Her iki kadından birinde görülüyor

İdrar yolu enfeksiyonu oldukça sık rastlanan ve daha çok kadınları etkileyen bir rahatsızlıktır. Ağrılı ve sıkıntı verici olabilir ama çoğu kez, kendiliğinden veya doktorun belirleyeceği bir antibiyotik tedavisiyle birkaç gün içerisinde geçer. Nadiren de olsa çocuklarda da görülebilir. Basit bir idrar testi ile hemen teşhis edilir. Bu rahatsızlığın başlıca nedeni bakterilerdir.

Normalde vücut tarafından hemen atılan zararlı bakteriler, kimi zaman vücudun savunma sistemini alt ederek enfeksiyona neden olur.

İdrar yolu dediğimizde bu tanımlama vücutta böbrekleri, idrar kanallarını, mesaneyi (idrar torbası) ve üretrayı (idrarın atıldığı kanal- sidik borusu) kapsar. İdrarın vücutta oluşup dışarı atıldığı tüm bu bölgeler, üst ve alt idrar yolları diye de ayrıca ikiye ayrılır.

İdrar yolları genellikle bakteriler, mikroplar yüzünden enfekte olur demiştik. Bu mikroplar arasında en bilineni insan dışkısında bulunan ‘E.coli’ adlı mikroptur. Etkilediği bölgeye göre enfeksiyon farklı bir ad alabilir. Örneğin sıkça adı geçen ve pek çok kadının şikayetçi olduğu idrar yolu enfeksiyonu sistit, mesane enfeksiyonudur.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedenleri

Bakteriler: Çoğu idrar yolu enfeksiyonu sindirim sisteminde yaşayan bakterilerden dolayı kaynaklanır. Eğer bu bakteriler idrarın dışarıya atıldığı sidik borusuna (üretraya) ulaşırsa enfeksiyon meydana gelebilir. Bakterilerin idrar yoluna anüs aracılığıyla geçtiği düşünülür.

Tuvalet temizliği sırasında tuvalet kağıdı önce anüse ve oradan da genital bölgeye değdiğinde, dışkıdaki bakteriler çoğalıp üretrada ilerleyebilir. Bu şekilde idrarı mesaneden vücuttan atıldığı deliğe kadar taşıyan üretrada, idrarın biriktiği mesanede, mesaneden böbreklere uzanan idrar kanallarında ya da böbreklerde enfeksiyon meydana gelebilir.

Kadınlarda üretra daha kısa ve anüse daha yakın olduğundan, idrar yolu enfeksiyonu daha çok kadınlarda görülür. Bakterilerin anüsten üretraya ulaşması ve oradan mesaneye geçmesi kadınlarda daha kolaydır.

Genital Hijyen: Doğru bir tuvalet temizliği enfeksiyon riskini azaltacaktır. Tuvalete çıktıktan sonra tuvalet kağıdını arkadan öne doğru değil de, önden arkaya doğru hareket ettirerek tuvalet temizliği yapılmalıdır. Bu şekilde dışkıdaki mikropların idrar yollarına ilerlemesi önlenebilir.

Ayrıca genital bölgenin tuvalet dışında da temiz tutulması çok önemlidir. Yalnız temizlik adına sabun ya da parfüm kullanmak olur. Buradaki yararlı bakterileri öldürebilirsiniz. Temiz, pamuklu çamaşırlar giymek, sentetik iç çamaşırlarından kaçınmak, ped kullanılıyorsa sık sık değiştirmek ve akıntı benzeri sorunları hemen tedavi ettirmek de enfeksiyonları önleyecektir. Tüm bu sayılanların tersi yapılırsa da, idrar yolu enfeksiyonuna davetiye çıkarılmış olur.

Böbrek Taşları: İdrar yolunun tıkanması idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilir. Bu tıkanmanın başlıca nedenlerinden biri de böbrek taşları olabilir. Böbrek taşları bakterilerin üreyip çoğalacağı bir yaşam alanı sağlamış olur. Bebeklerde ve küçük çocuklarda da bu duruma rastlanabilir.

Mesanenin tam boşalmaması: Eğer mesaneyi tamamen boşaltmanızı engelleyen bir durum varsa ve idrar mesanede gereğinden çok kalıyorsa, bu durumda enfeksiyona neden olan bakterilerin çoğalması da kolaylaşır.

Kabızlık: Düzenli olarak idrara çıkmak, idrarı tutmamak ve mesaneyi tamamen boşaltmak enfeksiyonu önlemek açısından önemlidir. İdrar akışı düzenli olursa bakteriler de atılır ve idrar yolları temiz kalır. Ancak bazı durumlarda örneğin kabızlık nedeniyle idrar düzeni de bozulur ve bu şekilde enfeksiyon için zemin hazırlanmış olur.

Zayıf Bağışıklık Sistemi: Bağışıklık sistemi vücudu hastalıklardan korumak üzere programlanmıştır. Ancak bazı hastalıklara ya da kemoterapi gibi bazen de çeşitli ilaç veya tedavilere bağlı olarak bağışıklık sistemi zayıflamış olabilir. Bu durumda vücut enfeksiyonlara karşı da zayıf olacak demektir.

Cinsel İlişki: İdrar yolu enfeksiyonu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon olmamasına karşın cinsel olarak aktif olan kişilerde enfeksiyonun tetiklendiği görülebilir. Vajina veya anüsteki mikroplar cinsel ilişki sırasında idrar yolları ağzına doğru ilerleyebilir. Enfeksiyonlara karşı tedbir amaçlı olarak cinsel ilişkinin hemen öncesinde ve sonrasında kadınlara idrara çıkmaları önerilir.

Ayrıca prezervatif ya da diyafram benzeri korunma yöntemleri de enfeksiyona neden olmuş olabilir. Diyafram mesaneye baskı yaparak mesanenin tam boşalmamasına yol açıyor olabilir. Ya da sperm öldürücü kullanılan prezervatifler vajinayı tahriş etmişse, idrar yolu enfeksiyonuna karşı risk büyümüş olur.

Diğer Nedenler: Yukarıda sayılanlara ek olarak diyabet hastaları ile hamile veya menopoz dönemindeki kadınlar, idrar yolu enfeksiyonu açısından risk altındadır.