Barış Soydan
Merkez Bankası’nın “Aralık’ta faiz indirimi yapılmama olasılığı arttı” sözü nereden çıktı?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, faiz indirimleri konusundaki ısrarının Türkiye’ye uçurumun eşiğine getirdiği, ödemeler dengesi krizi riskinin belirdiği konusunda ikna edilmiş olabilir mi?
Daha bir hafta önce “Tayyip Erdoğan’ın böyle zikzakları yok. Tayyip Erdoğan, en başından beri düşük faizden bahsediyor ve ‘Bu faiz inecek’ diyor” diyen bir siyasetçinin üç-beş günde geri adım atmasını beklemek saflık olur. Peki öyleyse Merkez Bankası’nın “Aralıkta faiz indirimi yapılmama ihtimali arttı” sözü nereden çıktı?
Bu cümle Türkiye’nin gündemine Merkez Bankası’nın geçen hafta yabancı yatırımcılarla yaptığı toplantıya katılan İsviçre bankası Credit Suisse’in yayınladığı raporla girdi. Haftaya 14 TL’nin eşiğinde giren doların pazartesi ve salı hafif de olsa değer yitirerek 13.50’lere gerilemesinin arkasında işte bu cümle vardı.
Erdoğan’ın faiz konusundaki net tavrına rağmen Merkez Bankası’nın böyle bir açıklama yapmasına ihtimal vermediğim için ortada bir yanlış anlama olduğunu düşündüm; İsviçre bankasının uzmanı cümleyi yanlış anlamış olmalıydı. Nitekim toplantıya katılan diğer yabancı yatırımcıların hiçbiri böyle bir açıklamadan söz etmiyordu…
Toplantıya katılan birkaç yatırımcıya sorunca “Aralıkta faiz indirimi yapılmama ihtimali arttı” cümlesini kuran kişinin Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Mustafa Duman olduğunu öğrendim.
Olay şöyle olmuş: Toplantı Başkan Şahap Kavcıoğlu’nun kısa konuşmasıyla başlamış. Soru-cevap bölümünde ise sözü Başkan Yardımcısı Mustafa Duman almış… (Mustafa Duman, eski başkan yardımcısı Uğur Namık Küçük’ün görevden alınması sonrasında yabancı yatırımcılarla yapılan toplantılarda öne çıkan yönetici.)
Duman bir soruyu cevaplarken Başkan Kavcıoğlu araya girip iyi duyulmayan bir sesle birkaç şey söylemiş. Ardından Duman, “Aralık’ta faiz indirimi yapılmama olasılığı arttı” cümlesini kurmuş…
Merkez Bankası’na bu cümlenin doğru olup olmadığını sordum. Beklentimin aksine yalanlama gelmedi. İşte bu gerçekten ilginç.
Yani cümle doğru. Ama ortada bazı tuhaflıklar bulunduğu açık. Tuhaflıklar, Erdoğan’ın ısrarına rağmen Merkez Bankası’nın pas geçmekten söz etmesinden ibaret değil. Bu kadar kritik bir açıklamanın Başkan Kavcıoğlu tarafından değil, yardımcısı Duman tarafından soru-cevap bölümünde yapılmış olması garip.
Diğer katılımcıların bu sözü fark etmeyip sadece İsviçre bankası temsilcisinin not etmesi de.
En önemlisi ise bu bilginin yerli yatırım kuruluşlarının temsilcileriyle yapılan toplantıda değil yabancı yatırımcılarla yapılan toplantıda açıklanması. (Merkez Bankası aynı gün içinde yerli ve yabancı yatırımcılarla iki ayrı toplantı yapıyor.) Amaçlanan bu olmasa bile bu durumun yabancı yatırımcılara piyasada bilgi avantajı sağladığı ortada.
Bir an için Merkez Bankası’nın bu ay gerçekten faiz indirimlerine ara vereceğini düşünelim. Dolar düşer mi?
Hayır hiç sanmıyorum. Çok geç. Merkez Bankası faizi bu ay sabit tutsa bile ilk fırsatta indirimlerin devam edeceği artık belli. Erdoğan bunu defalarca vurguladı. Son kertede Merkez Bankası’nın ne düşündüğünün hiçbir önemi yok, önemli olan Cumhurbaşkanı’nın fikirleri.
Cumhurbaşkanı bir hata yaptığını, bundan sonra para politikasına karışmayacağını, kendisini dinlemek yerine ekonominin gerekleri neyse o yönde karar almaları yönünde Merkez Bankası’na talimat verdiğini açıklamadıkça TL’den kaçış durmayacak.
Erdoğan böyle bir U dönüşü yapmayacağına göre TL’deki baş aşağı gidişi devam edecek. Nereye kadar? Görünen o ki, seçime kadar…