19 Mart yerliyi dövize döndürdü: Beş haftada 17 milyar dolara yakın artış!

Türkiye'de, 19 Mart'ta İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanması ile tırmanışa geçen siyasi gerilim, küresel ticaret savaşları ve ekonomik belirsizliklerle birleşince, yerli yatırımcılar yeniden dövize yöneldi.

Dünya'dan Naki Bakır'ın derlemesine göre, 14 Mart - 18 Nisan 2025 tarihleri arasında yerleşiklerin bankalardaki döviz mevduatları nominal olarak 195,6 milyar dolara ulaştı. Bu 16 milyar 826,6 milyon dolarlık bir artış anlamına geliyor. 2023 ve 2024 süresinde "dolarizasyon" düşme eğilimindeyken bu yükseliş yeni bir canlanmanın olduğunu gösteriyor.

Gerçek ve Tüzel Kişilerin Döviz Tercihi

Gerçek kişiler: 9,9 milyar dolar artışla 119,8 milyar dolarlık döviz birikimi yaptı.

Tüzel kişiler (şirket, banka, kurumlar): 6,9 milyar dolarlık artışla 75,7 milyar dolara çıktı.

Parite etkisi çıkarıldığında gerçek artış: 8,79 milyar dolar.

Verilere göre dolar mevduatları 76 milyar yükseldi. Euro mevduatlarında ise artış 60,3 milyar dolara çıktı.

HAFTALIK HAREKETLER NEYE İŞARET EDİYOR

Siyasi ve ekonomik gelişmelere duyarlı bir şekilde hareket eden döviz hesaplarında en büyük haftalık artış, İBB operasyonunun başladığı ve siyasi tansiyonun yükseldiği 14-21 Mart haftasında görüldü:

Bahsi geçen haftada toplam 5,86 milyar dolar arttı.

28 Mart-4 Nisan haftasında da ABD kaynaklı ticaret gerilimiyle 3,3 milyar dolarlık yükseliş kaydedildi.

4-11 Nisan haftasında ise geçici bir çözülme yaşandı.

YABANCI SERT ÇIKTI

Aynı dönemde yabancı yatırımcılar Türkiye’den ciddi miktarda sermaye çıkardı:

Yabancılar, bu süreçte toplam 10,3 milyar dolar sıcak para çıkışı yaparken, borsa, devlet iç borçlanma senetleri ve özel sektör tahvillerindeki toplam erime 18,9 milyar dolar olarak gerçekleşti.

DOLARİZASYON TEKRAR YÜKSELİYOR

BDDK ve Merkez Bankası verilerine göre:

14 Mart itibarıyla %40,3’e kadar düşen dolarizasyon oranı, 18 Nisan'da %42,5’e yükseldi.

TL mevduatın toplam içindeki payı %59,7’den %57,5’e gerilerken,

Yabancı para mevduatın payı %36,3’ten %39,2’ye çıktı.

Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesapları ise hızla çözülmeye devam ediyor: %11,5 azalışla 706,6 milyar TL’ye indi.

Bu gelişmeler, ekonomi politikalarına güvenin zedelendiği, yatırımcıların tekrar dövize yöneldiği bir süreci işaret ediyor. TL’ye olan ilginin zayıflaması ve yabancı sermaye çıkışı, ekonomik yönetim için yeni riskler oluşturuyor.