Oraj nedir? Oraj nasıl oluşur? Oraj uçuşları nasıl etkiler? Süper hücre nedir?
Oraj ya da gök gürültülü fırtına isimleriyle anılan bir hava olayı ile karşı karşıyayız. Çoğunlukla şimşek ve gök gürültüsü ile yağmur veya doluyu beraberinde getiren oraj, İngilizce "thunderstorm" kavramından oluşturulmuş TS kısaltması ile gösteriliyor.
Oraj nedir?
Oraja neden olan kümülonimbüs bulutlarıdır. Bu bulutlara güçlü rüzgarlar ve şiddetli yağmur eşlik eder. Ayrıca kar veya dolu da görülebilir.
Yağışsız orajlar da vardır. Bu durumda hiç yağış görülmez.
Doluya sebep olan orajlar, dolu fırtınası olarak da adlandırılır.
Gelişmiş kümülü ya da kümülonimbus isimli bulutların oluşturduğu türbülans, yağış, gök gürültüsü, dolu ve buzlanma gibi durumlara neden olur. Yaklaşık 2 saat süren fırtınalar orajdır.
Oraj esnasında değişik yönlerden rüzgar esebilir, bazen güneş çıkabilir ve gök gürültülü fırtına yaşanabilir. Oraj bulutu içerisine giren uçaklar, yıldırım çarpmasına maruz kalabilir.
Süper hücre nedir?
Şiddetli orajlar dönebilir. Bu durumlara ise süper hücre adı verilir.
Oraj nasıl oluşur?
Oraj oluşması için şunlar gerekir:
- Yoğun kararsızlık
- Yüksek nem oranı
- Tetikleyici (katalizör): Hava kütlesini yukarı zorlayan bir cephe, hava kütlesini yukarı zorlayan bir dağ, yeryüzü ile temastaki havanın iyice ısınması, kutupsal (polar) bir hava kütlesinin düşük enlemlere doğru hareket ederken ısınması, konversiyon
Oraj bulutu uçuşları nasıl etkiler?
Tabandan tavana doğru dikey bir şekilde gelişen, aşağıdan yukarıya doğru kuvvetli hava akımları kümülüs bulutlarıyla oluşur. Oraj bulutu ise gelişmiş kümülüs bulutlarıdır. Oraj bulutu oluşumunda hava kontrol görevlileri bilgilendirilir. Oraj riskinin yüksek olduğu durumlarda rötarlar yaşanabilir, uçuş güvenliği için hava yolculuğu tercih edilmez. Beklenmeyen oraj oluşumlarında ise şiddetli türbülans, yıldırım çarpmaları ve sarsıntılar görülebilir.
