İlaç bulmak mucize: 900 ilaçta erişim sorunu
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ilaç bulunamamasının nedenini hasta sayısının fazla olmasına bağladı. Koca geçtiğimiz günlerde özellikle çocuk yaş grubu antibiyotikleri, soğuk algınlığı ilaçları, burun spreyi ve benzeri gibi ilaçlarda, mevsimsel olarak hastalık sayısındaki artışa bağlı olarak eksiklik yaşandığını belirtti.
Koca, “Önümüzdeki haftalarda, eksikliği yer yer hissedilen antibiyotikler, çocuk şurupları dahil olmak üzere tüketimi fazla olan ilaçların önemli oranda üretimi artırılarak piyasaya verilecek” dedi. Ancak bu açıklama tepki çekti. Çünkü bu kez “O zaman niye daha önce önlem almadınız” sorusunu akıllara getirdi. Alınan bilgilere göre eczanelerde yaklaşık 900 kalem ürün bulunamıyor. Bu sayının git gide azaldığı ifade edilse de eczacılar “Çok fazla ilaç yok” diyor. Eczacılar, artan döviz kuru ve planlama hataları nedeniyle Türkiye böyle bir ilaç krizini daha önce hiç görmediklerini söylüyor.
Eczanede olmayan ilaçlardan bazıları
- Antibiyotikler, çocuklar için ateş düşürücü şuruplar
- Diyabet, kolesterol ilaçları
- Kanser ilaçlarının birçoğu
- Alzheimer, şizofreni, demans ve psikolojik rahatsızlık ilaçları
- Hipertansiyon, kulak, göz ve burun damlaları
- Kortizonlar, egzama ilaçları
- Antidepresanlar
- Migren tedavisi için kullanılan ağrı kesici ilaçlar
Neden ilaç bulunamıyor?
Cumhuriyet'ten Şevval Aydoğan'ın haberine göre, krizin en büyük nedenlerinden biri Türkiye’deki ilaçların yüzde 55’inin yurtdışından ihraç ediliyor olması. İlaç fiyatları dolar ve Avro üzerinden hesaplandığı için eczacı odaları ilaç fiyatlarına yüzde 75 zam talep ediyor. Avro 20 lirayı aştığı için kriz büyüyor. İzmir Eczacılar Odası Başkanı Tuncay Sayılkan, piyasadaki ilaç sıkıntısının temel nedeninin enflasyondan kaynaklı olduğunu söyledi. Sayılkan, “İlaçlarının gelmemesinin asıl sebebi yaşanan kur farkıdır” dedi.
‘İstifa edilecek bir durum’
Türk Tabipler Birliği (TTB) İkinci Başkanı Ali İhsan Ökten, ilaç krizinin büyümeye devam ettiğini vurguladı. Öktem, “Sağlık Bakanlığı bu konuda kayda değer bir adım atmış değil. Sadece ‘sorun çözülecek’ diyorlar. Eczaneler ekonomik olarak yurttaş ise halk sağlığı açısından olumsuz etkileniyor” diye konuştu.
Ökten, Bakan Koca’nın “Mevsimsel olarak hastalıklar arttı” açıklamasına ise şu tespiti yaptı:
“Önem verdikleri bir konu gibi durmuyor. Ne vatandaşın şikâyetini dinliyorlar ne de TTB’nin, Türk Eczacılar Birliği’nin yaptığı açıklamaları. İyi bir sağlık politikası oluşturmazsanız, her yıl hastalığın ve hasta sayısının artmasıyla övünürseniz alacağınız sonuç budur. Bu başka ülkelerde istifa edilecek bir durumdur.”
Ankara Eczacılar Birliği Başkanı Taner Ercanlı “Şu anda uygulanan ilaç fiyat politikası bu sorunu çözebilecek yapıda değil. Yetkililerin sıfırdan ilaç fiyat kararnamesi çıkartılması gerek” dedi.
‘Ülkede artık altın yerine ilaç günü yapılıyor’
CHP Ankara Milletvekili Gamze Taşcıer, “Herkes eczane eczane dolaşıp ilaç arıyor, şans eseri bulan olursa yenisi bulunana dek o kutudakileri paylaşıyor. Eskiden altın günü düzenleyenler artık ilaç günü düzenlemeye başladı. Türkiye’nin geldiği vaziyet bu” dedi.
CHP’li Taşcıer, Bakan Koca’nın mevsimsel olarak hastalık sayısındaki artışa bağlı sorun olduğuna ilişkin açıklaması için ise şunu söyledi:
“Mevsimsel hastalıklar ilk kez bu yıl mı baş gösterdi? Okullarda ilk kez bu yıl mı salgın görülüyor? Sadece mevsimsel hastalıkların tedavisinde kullanılanlar değil, kemoterapi ilaçları da bulunamıyor. Şimdi benzer hastalığı olan insanlar birbirlerine ilaç götürür hale geldi.”
'Böyle giderse yakında eczacılar iflas edecek'
CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, dün Edirne’de bir eczaneyi ziyaret etti. Gaytancıoğlu, eczanelerde bazı ilaçların bulunmadığını, vatandaş ve eczacıların zor bir süreçten geçtiğini söyledi. Gaytancıoğlu, “Müşterileri var, her gün reçetelerle dünya kadar insan buralara geliyor ama ilaç bulunamadığı için onlar da yeterli gelire sahip olamıyorlar” dedi.
Diyarbakır Eczacılar Odası Başkanı Mahmut Sert, bölgesinde her dört ilaçtan birinin olmadığını söyledi. Durumun, halk sağlığı açısından alarm verdiğini belirten Sert, ilaç sıkıntısı nedeniyle eczacılar ile vatandaşın karşı karşıya kaldığını ifade ediyor. Eczacıların ilaç bulamayan hastalar tarafından zaman zaman tehdit edildiklerini de söyledi.
Vatandaş çözüm istiyor
İlaç isyanı sosyal medyada yapılan paylaşımlarda da büyüyor. Vatandaş Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’yı etiketleyip “Bu soruna bir çözüm bulun” diyor.
İşte o mesajlardan bazıları:
- 4 yaşındaki kızıma antibiyotik yazdı doktor. 4 eczane gezdim bulamadım. Ne olacak halimiz?
- Annemin grip ilacı yok. Eczacı ilaç deposunda da olmadığını söyledi.
- Antibiyotikli kulak damlası arıyordum ama bulamadım. Oğlumun kulağı çok kötü durumda.
- 5 eczane gezdim, ateş düşürücüyü öyle buldum.
- Piyasada migren ilacı yokmuş. Peki ben ne yapacağım?
- Bu soruna bir çözüm bulun. Ne yapalım ölelim mi?
- Sonda bulunmazsa ne bulunur kardeşim? Sonda bile yok. Eczane eczane gezdik. Bulamadık. Olacak iş değil. Bu nasıl çözülecek?
- Paran olsa dahi alamıyorsun. Çünkü ilaç yok. Eczane depoyu arıyor. Orada da yok. En basit ağrı kesicileri bile bulmakta zorlanıyoruz.
- Bir eczanede burun spreyi olmaz mı? İnanın yok. Ülkenin geldiği hale bak. Yazık...
- Çocuğumun ateş düşürücüsü bitti. 2 eczane dolaştım. Hasta olacaklar diye çok korkuyorum.
Antideprasan kullanımı 2022'de rekor kırdı