Önemli bir hastalığın erken habercisi: Uykuda bağıranlar bu haberi okuyun

Türk Nöroloji Derneğince düzenlenen 58. Ulusal Nöroloji Kongresi'nde rüyaların gelişim mekanizmalarıyla ilgili bir sunum gerçekleştiren Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Doktor Öğretim Üyesi Utku Oğan Akyıldız, uykunun göz hareketlerinin yoğun olduğu "REM" ve hızlı göz hareketlerinin gözlenmediği "Non-REM" olarak iki evreden oluştuğunu anlattı.

Patolojik bir durum

REM uykusu davranış bozukluklarının en önemli belirtisinin "rüyayı oynama davranışları" olduğuna dikkati çeken Akyıldız, şunları kaydetti:
"Rüyayı oynama davranışı, çok önemli ve dikkate alınması gereken bir uyku hastalığı. REM uykusunda ortaya çıkıyor. Fizyolojik olarak vücudumuzun rüya esnasında 'felç' durumunda olması gerekiyor. Fakat bu durum ortadan kalkarsa, kişi rüya gördüğü esnada fiziksel olarak da hareket etmeye, yani rüyayı oynamaya başlıyor ve bu patolojik bir durum.
Örneğin, görülen rüyayla ilişkili, o esnada gerçekte de bağırma, vurma, küfretme, tekme atma, el-kol hareketleri yapma gibi davranışlar ortaya çıkıyor. İlaçlar ya da başka uyku hastalıkları da buna neden olabiliyor ama bu, 10-15 sene sonra ortaya çıkabilecek Parkinson, Lewy cisimcikli demans ve multisistem atrofi gibi bazı 'nörodejeneratif' hastalıkların erken dönem bulgusu olabilir. Bu durumu erkeklerde daha sık görüyoruz. Uyku ile ilgili bu tip rahatsızlıkları olan, şiddet içeren rüyaları oynayan kişiler mutlaka bir nöroloğa başvurmalı."

1280 kişi incelendi

Bu durumu James Parkinson'un ilk kez Parkinson hastalığını tanımladığında da gözlemlediğini ve sonrasındaki uluslararası çalışmalarda da bu sonuçların gösterildiğini anlatan Akyıldız, "Örneğin; 2019'da Brain dergisinde yayınlanan, 24 farklı merkezin katıldığı bir çalışmada, 1280 REM uykusu davranış bozukluğu hastası takip edildi ve bu kişilerde, 12 yıl içinde 'nörodejeneratif' hastalık gelişim riskinin yüzde 70-80'lere çıktığı gösterildi. Başka uluslararası çalışmalarda da 14 yıl sonra hastalık gelişim riskinin yüzde 95'lere çıktığı belirtiliyor. REM uykusu davranış bozukluğunun gelecekteki bazı hastalıkların sinyallerini veren bir uyku bozukluğu olduğu artık biliniyor" bilgisini paylaştı.

Parkinson hastalığı nedir?

İnsan beyninde dopamin üreten hücrelerin çok yoğun olarak bulunduğu substabsiya nigra adlı bölgeler bulunur. Bu bölgelerde üretilen ve bir çeşit kimyasal madde olan dopamin, kişinin hareketlerini kontrol etmesine olanak tanıyan striyatum adlı beyin bölgeleri arasındaki iletişimi sağlar. Dopamin hücreleri yüksek miktarda azaldığında dopamin üretimi yetersiz kalarak Parkinson hastalığın belirtilerinden olan ritmik olmayan, uyumsuz, titrek ve akıcı olmayan hareketlerin ortaya çıkmasına neden olur. Anne, baba ya da kardeşte Parkinson hastalığı öyküsü bulunan kişilerde hastalığın görülme oranı, toplumun geneline kıyasla daha yüksektir. Genetik öyküsü bulunan ailelerin fertlerinde hastalık daha genç yaşlarda başlar. Bu durum Parkinson hastalarının yüzde 5'ini oluşturur.