Bilim insanları robotların hissetmesini sağlayabilir
Robotların duyguları olabilir mi? Bu sorunun cevabı, ancak bilim kurgu filmlerinde “evet” olabilir. Çünkü gerçek hayatta herkes, robotların “hissetmediği” konusunda hemfikir.
Ancak Kingson Man ve Antonio Damasio adlı iki sinirbilimciye göre, robotların hissetmesini sağlamak mümkün olabilir. Bunun için yapmamız gereken tek şey, onları kendilerine yönelik tehlikeleri algılayacak biçimde programlamak. Böylece hayatta kalmak ve kendini korumak için gereken hisleri ve davranışları geliştirebilirler.
Man ve Damasio, saygın bilimy dergisi Nature'da yayımlanan makalede, “Bugünün robotları, duygudan yoksun. Benlik ve ‘hakkındalık’tan da yoksun. Tüm bu eksiklikler birbiriyle ilişkili” diye yazdı.
Tipik “akıllı” makineler, hastalıkları teşhis etmek ya da araba kullanmak gibi belirli görevleri tamamlamak üzere tasarlanıyor. Yani bu makinelerin zekası,daha önce hiç karşılaşmadığı durumların üstesinden gelebilecek, daha geniş çapta işlev gören insan zekasıyla aynı değil. Bilim insanları uzun süredir, yapay zekayı bu şekilde genelleştirebilecekleri yöntemi arıyor.
Man ve Damasio ise buradaki kayıp halkanın “hisler” olduğunu öne sürüyor:Bu akıllı makinelerin sınırlı hareket alanlarında son derece iyi performans gösterdikleri doğru. Ancak somut dünyayla sınırlanmamış etkileşimlerde çok yetersizler.
Kendi yaklaşımlarının, dışa dönük algı ve soyut problem çözme yeteneğini öne çıkaran geleneksel zeka anlayışından farklı olduğunu vurgulayan ikili, şunları ifade etti:Yüksek seviyeli bilişi, homeostazın eski biyolojik problemini çözmek için ortaya çıkan kaynakların bir çıktısı olarak görüyoruz.
İki sinirbilimci, insandaki hislerin “yapay” eşdeğerine sahip makineler üretmek için homeostazı ve onun biyolojik prensibini izlemek gerektiğine karar verdi. Homeostaz kavramı, hücre dışında gerçekleşen olaylar karşısında hücrenin kendi metabolizmasını koruma eğilimini tanımlamak için kullanılıyor.
İkiliye göre bu yöntem, şu anki yapay zeka teknolojisinde eksik gördükleri “kendini koruma” davranışının ve “hislerin” ortaya çıkmasını sağlayacak:Her görev için bir robotu programlamak veya sınırlı bir davranış setiyle donatmak yerine, kendi hayatını korumaya çalışan bir robot üretelim; karşılaştığı zorlukları yaratıcı bir şekilde çözebilir. Bu robotlar dahili olarak yaratılmış bir kendini koruma perspektifiyle çevreyle etkileşime girecek ve onu öğrenecektir.
