Vitamin, mineral, lif ve antioksidan kaynağı açısından oldukça zengin olan meyve ve sebzeler önemli bir besin noktasından Dünya Sağlık Örgütü'ne göre günlük en az 400 gram (5 öğe) meyve ve sebze tüketimi; kanser, solunum yolu hastalıkları, enfeksiyon ve kronik rahatsızlıkları gibi hassas olmayan hastalık risklerini azaltmaktadır.

Meyve ve sebze gibi taze ürünler tüketirken en yüksek faydayı sağlamak için tavsiye edilenler:

• Sebze ve meyveler akan su altında çok iyi bir şekilde yıkanmalıdır.
• Çiğ şekilde tüketilecek olan sebze ve meyveler için özel doğrama tahtaları kullanılmalıdır. Çapraz bulaşmayı önlemek için çiğ et/tavuk tarzı gıdalardan ayrı tahtalarda doğranmalı.
• Önemli vitamin ve mineraller özellikle dış kabuk ve hemen içindeki iç kısımlar daha yoğun bulunduğu için özellikle çiğ şekilde tüketilmeye özen gösterilmelidir. Sebze ve meyveler mümkün olduğunca taze tüketilmelidir. Yenilebilenlerin kabukları soyulmamalıdır. Soyulması gerekiyorsa mümkün olduğunca ince soyulmalıdır. Birçok vitamin ve mineral, sebze ve meyvelerin özellikle dış yapraklarında, kabuğunda veya kabuğun hemen altındaki kısımlarında bulunurlar, iç kısımlarda yoğunlukları daha azdır.
• Taze sebzelerin ayıklanması ve pişirilmesi sırasında vitamin kaybı yaşayabilirsiniz. Bu sebzeleri yıkayıp ayıkladıktan sonra pişirme işlemi de yapılacaksa uzun süre bekletilmeden tüketilmelidir
• Sebze ve meyvelerin besin öğelerinin zengin kalabilmesi için hazırlama, pişirme ve saklama koşulları uygun bir şekilde yapılmalıdır. Buraların lezzeti ve besin kalitesi uzun süre sağlanmış olur .
• Sebzelerde bulunan vitaminlerin kaybı en aza indirmek için yıkanıp pişirmeye yakın bir süre boyunca doğranmalıdır. Su içinde bekletilen sebze ve meyvelerde suda çözünen vitamin ve mineral gibi mikro besin öğelerinin bekletme suyuna geçme ihtimali bulunduğundan sebzeler su içinde uzun süre bekletilmemesi gerektiği bilinmeli. Taze sebzeler önce ayıklanmalı yıkanmalı sonra doğranmalıdır. Sebzeler pişirilmeden hemen önce ve büyük parçalar halinde kesilmeli ve yeteri kadar su ile pişirilmelidir. Sebzeler doğranmadan önce içinde pişirileceği sıcak karışım hazırlanmalıdır. Bunun için öncelikle yağ, soğan, salça karışımı ve gerekiyorsa su konulmalı kaynayana kadar geçen sürede sebzeler doğranılarak sıcak karışıma eklenmeli ve pişirilmelidir. Yeşil yapraklı sebzelerin su oranı çok yüksektir. Bu nedenle suyu koruyabilen derecelerde hiç su koymadan veya susuz pişirilebilir. Sebze yemeklerine ne kadar su ilave edilirse vitamin kaybı o kadar fazla olur.
• Sebzeler mümkün olduğunca kısa sürede ve diriliği korunacak şekilde pişirilmelidir. B vitaminleri ve C vitamini gibi bazi vitaminler ısı ile kolayca kayba uğrar. Sebzelerin haşlama suyu kesinlikle dökülmemelidir. Dökülürse suda eriyen vitaminlerin büyük bir kısmı (vitamin C, B2 ve folik asit vb) suya geçtiği için, besin değeri kaybı çok fazla olacaktır. Vitamin değerleri azalacağından salatalar hazırlandıktan meyveler kesildikten ya da suyu sıkıldıktan sonra bekletilmemelidir.
• Meyve ve sebzelerin sularının sıkılıp içilmesi yerine tüm olarak tüketilmesi, kabukları yenilebilenlerin kabuklar ile yenilmesi posa tüketimini artıracağından daha yararlıdır. Besin değeri azalacağından konservelerin suyu dökülmemelidir. Zehirlenmelere yol açabileceğinden kapakları dışa dönük (bombeleşmiş) konserveler satın alınmamalıdır. Çimlenmiş patateslerde kabuğa yakın kısımda bulunan ve zehirleyici etkisi bulunan solanin maddesi miktarı artar. Bu nedenle patates çimlenmek ten korunmalıdır. Aşırı çimlenmiş patatesler tüketilmemelidir. Solanin zehirlenmesi sindirim sistemi bozuklukları, terleme ve halsizlik bulgularıyla ortaya çıkar.

https://www.gidabilgi.com/