Telif hakkının süresi doldu: Bu kültürel hazinelere artık serbestçe erişilebiliyor
2025 yılı özellikle ilgi çekici çünkü 1929'da yaratılan birçok ikonik eser artık serbestçe kullanılabiliyor, değiştirilebiliyor ve dağıtılabiliyor. Bu, edebiyat, film, müzik ve çizgi romanlar için de geçerlidir ; bunlar kendi zamanlarını şekillendiren ve bugün hala önemini koruyan kültürel hazinelerdir.
Yaratıcılar, tarihçiler ve kültürle ilgilenenler için bu kamusal alan tamamen yeni olanaklar sunuyor: Klasik eserler yeniden yorumlanabiliyor, araştırmalar derinleştirilebiliyor ve sanat eserleri modern projeler için yeniden canlandırılabiliyor.
Sıradan kullanıcılar da bundan faydalanacak: Yaratımlarının temeli olarak ücretsiz çalışmaları kullanabilecekler, örneğin yapay zekayı kullanarak ve filmlerin tamamı eğitim ve eğlence amacıyla internette yasal olarak izlenebilecek.
EDEBİ KİLOMETRE TAŞLARI
Edebiyat alanında çok sayıda önemli eser artık ücretsiz olarak mevcuttur. Bunlar arasında Ernest Hemingway'in Birinci Dünya Savaşı'nın dehşetini konu alan sürükleyici bir romanı olan Silahlara Veda ve modern hikaye anlatımında bir dönüm noktası olan William Faulkner'ın Ses ve Öfke adlı romanı yer alıyor. Virginia Woolf'un edebiyat tarihinde çığır açıcı romanı Kendine Ait Bir Oda da artık halka açık.
Bir diğer dikkat çekici eser ise Erich Maria Remarque'ın, zamanında dünya çapında yankı uyandıran ve savaşın zulmünü gösteren Batı Cephesi Sakinliği Üzerine adlı romanının ilk İngilizce çevirisidir.
SİNEMA TARİHİNİN İLK DÖNEMLERİNDEN BİR FİLM KLASİĞİ
1929, sinema alanında artık yasal kısıtlamalara maruz kalmadan kullanılabilecek zengin bir eser seçkisi sunuyor. Alfred Hitchcock'un ilk sesli filmi Blackmail (Her İtirafı), polisiye filmleri tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Marx Kardeşler'in ilk uzun metrajlı filmi The Cocoanuts, komediyi müzikle özgün bir şekilde birleştiriyor. Oscar ödüllü ilk sesli film olan Broadway Melody, müzikalin başlangıcına da bir bakış sunuyor.
Bir diğer hazine ise Walt Disney'in "Silly Symphonies" serisinin bir parçası olarak müzik ve animasyonun birleşiminde yeni standartlar belirleyen animasyon filmi The Skeleton Dance'tir.
TARİHE GEÇEN MÜZİK ESERLERİ
Kamu malı eserlerin listesi müzikal açıdan da etkileyicidir. George Gershwin'in Paris'teki Bir Amerikalı 20. yüzyılın başlarının en önemli senfonik eserlerinden biridir. Maurice Ravel'in Bolero'su tekrarlayan yapısıyla bugün hala büyüleyici. Caz hayranları, caz dünyasında devrim yaratan bir standart olan Fats Waller'in Ain't Misbehavin' şarkısını sabırsızlıkla bekleyebilirler. Kamuya açık yeni bestelerden biri de daha sonra aynı adlı müzikalle dünya çapında üne kavuşan Singin' in the Rain şarkısıdır.
FRİDA KAHLO YOLCULUĞUN ORTASINDA
1954 yılında ölen sanatçıların eserleri bu yılın başından itibaren Avrupa'da ücretsiz olarak erişime açıldı. Bunların arasında Meksikalı ressam Frida Kahlo da var.
Frida Kahlo: Meksikalı ressam, çoğunlukla sembolik unsurlar içeren etkileyici otoportreleriyle tanınıyor. Sürrealizm ile büyülü gerçekçilik arasında değişen eserleri artık telif hakkı kısıtlaması olmaksızın kullanılabiliyor. Bu, Kahlo'nun resimlerinin eğitim amaçlı, yaratıcı projeler veya ticari kullanım gibi çeşitli bağlamlarda kullanılmasına olanak tanıyor.
Henri Matisse: Fovizm'in önde gelen temsilcisi, canlı renkleri ve dinamik kompozisyonlarıyla tanınan Fransız ressam. Artık kamuya açık olan eserleri, reprodüksiyonlar, çalışmalar ve yaratıcı değişiklikler için geniş bir yelpazede olanaklar sunuyor.
Eserleri 1 Ocak 2025'te Avrupa çapında kamu malı haline gelen yazarların tam listesi için Wikipedia'ya bakabilirsiniz. Bunlar arasında zoolog, gezgin ve yazar Jiří Baum ve African Wilderness adlı eseri ya da örneğin Şair Pavel Friedmann ve Kelebek şiiri yer alıyor. .
