun yapım işi, yüzde 33,35’inin hizmet alımı ve yüzde 0,19’unun danışmanlık hizmet alımına ait olduğu bildirildi.

770 MİLYARLIK İHALENİN 729 MİLYAR LİRASI 21/B YÖNTEMİYLE!

Söz konusu ihalelerin adet olarak yüzde 78,28'i kanunda belirtilen ihale usulleri kapsamında düzenlendi. Yüzde 21,72’si ise istisna kapsamında yapıldı. Tutar olarak bakıldığında ise, ihalelerin yüzde 55,16'sı açık ihale usulü, yüzde 43,79'u pazarlık usulü ve yüzde 1,05'i ise belli istekliler arasında ihale usulü olarak düzenlendi.

Yine tutar olarak bakıldığında pazarlık usulü ile yapılan ihalelerin toplam tutarının yüzde 94,59'u 21/b kapsamında yapıldığı fark edilirken pazarlık usulü ile yapılan 770 milyarlık liralık ihalenin 729 milyar lirası 21/b yöntemi ile düzenlendi. Söz konusu ihalelerin 678 milyar lirası yapım ihalesi olduğu kaydedildi.

CUMHURBAŞKANLIĞI AÇIK USUL TERCİH ETMEDİ

Devlet kurumları arasında Cumhurbaşkanlığı’nın yaptığı alımlar dikkatleri çekerken Cumhurbaşkanlığı 2024 yılında toplam 5 milyar 264 milyon liralık 2035 ihale düzenledi. Cumhurbaşkanlığı, maliyeti büyük ihalelerde “istisna” yöntemini kullanmayı tercih etti.

Cumhurbaşkanlığı tarafından istisna yöntemiyle yapılan 65 ihalenin bedeli 4 milyar 652 milyon liraya ulaşırken Cumhurbaşkanlığı, bin 902 doğrudan temin yoluyla yaptığı alımlarda 221 milyon TL harcadı. Kanun kapsamında yapılan 68 ihalenin bedeli ise 391 milyon TL olarak gerçekleşti.

İHALE KANUNU 180 KERE DEĞİŞTİ

Kamuda mal/hizmet alımlarında şeffaflığı artırmak amacıyla 2003 yılında yürürlüğe giren Kamu İhaleleri Kanunu, 180’den fazla kez değiştirildi. Söz konusu kanunda, esas yöntem olarak ifade edilen açık ihalelerin oranı yıllar içinde yüzde 60’lara kadar düşerken istisna maddeleri alfabenin tüm harflerini aşan sayıda genişletildi.

Kamu İhale Kanunu’nun 18. maddesi, kamunun yapacağı mal, hizmet ve yapım ihalelerinde uygulanacak üç yöntem gösteriyor: Açık ihale, Belli İstekliler Arasında ihale ve Pazarlık Usulü… Kanunun beşinci maddesine göre açık ihale ve belli istekliler arasında ihaleler asıl yöntem olarak belirlenmiş durumda. Pazarlık usulü ise yalnızca kanunda belirtilen özel hallerde kullanılabiliyor.

İmamoğlu soruşturmasında el konulan şirkete AKP’den ihale yağmış

KAPALI KAPILAR ARDINDA YAPILIYOR

AKP iktidarı, son yıllarda özellikle büyük yapım ihalelerinde, rekabete imkan tanıyan açık usul yerine, 21/b pazarlık usulünü tercih ediyor. Yasanın olağanüstü haller için belirlediği pazarlık usulünde, ihale ilanı yayınlama zorunluluğu bulunmazken idare, istediği firmalara özel davet göndererek, kapalı kapılar ardında ihale sürecini bitirebiliyor.

Serdar Haydanlı'nın iktidardan aldığı ihaleler ortaya çıktı! Hem de neler neler var